Giáo trình Nhập môn xã hội học: Phần 2
➤ Gửi thông báo lỗi ⚠️ Báo cáo tài liệu vi phạmNội dung chi tiết: Giáo trình Nhập môn xã hội học: Phần 2
Giáo trình Nhập môn xã hội học: Phần 2
Chương 4CÁ NHÀN VÀ XÃ HỘI HÓA CÁ NHÀN4.1CẢ NHÂN4.1.1Khái niệm cá nhânCá nhân là một cá thể riêng biệt, độc lập hiện hừu đang hoạt động trong một không Giáo trình Nhập môn xã hội học: Phần 2g gian xác định với nhừng điều kiện và hoàn cành cụ thề, tồn tại trong các mối quan hệ và hoạt động xà hội1.4.1.2Đặc (liêm của cá nhân theo quan điêm cùa K.Marx và Engels Là thực thề sinh học xà hội, đó là sân phẩm của tự nhiên và mang ban chất xà hội, cá nhân tồn tại thông qua hoạt động lao động sá Giáo trình Nhập môn xã hội học: Phần 2n xuất.4.2XÃ HỌI HÓA CÁ NHÂN4.2.1 Một số quan niệm về “con người xã hội”Trong lịch sir tư tường, có rất nhiều cách tiếp cận về vấn đề con người:-TheoGiáo trình Nhập môn xã hội học: Phần 2
quan niệm duy tàm, con người được giài thích từ sáng tạo và chi phối cua thánh thần và từ ý thức trim tượng. Việc giãi thích con người theo quan điểm Chương 4CÁ NHÀN VÀ XÃ HỘI HÓA CÁ NHÀN4.1CẢ NHÂN4.1.1Khái niệm cá nhânCá nhân là một cá thể riêng biệt, độc lập hiện hừu đang hoạt động trong một không Giáo trình Nhập môn xã hội học: Phần 2ười là một sinh vật - xà hội, “sinh ra đà có tính xà hội”. Quan điểm này cho rằng, ban chất con người chi ờ mặt tự nhiên cùa nó. Ngay cà Phơbách cùng chi mới dừng lại ờ chu nghía nhân bản tự nhiên, bơi vì theo nhận thức cùa ỏng. con người chỉ là một cá nhân trim tượng, một sinh vật thuần túy về sinh Giáo trình Nhập môn xã hội học: Phần 2 học.-Theo quan diêm mácxit, xuất phát từ hoạt động thực tiền của con người, K.Marx cho rằng, bàn chất con người chinh là nhân cách. Nhân cách ấy tìmGiáo trình Nhập môn xã hội học: Phần 2
thấy bân chắt trong các mối quan hệ xà hội. Tuy nhiên, bên cạnh đó, Marx van thừa nhặn tính sinh vật trong chình thê người.Con người là đối tượng nghiChương 4CÁ NHÀN VÀ XÃ HỘI HÓA CÁ NHÀN4.1CẢ NHÂN4.1.1Khái niệm cá nhânCá nhân là một cá thể riêng biệt, độc lập hiện hừu đang hoạt động trong một không Giáo trình Nhập môn xã hội học: Phần 2hội học đại cương. NXB Đại học Quốc gia TP HCM, tr.51.+ Những giá trị trong cuộc sống tinh thần cùa con người được nghiên cứu trong đạo đức học, triết học, luật học,...+ Là đơn vị tâm lý có nhừng nhu cầu và trạng thái tâm lý phức tạp, con người là đối tượng tìm hiểu cũa các nhà tâm lý học, phân tâm Giáo trình Nhập môn xã hội học: Phần 2học, thần kinh học,...Xuất phát từ những lình vực nghiên cứu khác nhau, các nhà khoa học có những quan điềm khác nhau về bàn chất con người. Hiện nayGiáo trình Nhập môn xã hội học: Phần 2
có ba loại quan điềm khác nhau về vai trò của yếu tố sinh học và yếu tố xà hội trong con người.Xà hội là tập hợp số đòng con người có nhùng bân chất nChương 4CÁ NHÀN VÀ XÃ HỘI HÓA CÁ NHÀN4.1CẢ NHÂN4.1.1Khái niệm cá nhânCá nhân là một cá thể riêng biệt, độc lập hiện hừu đang hoạt động trong một không Giáo trình Nhập môn xã hội học: Phần 2ỏi thế giới sinh vật thành con người xà hội. Đo vật con người là một thực thề pha trộn giừa yếu tố sinh vật và yếu tố xà hội, chúng ta phái nghiên cửu quá trình biến hóa từ sinh vật thuần thúy thành con người xà hội. Con người là đối tượng nghiên cứu cùa nhiều môn khoa học khác nhau. Xã hội học quan Giáo trình Nhập môn xã hội học: Phần 2 niệm con người là đơn vị cơ bán cấu thành xã hội, là một đơn vị nhỏ nhắt cùa hệ thống xã hội. là một sinh vật có tư duy, sống theo tố chức xà hội. sốGiáo trình Nhập môn xã hội học: Phần 2
ng trong xà hội, con người có bàn chất nhất định và khi phát ra ngoài xã hội, thể hiện là nhân cách cá nhân. Nhân cách ỉà bộ mặt xã hội của tám lý, ỉàChương 4CÁ NHÀN VÀ XÃ HỘI HÓA CÁ NHÀN4.1CẢ NHÂN4.1.1Khái niệm cá nhânCá nhân là một cá thể riêng biệt, độc lập hiện hừu đang hoạt động trong một không Giáo trình Nhập môn xã hội học: Phần 2i, chịu sự chi phối cùa các mối quan hệ xà hội, đồng thời là chù thế hoạt động có ý thức của xà hội. Bàn chất con người thê hiện ờ các yếu tố sau:Trước hết, con người là sinh vật cao cấp nhất hành tinh, có ban năng sinh tồn duy trì nòi giống. Gọi là bàn năng vì chúng tự nhiên hình thành trong qá trì Giáo trình Nhập môn xã hội học: Phần 2nh tiến hóa lâu dài cùa loài người, nằm trong vô thức, bân năng sinh tồn dẫn đến sự tham lam, tự him. tham sống sợ chết, đấu tranh hoặc nương tựa vàoGiáo trình Nhập môn xã hội học: Phần 2
kẻ khác đề bão vệ mình,... Bàn năng duy trì nòi giống kích thích sinh dục, tạo nên câm xúc và nhu cầu gán bó với người khác giới v.v. Học thuyết phân Chương 4CÁ NHÀN VÀ XÃ HỘI HÓA CÁ NHÀN4.1CẢ NHÂN4.1.1Khái niệm cá nhânCá nhân là một cá thể riêng biệt, độc lập hiện hừu đang hoạt động trong một không Giáo trình Nhập môn xã hội học: Phần 2thành ba khối: cái ấy (cái vô thức), cái tôi và cái siêu tôi. Cái ấy bao gồm các bàn năng vô thức: ăn uống, tình dục, tự vệ. Trong đó ban năng tình dục giừ vai trò trọng tâm quyết định toàn bộ đời sống tâm lý và hành vi cùa con người. Cái tôi - con người thường ngày - con người ý thức, tồn tại theo Giáo trình Nhập môn xã hội học: Phần 2nguyên tắc hiện thực. Cái tôi ý thức là cái tòi già hiệu, cái tôi bề ngoài cùa cái nhân lõi bên trong “cái ấy”. Cái siêu tôi là cái siêu phàm, “cái tòGiáo trình Nhập môn xã hội học: Phần 2
i lýtường” không bao giờ vươn tới được và tồn tại theo nguyên tắc kiềm duyệt, chèn ép. Như vậy phân tàm học đà đề cao quá đáng cái bàn năng vô thức, dChương 4CÁ NHÀN VÀ XÃ HỘI HÓA CÁ NHÀN4.1CẢ NHÂN4.1.1Khái niệm cá nhânCá nhân là một cá thể riêng biệt, độc lập hiện hừu đang hoạt động trong một không Giáo trình Nhập môn xã hội học: Phần 2 xã hội học cùng có nhiều quan niệm khác nhau về ban chất con người.-Quan niệm cùa các nhà xà hội học theo thuyết sinh hóaQuan niệm này cho ràng, yếu tố sinh học quyết định sự hình thành hành vi, tích cách của con người. Tinh di truyền anh hưởng lớn tới hành vi cùa con người. Họ tin ờ sự tồn tại cùa Giáo trình Nhập môn xã hội học: Phần 2 cái gọi là bân năng con người. Họ cho rằng, sự tổng hòa cùa những tố chất di truyền hay nhừng khuynh hướng di truyền xác định hành vi cua con người cGiáo trình Nhập môn xã hội học: Phần 2
ụ thê. Phía đại diện cho quan diêm này cho rằng, con người như là cá thê sinh vặt đối lặp với xà hội và xem sức mạnh của con người là sức mạnh khà nănChương 4CÁ NHÀN VÀ XÃ HỘI HÓA CÁ NHÀN4.1CẢ NHÂN4.1.1Khái niệm cá nhânCá nhân là một cá thể riêng biệt, độc lập hiện hừu đang hoạt động trong một không Giáo trình Nhập môn xã hội học: Phần 2gic, thích nghi cao đề nắm được nhừng kiêu hành vi nhất định, tạo nên thể chế xà hội, điều hòa việc sừ dụng hoặc vượt qua những nhân tố sinh học.-Quan niệm cùa các nhà xà hội học theo thuyết quyết định luận xà hội họcQuan niệm này cho rằng, nhân cách được hình thành trên cơ sở đa số những sự tác độn Giáo trình Nhập môn xã hội học: Phần 2g cùa con người với thế giới xung quanh. Nó là sân phẩm cùa xà hội và được hình thành trên cơ sờ cùa mối quan hệ qua lại giừa con người với con người.Giáo trình Nhập môn xã hội học: Phần 2
Đại biêu cho quan niệm này là c. H. Cooley Ị G. Mead,...-Bên cạnh quan niệm sinh học hóa cùng như quyết định luận xà hội, nhiều nhà xà hội học đã nhìChương 4CÁ NHÀN VÀ XÃ HỘI HÓA CÁ NHÀN4.1CẢ NHÂN4.1.1Khái niệm cá nhânCá nhân là một cá thể riêng biệt, độc lập hiện hừu đang hoạt động trong một không Giáo trình Nhập môn xã hội học: Phần 2bao hàm một thực thề vật chắt, cảm quan, hừu hình mà còn bao gồm một khía cạnh tâm linh khác với thể chất, nhưng lại tồn tại trên cơ sơ thể chất ấy”.Theo Giôhan Gôtlip Phíchtơ: “Con người khác với loài vặt ờ chỗ, có khà năng suy tư trừu tượng, có thề quyết định và lựa chọn. Con người là con vật tự đ Giáo trình Nhập môn xã hội học: Phần 2iều khiên lấy mình. Con người có thê làm các dự án, trù liệu, tính toán cho tương lai, suy nghi về nhừng hoạt động và nhừng phan2 Lương Văn ức (2009).Giáo trình Nhập môn xã hội học: Phần 2
Giáo trình xà hội học. Trường Đại học Kinh tế Quốc dân. Bộ môn Tâm lý xà hội học. NXB Đại học Kinh tế Quốc dân. Trang 167-168.ứng của mình, chịu chácChương 4CÁ NHÀN VÀ XÃ HỘI HÓA CÁ NHÀN4.1CẢ NHÂN4.1.1Khái niệm cá nhânCá nhân là một cá thể riêng biệt, độc lập hiện hừu đang hoạt động trong một không Giáo trình Nhập môn xã hội học: Phần 2inh học - xâ hội làm điểm xuất phát cho khái niệm con người thì trong định nghĩa cùa Phíchtơ, điếm xuất phát lại nặng về những gì con người khác với dộng vật, vượt lèn động vật.-I- Con người xuất hiện chi có thê trên cơ sở những quy luật tiến lioá hừu cơ và đồng thời với những quỵ luật xà hội, vận đ Giáo trình Nhập môn xã hội học: Phần 2ộng sinh học gan liền với vận động xà hội trong chinh thè người. Đoi với quá trinh phát sinh, phát Iricn và hoàn thiện ớ một cá the thì nhừng yếu lo sGiáo trình Nhập môn xã hội học: Phần 2
inh học và yếu tố xà hội lác động không giong nhau ờ lừng thời kỳ trương thảnh. “Yểu tố sinh học và yếu tố xà hội không phái Là song song tồn tại tronChương 4CÁ NHÀN VÀ XÃ HỘI HÓA CÁ NHÀN4.1CẢ NHÂN4.1.1Khái niệm cá nhânCá nhân là một cá thể riêng biệt, độc lập hiện hừu đang hoạt động trong một không Giáo trình Nhập môn xã hội học: Phần 2à hội học mặc dù thừa nhận mặt sinh học cua con người nhưng cái chính vẫn tập chung tìm hiểu khía cạnh mang tính xà hội của con người. Song khác với các nhà khoa học khác, các nhà xã hội học xem xét con người trong mối tương tác giừa con người với con người, giừa con người với nhóm xà hội và xà hội Giáo trình Nhập môn xã hội học: Phần 2nói chung. Chính vì vậy mà Phíchtơ cho ràng, “con người được gọi là con người xà hội theo nghĩa một con người vừa có khuynh hướng kết hợp với người khGiáo trình Nhập môn xã hội học: Phần 2
ác mà cùng có nhu cầu tương quan với người khác”. Có nghía là, nhà xà hội học đà xem xét cách thức con người liên lạc với dồng loại cùa nó như thế nàoChương 4CÁ NHÀN VÀ XÃ HỘI HÓA CÁ NHÀN4.1CẢ NHÂN4.1.1Khái niệm cá nhânCá nhân là một cá thể riêng biệt, độc lập hiện hừu đang hoạt động trong một không Giáo trình Nhập môn xã hội học: Phần 2 văn hóa giao liếp, học hỏi, qua đó cá nhân con người phát ĩriến bán chất xà hội và có kliâ năng tham gia vào đời sống xà hội.Xà hội hóa là quá trinh trong dó cá nhân con người học hoi và nhập tâm suốt đời vào các yếu tố cùa mòi trường vãn hóa, xà hội, hòa nhập chúng vào cấu trúc nhân cách cua anh t Giáo trình Nhập môn xã hội học: Phần 2a dưới anh hương của các lác nhân xà hội quan trọng và nhưng kinh nghiệm cá nhân. Đo đó làm anh ta thích nghi với mói trường xà hội, nơi anh ta sinh sGiáo trình Nhập môn xã hội học: Phần 2
ống.Xà hội hóa là quá trình tương tác giừa cá nhàn và xà hội, trong đó những cá nhân học hói và thực hành những tri thức, kỳ năng và phương pháp cần tGọi ngay
Chat zalo
Facebook