Luận văn một số giải pháp nhằm ngăn ngừa rủi ro trong hoạt động thanh toán quốc tế tại hãng hàng không quốc gia việt nam

BỌ GIÁO DỤC vX ĐẰO TẠO ĐẠI HC c KINH TE QUOC DAN

PHẠM PHÚ BÌNK ■                9

IvIÔT s5 GìẲl PHÁP NHĂM NGÃN NGƯẲ RUI RO

TRONG HCẠT dông thanh toán QUÔC

TÊ

TÀI TIẪKG HẰNG XKÔNG QUÔC GIẢ VIỆT KAM

L3ẠN Á THẠC SỸ GUAN TSU KỈNH DOANH

HÀ NỌỈ -1999

Bộ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐẠI HỌC KINH TÊ QUỐC Dân

PHẠM PHÚ BÌNH ‘Ấ

MỘT SÔ GIẢI PHÁP NHẰM NGĂN NGỪA RỦI RO TRONG HOẠT ĐỘNG THANH TOÁN QUỐC TÊ TẠI HÃNG HÀNG KHÔNG QU ỐC GIA VIỆT NAM

LUẬN ÁN THẠC SỸ QUẢN TRỊ KINH DOANH

♦ HƯỚNG DẦN KHOA HỌC:

• 1. PTS. NGUYỀN HỮU Luận văn một số giải pháp nhằm ngăn ngừa rủi ro trong hoạt động thanh toán quốc tế tại hãng hàng không quốc gia việt nam TÁI

Chù nhiệm Bộ môn Lý thuyết Tài chính tiên tệ, ĐHKTQD

• 2. THS. VŨ THÀNH HUNG

Viện Quản trị_Kỉnh_doanh, DHKTQD

ĐẠI HỌC KTQD truNg Tâm

THÒNG TIN Tlfflffi%qfl

HÀ NỘI-1998

MỤC LỤC

LXI o».» • • • •       » •_• • •         •_• • •              tf

CHVONG l; THANH TOÁN OỤÓC TÉ VẬ RU RO TRONG THANH TOÁN ouòc TẾ 8

• 1.1   MÓT só Luận văn một số giải pháp nhằm ngăn ngừa rủi ro trong hoạt động thanh toán quốc tế tại hãng hàng không quốc gia việt nam VẤN ĐỂ CHUNG CHI PHỐI HOAT HÔNG THANH TOAN QUÓC TẾ..8

• 1.1.1    HOẠT ĐỘNG GIAO DỊCH NGOẠI Hối

• 1.1.1.1        Tỳ giá hói đoái và các chè độ tỷ giá

• 1.1.1.1.1          Chẻ’ độ bản vị vàng (1821-1931)

• 1.1.1.1.2          Chẽ độ tỷ giá cỏ định Bretton Woods (1944-1971)

• 1.1.1.1.3          Chế độ tỳ giá sau Bretton Woods

• 1.1.1.2        Thị trưòng giao dịch ngoại hối

• 1.1.1.2.1         Thị trường giao dịch giao ngay (SjTOt Market) Luận văn một số giải pháp nhằm ngăn ngừa rủi ro trong hoạt động thanh toán quốc tế tại hãng hàng không quốc gia việt nam 11

• 1.1.1.2.2          Thị trường giao dịch kỳ han (Forward Exchange Market)

• 1.1.2    CÁC ĐIỂU KIỆN CẢN BẰNG TRONG TÀI CHÍNH QUỐC TỂ

• 1.1.2.1       Quy luật dổng sức mua (Purchasing Power Parity – PPP)

• 1.1.2.2       Hiệu ứng Fisher (Fisher Effect – FE)

• 1.1.2.3        Hiệu ứng Fisher Quốc tẻ (International Fisher Effect – IFE)

• 1.1.2.4        Quy luật càn bang lãi suất (Interest Rate Parity – 1RP)

• 1.1.2.5       Tỳ giá kỳ hạn – dự báo VC Luận văn một số giải pháp nhằm ngăn ngừa rủi ro trong hoạt động thanh toán quốc tế tại hãng hàng không quốc gia việt nam tỳ giá giao ngay trong tương lai (ƯFR) 16

• 1.2 TH ANH TOÁN ouóc TẼ VÀ CÁC ĐIỂU KIÊN TRONG TI IANH TOÁN QUỐC TẾ. 17

• 1.2.1    THANH TOÁN Quốc TẾ

• 1.2.2    CÁC ĐIỀU KIỆN TRONG THANH TOÁN QUỐC TẾ

• 1.2.2.1        Điều kiện tiền tệ

• 1.2.2.2       Điều kiện vé địa điếm thanh toán

• 1.2.2.3        Điều kiện về thời gian thanh toán

• 1.2.2.4       Điéu kiện về phương thức thanh toán

• 1.2.2.4.1          Chuyển tiên (Remittance)

• 1.2.2.4.2          Luận văn một số giải pháp nhằm ngăn ngừa rủi ro trong hoạt động thanh toán quốc tế

tại hãng hàng không quốc gia việt nam Uỷ thác thu (Collection of Payment)

• 1.2.2.4.3          Thanh toán bù trừ (Clearing)

• 1.2.2.4.4          Thư tín dụng (Letter of Credit)

• 1.3 CÁC LOAI RỦĨ RO TRONG THANH TOÁN QUÔC TẾ

• 1.3.1    RÙI RO TIỀN TỆ (CURRENCY RISKS)

• 1.3.2    RỦI RO VỀ THỤC HIỆN NGHÌA vụ (PERFORMANCE RISKS)

• 1.3.3    RÚI RO BẤT KHÀ KHÁNG I FORCE MAJEUR RISKS)

• 1.4 KINH NGHIÊM NGÀN NGƯA RUI RO TRONG THANH TOÁN ouóc TẾ Luận văn một số giải pháp nhằm ngăn ngừa rủi ro trong hoạt động thanh toán quốc tế tại hãng hàng không quốc gia việt nam CUA CÁC CÔNG TY NƯỚC NGOÀI

1.4. ỉ    NGÁN NGỪA RỦI RO TIEN TỆ

• 1.4.1.1        Ngân ngừa rủi ro giao dịch

• 1.4.1.1.1          Đẩy rủi ro (Risk Shifting)

• 1.4.1.1.2         Chú động trong thanh toán (Leading & Lagging)

• 1.4.1.1.3          Ngăn ngừa rủi ro thõng qua thị trường giao dịch ngoại hối kỳ hạn

• 1.4.1.1.4          Quyền ngoại tệ (Foreign Currency Options)

• 1.4.1.1.5          Hoán đối lãi suất (Interest- Luận văn một số giải pháp nhằm ngăn ngừa rủi ro trong

hoạt động thanh toán quốc tế tại hãng hàng không quốc gia việt nam rate Swap)

• 1.4.1.1.6          Vay song song (Parallel Loans)

• 1.4.1.1.7         Hoán dổi tiền tệ (Currency Swap)

• 1.4.1.1.8         Hoán đối tín dụng (Credit Swap)

• 1.4.1.1.9         Bù trừ rủi ro và trung tâm tái báo nơ (Risks Netting & Reinvoice Center). ..34

• 1.4.1.2       Ngăn ngừa Rủi ro Chuyển đối

• 1.4.1.2.1          Điều chinh các quỹ tiền tệ (Funds Adjustment)

• 1.4.1.3        Ngàn ngừa Rúi ro Kinh tẻ

• 1.4.2     NGÁN NGƠA RỦI RO VỀ Luận văn một số giải pháp nhằm ngăn ngừa rủi ro trong hoạt

động thanh toán quốc tế tại hãng hàng không quốc gia việt nam THỤC HIỆN NGHĨA vụ

• 1.4.3    NGÀN NGỪA RÙI RO BẤT KHÁ KHÁNG

CHUÔNG.2: THUC TRANG.RÚLRO TRỌNG THANH TO,N QUỐC TẾTAI HÃNG

HANQJCHQNG QU.ÓC GIA VIÊT NAM………………………………………………………………. ^-Mt..-^

• 2.1     GIÓI THIÊU VÈ HÀNG HÀNG KHÔNG QUỐC GIA VIÈT NAM

• 2.2  MÔ HÌNH QUÀN LÝ BÒ MÁY TÀI CHÍNH KẾ TOÁN CÚA HÃNG

• 2.3  TH ực 1 RANG RUI RO TRONG THANH TOÁN QUÓC TÊ TAI HÃNG HKQGVN.45

• 2.3.1      Luận văn một số giải pháp nhằm ngăn ngừa rủi ro trong hoạt động thanh toán quốc tế tại hãng

hàng không quốc gia việt nam RỦI rO tRoNG hOạT động quàn lý thu

• 2.3.1.1        Rúi ro tiền tệ

• 2.3.1.2        Rủi ro trong thực hiện nghĩa vụ

• 2.3.2    RỦI RO TRONG HOẠT ĐỘNG CHI TRÁ

• 2.3.2.1        Hoạt động chi     trà thường xuyên    và các  rũi ro

• 2.3.2.2        Hoạt động chi     trà không thường    xuyên  và các rúi ro

• 2.3.2.2.1          Với các hợp đổng Thuê khai thác và bảo trì máy bay………………………………..55

• 2.3.2.2.2         Với các hợp đổng mua sấm vật phẩm phục Luận văn một số giải pháp nhằm ngăn ngừa rủi ro trong hoạt động thanh toán quốc tế tại hãng hàng không quốc gia việt nam vụ hành khách .. ..56

• 2.3.3    TỔNG KẾT VỀ THỰC trạng rủi ro…………………………………………………………..57

£H-UQù.G-â.’ GJ Al-PH Al* V.Ạ MÈN NGHI NHAM MJA NGl A RÚỊ RO TRONG THANH TOÁN oưõc TÉ TAI HÃNG HKOGVN

• 3.1  CÁC GIÁI PHÁP NGÂN NGÙA RỦI RO TlỂ.X TÊ

• 3.1.1    NGÀN NGỪA RÚI RO VỚI TÙNG HOẠT ĐỘNG RIÊNG BIỆT

• 3.1.1.1       Ngân ngừa rủi ro đói với hoạt động quàn Luận văn một số giải pháp nhằm ngăn ngừa rủi

ro trong hoạt động thanh toán quốc tế tại hãng hàng không quốc gia việt nam lý thu

• 3.1.1.2        Ngán ngừa rúi ro dôi vói hoạt dông         chi trá thường xuyên

• 3.1.1.3       Ngán ngừa rùi ro dôi với hoạt động         chi trả không thường xuyên

• 3.1.2    NGĂN NGỪA CÁC RỦI RO TIEN TỆ TRÊN QUY MÔ TổNG THỂ

• 3.1.2.1        Thiết lập Dư háo luống tiền

• 3.1.2.2        Thiết lập dư báo bién dộng tỳ giá

• 3.1.2.3        Thực hiên ngủn ngừa rủi ro đòi vói các trang thái             ngoại tệ rủi ro

• 3.2   NGÂN NGLA RÚĨ Luận văn một số giải pháp nhằm ngăn ngừa rủi ro trong hoạt động thanh toán

quốc tế tại hãng hàng không quốc gia việt nam RO VỂ THỰC hiên nghĩa vu

• 3.3  NGÂN NGỪA CẤC Rl I RO BẤT KHÁ KHÁNG

Ix.1                                                                                                      „

DANH MUC TÀI LIÊU THAMI KHẤO

PHỤ ĩ UC

LỜI NÓI ĐẨL

Xu hướng hội nhập với các quốc gia trẽn toàn thế giới đã được Đàng và Nhà nưóc ta khảng định cho đường lối phát triển cùa nước ta trong giai đoạn mới. Những thành Luận văn một số giải pháp nhằm ngăn ngừa rủi ro trong hoạt động thanh toán quốc tế tại hãng hàng không quốc gia việt nam tựu về chính trị. kinh tế và xã hội đạt được trong những năm vừa qua đ*à chứng minh tính đúng đắn của đường lói chiến lược này.

Công cuộc hội nhập của Đất nước kéo theo sự hội nhập cùa các Doanh nghiệp Việt nam với hệ thống kinh tế thế giới. Hãng Hàng không quốc gia Việt nam (HKỌGVN), một trong những doanh nghiệp hàng đáu cùa nhà nước, đã và đang thực hiện định hướng này. Mang theo lá cờ của nước Luận văn một số giải pháp nhằm ngăn ngừa rủi ro trong hoạt động thanh toán quốc tế tại hãng hàng không quốc gia việt nam Cộng hoà xã hội chù nghía Việt nam đi đến các nước và các châu lục trẽn toàn thế giới, Hãng dóng vai trò rất quan trọng trong việc nàng cao vị thè’ của nước ta trên chính trường quốc tế. Đổng thời, là một doanh nghiệp trụ cột của Tổng Cõng ty Hàng không Việt nam, với các kết quà kinh doanh đạt dược, Hàng còn góp phần thực hiện mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, xã hội cóng bang và văn minh” mà Đàng Luận văn một số giải pháp nhằm ngăn ngừa rủi ro trong hoạt động thanh toán quốc tế tại hãng hàng không quốc gia việt nam và Nhà nước ta đề ra.

Nâng cao hiệu quả kinh doanh là nhiệm vụ chù yếu của Hàng HKQGVN. Là một hàng hàng không quốc tế, Hàng có tầm hoạt động rất rộng với các vân phòng khu vực và mạng lưới đại lý bán vé trên toàn thế giới. Đi kèm với dó là các hoạt động giao dịch thanh toán quốc tế của Hãng với quy mô và khối lượng thanh toán rất lớn. Với quy mò giao dịch và tầm hoạt động thanh toán quốc Luận văn một số giải pháp nhằm ngăn ngừa rủi ro trong hoạt động thanh toán quốc tế tại hãng hàng không quốc gia việt nam tố rộng khắp như vậy, các rủi ro trong thanh toán quốc tế là một vấn đề không the tránh khỏi. Chính vì vậy, việc ngăn ngừa rủi ro trong thanh toán quốc tế là một vấn đề bức xúc cần được quan tàm giải quyết đỏ’i với Hàng để có thê dạt được mục tiêu nâng cao hiệu quà kinh doanh. Đây đổng thời cũng là vấn đe đang bò ngỏ với đa số các còng ty cùa Việt nam trong hoạt động thanh toán quòc tế.

Tính Luận văn một số giải pháp nhằm ngăn ngừa rủi ro trong hoạt động thanh toán quốc tế tại hãng hàng không quốc gia việt nam bức xúc cùa vấn đề rủi ro trong thanh toán quốc tế đã tạo nên tiền đề cấp thiết của luận án này.

Mục ticu nghiên cứu cùa luận án bao gồm:

0