Chủ tịch Hồ Chí Minh - Học tập phong cách ngôn ngữ : Phần 2
➤ Gửi thông báo lỗi ⚠️ Báo cáo tài liệu vi phạmNội dung chi tiết: Chủ tịch Hồ Chí Minh - Học tập phong cách ngôn ngữ : Phần 2
Chủ tịch Hồ Chí Minh - Học tập phong cách ngôn ngữ : Phần 2
THỬ ĐI VÀO CHÔ TINH VI CỦA NGUYÊN TÁC VA BẢN DỊCH «NHẬT Ký trong Tũ>\LÊ TRÍ VIỄNThơ Hồ Chủ tịch tựong như ảnh sảng. Nhưng không ai nghĩ ánh sáng chĩ m Chủ tịch Hồ Chí Minh - Học tập phong cách ngôn ngữ : Phần 2 một màu trắng. Cũng cỏ thế aói, nỏ như một cây đàn bần. vẻn vẹn một dây đồng nhưng là cả một thế giới âm thanh, cỏ ngưới nói một cách trực diện: thơ của Bác vào loại « sâu sắc vè ỹ, binh di ve lời». Có chữ nghĩa gì cao xa đâu ! Chỉ là lời nỏi thông thường cửa miệng. Ngục trung nhật kỷ là chữ Hản đấy Chủ tịch Hồ Chí Minh - Học tập phong cách ngôn ngữ : Phần 2 . nhưng chẳng càn phải thật uyên thâm mới hiếu đưực. Cũng chẳng cỏ hình ảnh gì tân kỳ, độc đáo, mà chĩ lâ những chi tiết chân thật, thông thường của cChủ tịch Hồ Chí Minh - Học tập phong cách ngôn ngữ : Phần 2
uộc sống.. Thế mà hiêuđược cái sâu sắc binh dị ẫy, ngâm cho kỹ, thật không dễ.Chẳng hạn, ngay bài đầu Nhật ký trong tù: ĩThản thè tại ngục trung... D.THỬ ĐI VÀO CHÔ TINH VI CỦA NGUYÊN TÁC VA BẢN DỊCH «NHẬT Ký trong Tũ>\LÊ TRÍ VIỄNThơ Hồ Chủ tịch tựong như ảnh sảng. Nhưng không ai nghĩ ánh sáng chĩ m Chủ tịch Hồ Chí Minh - Học tập phong cách ngôn ngữ : Phần 2 h thăn ở ngoải ỉ ao.Chữ Hản đâu, tiếng Việt đỏ, rẵt sảt. Lời trong, ỷ rõ. Cũng năm chữ bốn câu như nhau. Không biết Phan Nhuận, người dịch Nhật ký trong tù ra tiếng Pháp, gặp khó khăn như thể nào mà đã thử dịch bổn câu này bằng 13 cách mà không cỉch nào vừa ỷ. Chứ dịch ra tiếng Việt mà như vậy, tưởn Chủ tịch Hồ Chí Minh - Học tập phong cách ngôn ngữ : Phần 2 g cũng khó dịch hơn.Tuy vậy, cỏ phải không cỏ gì rơi rung một cách rẵt đảng tiếc đàul Cũng là ảnh sảng, nhưng ảnh sống đang trưa và ảnh sáng ban mai cChủ tịch Hồ Chí Minh - Học tập phong cách ngôn ngữ : Phần 2
ó chổ khác nhau, ảnh sảng mùa xuàn khổng giống ánh sảng mùa thu. Bón câu thơ chữ Hán cố hai chữ đại. Chữ đại sau chồng lên chữ đại trước là cỏ ý so vờTHỬ ĐI VÀO CHÔ TINH VI CỦA NGUYÊN TÁC VA BẢN DỊCH «NHẬT Ký trong Tũ>\LÊ TRÍ VIỄNThơ Hồ Chủ tịch tựong như ảnh sảng. Nhưng không ai nghĩ ánh sáng chĩ m Chủ tịch Hồ Chí Minh - Học tập phong cách ngôn ngữ : Phần 2 cao» mỗi bên mỗi cõi, bên lởn bén' cao, không bên nào so với bên nào được., Nhưng quan trọng chưa phải ờ đó. Thử đọc bài chữ Hản rồi đọc bài dịch mà nghe. Có phải âm điệu khác nhau khá xa không? Một bên như có gì khó chịu, bực bội, nếu không thi cũng như đang bị ngăn cản, bỏ buộc. Đây là bài mở đầu Chủ tịch Hồ Chí Minh - Học tập phong cách ngôn ngữ : Phần 2 một tập sách, cũng là cảm iưởng đầu của một giai đoạn trớ trêu, đày đọa. Phải thắng cái trở trêu, đày đọa này. Cho nên cả sửc mạnh con người dồn vào bChủ tịch Hồ Chí Minh - Học tập phong cách ngôn ngữ : Phần 2
ên trong. Bài thơ vang ngàn mà rất kin. Như rắn lại, đúc lai. Có người nổi bài thơ này nên khắc vào đá. Có thề nôi thêm : đày là kim cương. Và như thếTHỬ ĐI VÀO CHÔ TINH VI CỦA NGUYÊN TÁC VA BẢN DỊCH «NHẬT Ký trong Tũ>\LÊ TRÍ VIỄNThơ Hồ Chủ tịch tựong như ảnh sảng. Nhưng không ai nghĩ ánh sáng chĩ m Chủ tịch Hồ Chí Minh - Học tập phong cách ngôn ngữ : Phần 2 , thoảng, chừng nào đỏ thanh thản. Cái thế của bài thơ bị mắt mảt và sức manh giảm đi một phàn.Trong Nhật ký trong tù, hhững bài trữ tình trực tiíp như vậy nói thẳng cải bực tức, phẫn nộ theo sự phảnhttps: //khothu Vi en .comcảc vần thơ. Giải đi Vũ Minh là một sự bực tức không càm được mà phải buột Chủ tịch Hồ Chí Minh - Học tập phong cách ngôn ngữ : Phần 2 mồm thành hai chữ « bất binh > đập mạnh xuổng cuổi càu, như một cây gậy đánh vào sự vô lỷ, oan ức.< Đã giải đễmNam Ninh, Lại giải về Vũ Minh, Giải điChủ tịch Hồ Chí Minh - Học tập phong cách ngôn ngữ : Phần 2
quanh quẹo mãi, Kéo dài cả hành trình,Bắt bình I >Cái bực mình trong nhịp điệu âm thanh cúa câu « Loan loan, khúc khúc giải í, một chữ « quanh quệộ D THỬ ĐI VÀO CHÔ TINH VI CỦA NGUYÊN TÁC VA BẢN DỊCH «NHẬT Ký trong Tũ>\LÊ TRÍ VIỄNThơ Hồ Chủ tịch tựong như ảnh sảng. Nhưng không ai nghĩ ánh sáng chĩ m Chủ tịch Hồ Chí Minh - Học tập phong cách ngôn ngữ : Phần 2 nh lời, đaukhồ tinh thần, vật chẫt, vật chẫt tinh thần lẫn lộn. Sựcăngthẵng tưởng đến mức cuối cùng cho nền mới có càu « Bản ưng thổng khốc khước cuồng ca í (Đáng khóc mà ta cứ hát tràn). Càu dịch thật tổt, nguýên vẹn cái chẫt chứa kín ẫp bên trong, quẳn quại, chua xốt.Ở bài Bỗn tháng ròi, cả nguyên Chủ tịch Hồ Chí Minh - Học tập phong cách ngôn ngữ : Phần 2 văn lẫn bài dịch đèu trọn vẹn cải khí thế mãnh liệt của sự phẫn nộ, sự dẫu tranh bèn bĩ và nhẫn nại. Bài này hoán toàn mửi về nội dung cũng như hìnhChủ tịch Hồ Chí Minh - Học tập phong cách ngôn ngữ : Phần 2
thức, cả phương phảp sống tác. Đây là một bài dịch thật xứng đáng, có thế nói toàn bích, đọc cũng sảng khoái không khác gl nguyên tác:«Nhân vị:Tứ nguyTHỬ ĐI VÀO CHÔ TINH VI CỦA NGUYÊN TÁC VA BẢN DỊCH «NHẬT Ký trong Tũ>\LÊ TRÍ VIỄNThơ Hồ Chủ tịch tựong như ảnh sảng. Nhưng không ai nghĩ ánh sáng chĩ m Chủ tịch Hồ Chí Minh - Học tập phong cách ngôn ngữ : Phần 2 lạỉ sa.., >Dịch: •• «Bởi vỉ: Bón thảng cơm không no, Bồn tháng đểm thiều ngủ,*Bổn tháng áo không thay, Bỗn tháng khòng giặt giũ.Cho nên: Rang rụng mất một chiếc. Tóc bạc thêm mấy phân. Găy đen như qui đói,•Ghẻ lở mọc đăy thân...** ★ *Có người cho thơ chữ Hản của Bảc Hồ có hơỉ hường thơ Đường. Vấn đ Chủ tịch Hồ Chí Minh - Học tập phong cách ngôn ngữ : Phần 2 è này khá phức tạp, đày chưa bàn đển. Chỉ biết một đièu là nhiều bài thơ Bảc Hồ cổ một sửc vang ngâm rẵt dài, tập trung nhất ở câu cuối, thường là câuChủ tịch Hồ Chí Minh - Học tập phong cách ngôn ngữ : Phần 2
thử tư trong bài tử tuyệt.Hai câu cuổi trong bài Trung thu: « Bất đảc tự do thưởng minh nguyệt, Tâm tùy thu nguyệt cộng du dư», dịch : « Chăng được tTHỬ ĐI VÀO CHÔ TINH VI CỦA NGUYÊN TÁC VA BẢN DỊCH «NHẬT Ký trong Tũ>\LÊ TRÍ VIỄNThơ Hồ Chủ tịch tựong như ảnh sảng. Nhưng không ai nghĩ ánh sáng chĩ m Chủ tịch Hồ Chí Minh - Học tập phong cách ngôn ngữ : Phần 2 o» không đủng hẳn vởi cbữChủ tịch Hồ Chí Minh - Học tập phong cách ngôn ngữ : Phần 2
được chuyên vào gần nguyên vẹn trong câu : « Thu vào tăm măt muôn trùng nước noiìì),Người bạn tù thòi sáo là một bài dịch chưa tốt. Nhưng đièu rất lạ THỬ ĐI VÀO CHÔ TINH VI CỦA NGUYÊN TÁC VA BẢN DỊCH «NHẬT Ký trong Tũ>\LÊ TRÍ VIỄNThơ Hồ Chủ tịch tựong như ảnh sảng. Nhưng không ai nghĩ ánh sáng chĩ m Chủ tịch Hồ Chí Minh - Học tập phong cách ngôn ngữ : Phần 2 nỗi, Lên lâu ai đỏ ngóng trông nhau ». Tuy vậy, đi vào chỗ tinh vi của thơ ca thì rõ là cổ nhiều chỗ dịch chưa đúng, cả thần lẫn chữ nghĩa. tNgục trung hỗt thính » mà dịch là a Bỗng nghe trong ngục», mới xem qua, ai không cho là đúng: ngục trung là trong ngục, hôt thính là bỗng nghe, còn gì nữa? Ấy Chủ tịch Hồ Chí Minh - Học tập phong cách ngôn ngữ : Phần 2 thế mà lại sai, cải sai rất nguy hiềm vì cổ vẻ đủng. Hãy xem: « Bỗng nghe trong ngục sáo vi vu* có phẵi là người ở ngoài ngục nghe khôngíh ? Mà đã thếChủ tịch Hồ Chí Minh - Học tập phong cách ngôn ngữ : Phần 2
thì bài thơ hỏng mắt rồi. ơ đây là người trong ngục nghe người trong ngục; người thối sảo nhớ nhà, người’ nghe thôi sáo cung nhở nước, hai người cỏ cTHỬ ĐI VÀO CHÔ TINH VI CỦA NGUYÊN TÁC VA BẢN DỊCH «NHẬT Ký trong Tũ>\LÊ TRÍ VIỄNThơ Hồ Chủ tịch tựong như ảnh sảng. Nhưng không ai nghĩ ánh sáng chĩ m Chủ tịch Hồ Chí Minh - Học tập phong cách ngôn ngữ : Phần 2 úc nhạc làChủ tịch Hồ Chí Minh - Học tập phong cách ngôn ngữ : Phần 2
lòng, bối rối trong ruột, cho nên đẵ lên một tằng lầu đễ nhin vè phương tròi, nhưng chưa thẩy gì, lại phải lên một tầng nữa. Bài thơ kết thúc trong mộTHỬ ĐI VÀO CHÔ TINH VI CỦA NGUYÊN TÁC VA BẢN DỊCH «NHẬT Ký trong Tũ>\LÊ TRÍ VIỄNThơ Hồ Chủ tịch tựong như ảnh sảng. Nhưng không ai nghĩ ánh sáng chĩ m Chủ tịch Hồ Chí Minh - Học tập phong cách ngôn ngữ : Phần 2 « vi vu*. Câu chữ Hán không có. Đối với cái không khỉ trong veo của bài thơ, âm thanh đổ không hợp. Tư hương khúc là khúc nhạc nhớ quô, rõ ràng lắm. Sao lại là một thứ âm thanh vi vu thêm vào ? Quan trọng hơn cả: vi vu là một từ miêu tẳ, miêu tả tiếng sáo. Biều này gần như trái hẳn với tinh thần bà Chủ tịch Hồ Chí Minh - Học tập phong cách ngôn ngữ : Phần 2 i thơ? Tác giả chĩ muon nêu sự việc, sự việc với tăt cả sửc nặng .nội dung cuộc sống cùa nó, rồi đề tự nổ vời tất cả các mối quan hệ trong đỏ có nỏ» lChủ tịch Hồ Chí Minh - Học tập phong cách ngôn ngữ : Phần 2
àm cái việc rẵt độc đáo của hòn sỏi Dém xuống mặt nước hồ, gợi lèn vô vàn những làn sóng cứ lan rộng mãi, lan rộng mãi trong tâm hồn người đọc. Thơ làTHỬ ĐI VÀO CHÔ TINH VI CỦA NGUYÊN TÁC VA BẢN DỊCH «NHẬT Ký trong Tũ>\LÊ TRÍ VIỄNThơ Hồ Chủ tịch tựong như ảnh sảng. Nhưng không ai nghĩ ánh sáng chĩ m Chủ tịch Hồ Chí Minh - Học tập phong cách ngôn ngữ : Phần 2 thì càng sai nguyên ý.Ai không nhở câu: ((Quanh thuyền trăng giẫi nước trôi lạnh lùng* trơlìg Tỳ bà hành? Nguyên văn là: < hhỉễu thuyên minh nguyệt giang thủy hàn )). Trong lời, chi có tráng sáng và sông lạnh, nhưng trong ý thl cô cả lạnh lùng: anh lái buôn hờ hững đã bỏ đi, mặc người con gải hát vớ Chủ tịch Hồ Chí Minh - Học tập phong cách ngôn ngữ : Phần 2 i chiếc thuyên không, cô quanh, nưởc tròi, tráng lạnh cổ biết gì đến nỏi hiếm của ngưòi congải trong thuyền! Cho nên câu thơ địch nhấn thêm và nâng cáChủ tịch Hồ Chí Minh - Học tập phong cách ngôn ngữ : Phần 2
i lạnh vật chất của nước sông thành cái lạnh tinh thần cùa trời đất và cửa người con gái tội nghiệp. Không sai mà lại hay thêm.THỬ ĐI VÀO CHÔ TINH VI CỦA NGUYÊN TÁC VA BẢN DỊCH «NHẬT Ký trong Tũ>\LÊ TRÍ VIỄNThơ Hồ Chủ tịch tựong như ảnh sảng. Nhưng không ai nghĩ ánh sáng chĩ mGọi ngay
Chat zalo
Facebook