Cấu trúc ngữ nghĩa ngữ dụng của phép nối trong tiếng việt so sánh với tiếng anh
➤ Gửi thông báo lỗi ⚠️ Báo cáo tài liệu vi phạmNội dung chi tiết: Cấu trúc ngữ nghĩa ngữ dụng của phép nối trong tiếng việt so sánh với tiếng anh
Cấu trúc ngữ nghĩa ngữ dụng của phép nối trong tiếng việt so sánh với tiếng anh
BỌ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SỪ PHẠM TP. Hổ CHÍ .MINHNgố Thị Bảo ChâuCÁU TRÚC, NGŨ NGHĨA, NGŨ DỤNG CỦA PHÉP NÓI TRONG T1ÉNG VIỆT (SO SÁNH VỚI Cấu trúc ngữ nghĩa ngữ dụng của phép nối trong tiếng việt so sánh với tiếng anh I TIÊNG ANH)('huyên ngành : Ngôn ngữ học Mã số ': 60 22 01LUẬN VÀN THẠC sĩ NGÔN NGƯ HỌCNGƯỜI HƯỚNG DẦN KHOA HỌC: PGS. TS. TRỊNH SÂMThành phổ HỒ Chi Minh - 2009PHẨN MỎ ĐẨU1. Lý do chọn đề tàiSo với các phân môn khác, ngừ pháp văn bân là một trong những phân môn xuất hiện khá muộn và có lịch sử chưa d Cấu trúc ngữ nghĩa ngữ dụng của phép nối trong tiếng việt so sánh với tiếng anh ày.Xuất phát từ vai trò. ý nghĩa cùa phép liên kết nói chung, phép nối nói riêng, chúng tòi thiết nghi đây là một trong những vấn dề đáng quan tâm. ThCấu trúc ngữ nghĩa ngữ dụng của phép nối trong tiếng việt so sánh với tiếng anh
ật sự. phép nối dóng vai trò là thành tổ tạo tính mạch lạc cho văn bân. là một trong những yếu tố trọng yếu cua vấn đề tạo lập và tiếp nhận văn ban.ThBỌ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SỪ PHẠM TP. Hổ CHÍ .MINHNgố Thị Bảo ChâuCÁU TRÚC, NGŨ NGHĨA, NGŨ DỤNG CỦA PHÉP NÓI TRONG T1ÉNG VIỆT (SO SÁNH VỚI Cấu trúc ngữ nghĩa ngữ dụng của phép nối trong tiếng việt so sánh với tiếng anh trên quan điếm “cú”, sè phân tích nhừng đặc điềm về cấu trúc, ngừ nghía, ngừ dụng cua phép nối tiếng Việt.Đặc biệt, trong khi tiếp xúc với tiếng Anh. người viết thấy có nhừng diêm tương đồng và khác biệt giừa phép nối của ngôn ngừ này với tiếng Việt; do đó, người viết tiến hành so sánh phép nối giừa Cấu trúc ngữ nghĩa ngữ dụng của phép nối trong tiếng việt so sánh với tiếng anh hai ngôn ngừ. Chinh nhừng sự tương đổng phán ánh qui luật chung về tư duy, điền đạt cùa nhân loại: còn sự dị biệt lại phân ánh sự khác biệt về loại hCấu trúc ngữ nghĩa ngữ dụng của phép nối trong tiếng việt so sánh với tiếng anh
ình ngôn ngữ cũng như sự nghiêng về mặt hình thức ngừ pháp - tiếng Anh hay ngữ nghía - tiếng Việt của hai ngôn ngữ.Đồng thời, việc nghiên cứu đề tài nBỌ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SỪ PHẠM TP. Hổ CHÍ .MINHNgố Thị Bảo ChâuCÁU TRÚC, NGŨ NGHĨA, NGŨ DỤNG CỦA PHÉP NÓI TRONG T1ÉNG VIỆT (SO SÁNH VỚI Cấu trúc ngữ nghĩa ngữ dụng của phép nối trong tiếng việt so sánh với tiếng anh sứ vấn để2.1. Ngoài nướcNăm 1976, nhà xuất bân Lodon và Nework đã cho ra đời quyển “Cohesion in English” -Phép Liên kết trong tiếng Anh của M.A.K Halliday và Ruqaiya Hassan [108]. Đây có thê xem là công trinh đầu tiên đánh dấu lịch sử nghiên cứu về phép nối. Trong quyển sách, hai tác giã đã trinh bà Cấu trúc ngữ nghĩa ngữ dụng của phép nối trong tiếng việt so sánh với tiếng anh y khá kỳ về các phép liên kết: Quy chiến (Reference), Phép thể (Substitution), Phép tinh lược (Ellipsis), Phép liên kết từ vựng (Lexical cohesion) vàCấu trúc ngữ nghĩa ngữ dụng của phép nối trong tiếng việt so sánh với tiếng anh
trong đó có Phép nối (Conjunction). về phép nối. Halliday và Hassan nhấn mạnh ràng sự nối kết phai dựa trên mối quan hệ ngữ nghía giữa chúng. Nhưng đóBỌ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SỪ PHẠM TP. Hổ CHÍ .MINHNgố Thị Bảo ChâuCÁU TRÚC, NGŨ NGHĨA, NGŨ DỤNG CỦA PHÉP NÓI TRONG T1ÉNG VIỆT (SO SÁNH VỚI Cấu trúc ngữ nghĩa ngữ dụng của phép nối trong tiếng việt so sánh với tiếng anh ép nối nói riêng, các phép liên kết khác nói chung. Sau đi dưa ra khái niệm về phép nối. Halliday và Hassan dà phân phép nối thành 4 loại chinh theo quan hệ ngữ nghía của chủng: i.Bổ sung (Additive), ii.Đối lập (Adversative), iii.Xhân qua (Causal) và iv.Quan hệ thời gian (Temporal). Đồng thời, tác g Cấu trúc ngữ nghĩa ngữ dụng của phép nối trong tiếng việt so sánh với tiếng anh iã cũng thống kê một số liên từ biểu hiện những quan hệ ngữ nghía trong phép nối. và phân tích một số liên từ tiêu biếu. Nhìn chung, đóng góp chũ yếuCấu trúc ngữ nghĩa ngữ dụng của phép nối trong tiếng việt so sánh với tiếng anh
cùa công trinh là phần lí thuyết văn bán nói chung, phép nối nói riêng cũng như những quan hệ ngừ nghĩa trong phép nối.Đến năm 1998, ấn bân lằn 2 của BỌ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SỪ PHẠM TP. Hổ CHÍ .MINHNgố Thị Bảo ChâuCÁU TRÚC, NGŨ NGHĨA, NGŨ DỤNG CỦA PHÉP NÓI TRONG T1ÉNG VIỆT (SO SÁNH VỚI Cấu trúc ngữ nghĩa ngữ dụng của phép nối trong tiếng việt so sánh với tiếng anh m 1976. Halliday tiến hành bổ sung và sửa chữa những vấn dề có liên quan, đặc biệt về liên kết. Công trinh trình bày và phân tích khá kỳ về khái niệm Cú (Clause) và xem cú là khái niệm cơ sớ đê soisáng các góc độ cua vãn ban. Đây là công trình được nhiều nhà nghiên cứu đánh giá cao và được xem là cô Cấu trúc ngữ nghĩa ngữ dụng của phép nối trong tiếng việt so sánh với tiếng anh ng trinh không thề không biết đến khi nghiên cứu ngừ pháp văn bân nói chung, phép nối nói riêng. Đẩu tiên, tác giã làm rò khái niệm cú đứng trên ba kiCấu trúc ngữ nghĩa ngữ dụng của phép nối trong tiếng việt so sánh với tiếng anh
êu ý nghĩa khu biệt hãm chứa trong cấu trúc cua một cú: ị.Cú như là một thông điệp - “clause as a message ” (cấu trúc Để - Thuyết, ), ii. Cú như là mộBỌ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SỪ PHẠM TP. Hổ CHÍ .MINHNgố Thị Bảo ChâuCÁU TRÚC, NGŨ NGHĨA, NGŨ DỤNG CỦA PHÉP NÓI TRONG T1ÉNG VIỆT (SO SÁNH VỚI Cấu trúc ngữ nghĩa ngữ dụng của phép nối trong tiếng việt so sánh với tiếng anh as a representation ■' (chu ngừ logic: hành thế, cú được xem như chứa đựng một nguyên tắc cơ ban đế mô hình hóa kinh nghiệm, tức là cú được xem xét như là một quá trinh - process'). Sau đó. M.A.K.Halliday mờ rộng khái niệm Cú - dưới cú (nhùng tô hợp nhó hơn cú) và trên cù (những tồ hợp lớn hơn cú). Cấu trúc ngữ nghĩa ngữ dụng của phép nối trong tiếng việt so sánh với tiếng anh Công trình cũng đưa ra sự biện luận khá kỳ về việc chọn cú làm đơn vị cơ ban đề nghiên cứu ngữ pháp chức năng. Từ những kiến thức nền tâng về “cú", tCấu trúc ngữ nghĩa ngữ dụng của phép nối trong tiếng việt so sánh với tiếng anh
ác giã soi sáng vào khái niệm: Liên kết và Ngôn bán (mục 9) - đây là nội dung trọng tâm mà chúng ta cần nghiên cứu. Ờ mục này, tác già cũng trinh bày BỌ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SỪ PHẠM TP. Hổ CHÍ .MINHNgố Thị Bảo ChâuCÁU TRÚC, NGŨ NGHĨA, NGŨ DỤNG CỦA PHÉP NÓI TRONG T1ÉNG VIỆT (SO SÁNH VỚI Cấu trúc ngữ nghĩa ngữ dụng của phép nối trong tiếng việt so sánh với tiếng anh rinh này chi còn bốn. Tác giã phân chia tì mi phép nối theo ba lĩnh vực: i.Chi tiết hóa (Elaboration), ii.Bành trướng (Expantion) và iii.Tãng cường (Enhancement). Theo chúng tòi, cách nhìn nhận liên kết dựa trên khái niệm “cú” cũa M.A.K.Halliday có nhiều ưu điểm, nó mang tinh khái quát cao. Và chúng Cấu trúc ngữ nghĩa ngữ dụng của phép nối trong tiếng việt so sánh với tiếng anh tòi, trong luận văn nãy. phần lớn theo quan diêm cua M.A.K.Halliday đê nghiên cứu phép nối cũa tiếng Việt. Đồng thời, trong công trinh này. HallidayCấu trúc ngữ nghĩa ngữ dụng của phép nối trong tiếng việt so sánh với tiếng anh
cũng trinh bày khá kỷ về các quan hệ ngừ nghía của phép nối. Trên cơ sở kế thừa, chúng tòi soisáng vào phép nối tiếng Việt: đồng thời phân chia lại. tBỌ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SỪ PHẠM TP. Hổ CHÍ .MINHNgố Thị Bảo ChâuCÁU TRÚC, NGŨ NGHĨA, NGŨ DỤNG CỦA PHÉP NÓI TRONG T1ÉNG VIỆT (SO SÁNH VỚI Cấu trúc ngữ nghĩa ngữ dụng của phép nối trong tiếng việt so sánh với tiếng anh xây dựng nền móng cho việc tim hiểu phép nối nói riêng, liên kết nói chung.Đến năm 1992, nhã xuất bân Philadelphia ờ Amsterdam cho ra mát bạn đọc công trinh của J.R.Martin [120] về “English Text - System and Structure" (Jan bán tiếng Anh - Hệ thống rờ cấu trúc). Đây có thê xem là công trinh nghiên Cấu trúc ngữ nghĩa ngữ dụng của phép nối trong tiếng việt so sánh với tiếng anh cứu khá kỳ về các phép liên kết. trong đó có phép nối. Chinh tác gia này đưa đến bạn đọc khái niệm Nổi bên trong (Internal relations) và Nồi bên ngoàiCấu trúc ngữ nghĩa ngữ dụng của phép nối trong tiếng việt so sánh với tiếng anh
(External relations) - diêm mới cùa tác già so với Halliday. Và Martin đà đưa ra nhừng tiêu chi phân biệt hai loại quan hệ nối này. Đặc biệt, tác giaBỌ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SỪ PHẠM TP. Hổ CHÍ .MINHNgố Thị Bảo ChâuCÁU TRÚC, NGŨ NGHĨA, NGŨ DỤNG CỦA PHÉP NÓI TRONG T1ÉNG VIỆT (SO SÁNH VỚI Cấu trúc ngữ nghĩa ngữ dụng của phép nối trong tiếng việt so sánh với tiếng anh (Projection) dế nhận dạng kiểu Nối bên trong (Internal relations). Tác già cùng chia từng loại nối bèn trong và bên ngoài theo các loại quan hệ: i.Bổ sung (Addictive relations), ii.Nhân quã (Consiquentiaỉ relations), iii. So sánh (Comparative relations). ìv.Thời gian (Temporal) và v.Định vị (Locati Cấu trúc ngữ nghĩa ngữ dụng của phép nối trong tiếng việt so sánh với tiếng anh ve relations). Ớ mục thử 6 của quyển sách, tác già có đề cập đến: Cohesion and register (Liên kết và ngừ vực) và Cohesive harmony analysis (Phàn tíchCấu trúc ngữ nghĩa ngữ dụng của phép nối trong tiếng việt so sánh với tiếng anh
tính hài hòa liên kết). Ở phần thứ nhất (Cohesion and register), táe giã chủ yếu tóm tất và trích dần lại một số nhận dinh cùa M.A.K.Halliday và RuaqaBỌ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SỪ PHẠM TP. Hổ CHÍ .MINHNgố Thị Bảo ChâuCÁU TRÚC, NGŨ NGHĨA, NGŨ DỤNG CỦA PHÉP NÓI TRONG T1ÉNG VIỆT (SO SÁNH VỚI Cấu trúc ngữ nghĩa ngữ dụng của phép nối trong tiếng việt so sánh với tiếng anh n dề cập đến kỳ' năng (hay thù thuật - Procedure) kháo sát sự tương tác của chuồi sớ chi. chuồi từ vựng và ngừ pháp kinh nghiệm. Thủpháp Cohesive harmony analysis chu yếu đê xem xét sự liên kết trong đơn vị văn bàn; do đó. nó chú ý đến mói trường tồn tại của phép liên kết. Tuy nhiên, công trinh chi Cấu trúc ngữ nghĩa ngữ dụng của phép nối trong tiếng việt so sánh với tiếng anh là những bước phác tháo sơ bộ về phép nối.Năm 2000, quyến * English Grammer - .-in Introduction" cua Peter Collins và Carmella Hollo [93] được tái bànCấu trúc ngữ nghĩa ngữ dụng của phép nối trong tiếng việt so sánh với tiếng anh
(lần 2). Quyền sách gồm hai phần A.Grammaticaỉ Description (Mó tã ngừ pháp) và B.Looking at language in context (Xem xét ngón ngừ trong ngừ cành). Ớ BỌ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SỪ PHẠM TP. Hổ CHÍ .MINHNgố Thị Bảo ChâuCÁU TRÚC, NGŨ NGHĨA, NGŨ DỤNG CỦA PHÉP NÓI TRONG T1ÉNG VIỆT (SO SÁNH VỚI Cấu trúc ngữ nghĩa ngữ dụng của phép nối trong tiếng việt so sánh với tiếng anh n đề liên kết và phép nối. Theo hai tác gia, ơ cấp độ vĩ mô, có các loại phép liên kết: ỉ).Deictic (Trực chi), 2). Generic (Loại Thể) vã 3).Logical signposts (Dấu hiệu logic). Ờ cấp độ vi mò, liên kết có các loại: h.Đồng sở chi (Co-reference), 2).Thay the (Substitution) và 3).Tinh lược (Ellipsis).Th Cấu trúc ngữ nghĩa ngữ dụng của phép nối trong tiếng việt so sánh với tiếng anh eo hai tác gia này, ỉ).trực chi (deictic) là nhùng đơn vị định vị các nhàn vật tham gia giao tiếp, định vị không gian, thời gian (ngừ cành hội thoại vCấu trúc ngữ nghĩa ngữ dụng của phép nối trong tiếng việt so sánh với tiếng anh
à thời gian hội thoại). Cụ thể đó lã: ì.Participanĩ identification (Nhận ra người tham gia giao tiếp), ii.Place and time indicators (yếu tố chi không BỌ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SỪ PHẠM TP. Hổ CHÍ .MINHNgố Thị Bảo ChâuCÁU TRÚC, NGŨ NGHĨA, NGŨ DỤNG CỦA PHÉP NÓI TRONG T1ÉNG VIỆT (SO SÁNH VỚI Cấu trúc ngữ nghĩa ngữ dụng của phép nối trong tiếng việt so sánh với tiếng anh ịnh thời gian cũa hành động), về 2).Loại thể (Generic), đó là những yếu tố lãm cho bố cục cùa văn bàn trờ nên rõ ràng, theo một mẫu thức xác định: ‘7m set patterned ways", chăng hạn như phân chia văn bản thành từng chapter (chương), paragraphs (đoạn)...về 3).Dẩu hiệu logic (Logical signposts), đó là Cấu trúc ngữ nghĩa ngữ dụng của phép nối trong tiếng việt so sánh với tiếng anh những dấu hiệu trinh bày ngừ liệu theo một chuồi logic, chuồi trật tự thời gian như: first (đầu tiên), then (sau đó)..., on oneGọi ngay
Chat zalo
Facebook