HAI NĂM, BỐN VUA.Thảm kịch cung đình
➤ Gửi thông báo lỗi ⚠️ Báo cáo tài liệu vi phạmNội dung chi tiết: HAI NĂM, BỐN VUA.Thảm kịch cung đình
HAI NĂM, BỐN VUA.Thảm kịch cung đình
Chương X HAI NĂM, B0N VUA 7/1883-8/1884Cái chét cua Nguyền Phước Hường Thời ngày 19/7/1883 khiên triều đinh Huê bị đặt trước hai cuộc khủng hoang lớn HAI NĂM, BỐN VUA.Thảm kịch cung đình Thứ nhất, là cuộc khung hoang cung đình, tức sự tranh châp ngai vị giừa các Hoàng tử vả hoàng thân, đưa đen giai đoạn có thê mệnh danh là “Bòn Tháng. Ba Vua" hay "Hai năm. bòn vua.” Thứ hai là áp lực cua Pháp đê đat cho bang được một hòa ước Bào hô theo ý muốn.I.THẤM KỊCH CUNG ĐÌNH:Ngay tại triều đ HAI NĂM, BỐN VUA.Thảm kịch cung đình ình, mối hoa tàm phúc luôn luôn là vấn đề kê vị. Trong một chê độ quàn chủ chuyên chế. ít nhất trên lý thuyết, ngôi vua có hai đặc điểm: (1) vua đại dHAI NĂM, BỐN VUA.Thảm kịch cung đình
iện cho Trời, nhận lĩnh mệnh Trời (thiên mệnh) đê chân giắt trâm họ; và, (2) mệnh Trời của vua là một thứ quyên sờ hữu có tinh chât gia truyên. Một vịChương X HAI NĂM, B0N VUA 7/1883-8/1884Cái chét cua Nguyền Phước Hường Thời ngày 19/7/1883 khiên triều đinh Huê bị đặt trước hai cuộc khủng hoang lớn HAI NĂM, BỐN VUA.Thảm kịch cung đình n mệnh cua Hường Thời, từ năm 1847 tới 1883. Là một thử thiên mệnh không toàn vẹn. nếu chẳng phái nhiều khiếm khuyết. Dưới triều Hướng Thời, không chi sáu tinh Nam Kỷ mat vào tay Pháp, mà loạn Lạc. mất mùa. bào lụt. đói kém xây ra liên miên bat tận. Vùng châu thô sòng Hòng và sông Mã dân tình ly tán HAI NĂM, BỐN VUA.Thảm kịch cung đình . thô phi cùng hài tặc người Hoa—phối hợpVỚI quan binh Thanh qua giúp quan quân Nguyền đánh dẹp—khiến thành thị, lảng mạc điêu tàn. dân cư đói khô. cơHAI NĂM, BỐN VUA.Thảm kịch cung đình
hàn Đó là chưa kê nhùng đơt quyên tiền nuôi quan quân, thô phi vả quân Hoa Nam. củng túi tham không đáy cua nhùng ké có chức quyền. Vụ án tham ô tại Chương X HAI NĂM, B0N VUA 7/1883-8/1884Cái chét cua Nguyền Phước Hường Thời ngày 19/7/1883 khiên triều đinh Huê bị đặt trước hai cuộc khủng hoang lớn HAI NĂM, BỐN VUA.Thảm kịch cung đình u biêu. Tại miên Trung, ngoài thiên tai bào lụt hãng năm, có giặc "man núi" ờ Quãng Ngãi. Bình Định, và di dân tử sáu tỉnh miền Nam tai Bình Thuận. Khánh Hòa. Phú Yên. Cuộc tranh chap Giáo-Lương—hay giáo dân và bình dân—trờ thành cái cớ cho các nhà truyền giáo và quan tướng Pháp thường trực áp lực. HAI NĂM, BỐN VUA.Thảm kịch cung đình đe dọa "biêu dương lực lượng." Trong khi đó. vương quyền ngày một thu teo lại quanh cấm thành, quan lai tham ó. móc ngoặc vói đù mọi thê lực không nhữHAI NĂM, BỐN VUA.Thảm kịch cung đình
ng đê "ăn dân" mà còn moi móc quốc khố đã ngày thêm hao hụt Dù bệnh hoạn. Hường Thời hiểu rò hơn ai hết sự SOI mòn. vờ nát của vương quyền qua nhùng lChương X HAI NĂM, B0N VUA 7/1883-8/1884Cái chét cua Nguyền Phước Hường Thời ngày 19/7/1883 khiên triều đinh Huê bị đặt trước hai cuộc khủng hoang lớn HAI NĂM, BỐN VUA.Thảm kịch cung đình à Nam Định.Ngay việc muốn lưu truyền thứ thiên mệnh khiếm khuyêt ấy như vật sở hữu. vua cũng không đủ khả năng. Mặc dù từ tháng 9-10 1851. khi mới 22 tuồi. Hường Thời đà bắt chước ông nội. viết một bài kệ đăt tên cho 16 chi phái ("phòng") cùa anh em minh—dòng trướng Hường Bào (1825-1854). tên có bộ HAI NĂM, BỐN VUA.Thảm kịch cung đình "Thổn" [];Hường Phò. bộ Cân;. Hường Y. bộ "Hương" [];Hường Hưu. bộ "Hành" []; Hường Cai bộ "Đậu" [J: Hường Dật. bộ "Thập" [ J; ngày 14/10/1851 dúc xonHAI NĂM, BỐN VUA.Thảm kịch cung đình
g sách vàng, dâng lèn lô tiên (11 nhưng vi bị bệnh dậu mùa tử nhỏ. vua không thê có con nối ngôi.1ĐNTLCB. IV, VII. 27: 1848-1853, 1973:303.Dê ngán ngừChương X HAI NĂM, B0N VUA 7/1883-8/1884Cái chét cua Nguyền Phước Hường Thời ngày 19/7/1883 khiên triều đinh Huê bị đặt trước hai cuộc khủng hoang lớn HAI NĂM, BỐN VUA.Thảm kịch cung đình các triều tiền nhiệm như Lý, Lê. tói con cháu hoàng thân, quốc thích nhu Thái tù Cành, hay Hường Bão anh củng cha khác mẹ cùa Hường Thời.Việc sai tháp con cháu nhà Lê bai đầu từ thời Nguyền Phước Đăm. và kiếm soát gay gẳt hơn dưói triều Hường Thời. Tháng 2-3/1838. chàng hạn. Nguyền Phước Đám đà câm HAI NĂM, BỐN VUA.Thảm kịch cung đình lưu trừ Lê sử tục biên vì như vậy là đê cao họ Trịnh. Tháng 8-9/1838, cho lệnh phân tán [sai tháp] con cháu nhá Lê. nhưng không chấp thuận việc .xuyênHAI NĂM, BỐN VUA.Thảm kịch cung đình
lỗ tai. đeo vòng làm dấu mà Hồ Him đề nghị. Con cháu họ Lê chi bị an tri từ Quang Nam trơ vào. (2)2ĐNTLCB. II. CLXXIXX. 20:1838. 1968:61; CXCIV. IbidChương X HAI NĂM, B0N VUA 7/1883-8/1884Cái chét cua Nguyền Phước Hường Thời ngày 19/7/1883 khiên triều đinh Huê bị đặt trước hai cuộc khủng hoang lớn HAI NĂM, BỐN VUA.Thảm kịch cung đình uyền trung ương, và thành lập Bẩc kỹ tự trị. Nối danh nhât có các nhóm I.C Duy Huân. Lê Duy Cự. và nhâl là "1.C Duy Minh,” “Lê Huy Quí” (Hô Vàn Vạn). Năm 1879, côn có I.C Gia Hưng lức Huyện Thy Lê Bá Dinh gốc rhũ Dầu Một. (3)3Kho Lưu Trừ Trung Ương LTTƯJ n. Chán Bán Tự Đức fCBTD] (ỉ848-ì883). Tự Dưc HAI NĂM, BỐN VUA.Thảm kịch cung đình thập nhị3niên. Chinh Nguyệt-Tứ Nguyệt; Ngày 23'2 TĐ XII Kỹ MÙI [27/3/1859], Châu Bàn [CB] 239, tờ 159-163; Tư Đức thập ngũ niên. Chính Nguyệt-Tứ NguyHAI NĂM, BỐN VUA.Thảm kịch cung đình
ệt; Ngày 22/3 TĐ XV Nhâm Tuất [20/4/1862], CB 270, tờ 158-160; Tụ Đức nhị thập tam niên, Chinh Nguyệt-Tam Nguyệt; Ngày 13/2 TĐ XXIII Canh Ngọ [14/3/18Chương X HAI NĂM, B0N VUA 7/1883-8/1884Cái chét cua Nguyền Phước Hường Thời ngày 19/7/1883 khiên triều đinh Huê bị đặt trước hai cuộc khủng hoang lớn HAI NĂM, BỐN VUA.Thảm kịch cung đình 167. 206]; ĐNTLCB, IV. 33:1874-1876. 1975:149, 153, 156-57.Theo sử Nguyền. Hường Bão. lớn hơn Hường Thời bon tuồi. không được nối ngôi năm 1847 vì là con lớn dòng thứ. lại lười biếng. ít học (4)4ĐNTLCB, III. LXXIÍ. 26:1846-1847.1972:389. 392; Ibid.. IV. I. 27:1848-1853. 1973:32-3.Từ năm 1842. đã có HAI NĂM, BỐN VUA.Thảm kịch cung đình dấu hiệu của cuộc tranh chấp nối ngòi. Khi Miên Tông rời kmh đô ra Bắc nhận lẻ thụ phong, thoạt tiên vua muon Hường Thời giữ chức lưu kinh, nhưng do sHAI NĂM, BỐN VUA.Thảm kịch cung đình
ự can thiệp cúa bà nội. đà cho An Phong đinh hâu Hường Bão. 18 tuôi. lãm Lưu kinh, với sư phụ tá cua Tạ Quang Cư. Hà Duy Phiên. Lẽ Văn Phú. và Tòn ThấChương X HAI NĂM, B0N VUA 7/1883-8/1884Cái chét cua Nguyền Phước Hường Thời ngày 19/7/1883 khiên triều đinh Huê bị đặt trước hai cuộc khủng hoang lớn HAI NĂM, BỐN VUA.Thảm kịch cung đình 43. 1971:20-2. 25; ĐNCBLT. II.4Ngày 25/10/1847, Miên Tòng bí mật lập "di chiếu" đưa Hường Thời lên ngôi vì cùng một lý do: Hường Bão. “tuy lớn. nhưng là con vợ thử. mà lại ngu độn. it học. chi ham vui chơi, không thê đê cho kế thừa nghiệp lớn được.*’ Ngoài triều đinh không ai hay biết.. Nhưng di chi HAI NĂM, BỐN VUA.Thảm kịch cung đình ếu không đề ngày, nên bốn [4] đại thần là Trương Đăng Quế (1794-1865). Vò Văn Giai (chết 1853), Nguyền Tri Phương (1800-1873) và Lâm Duy Thiệp [Hiệp]HAI NĂM, BỐN VUA.Thảm kịch cung đình
được gọi đen bén giường bệnh đê Miên Tòng nói rò ý muốn lâp con thứ hai là Nhiêm thay vì con trường. (6)6ĐNTLCB. III, 26:1846-1847, 1972:389. 392; IbiChương X HAI NĂM, B0N VUA 7/1883-8/1884Cái chét cua Nguyền Phước Hường Thời ngày 19/7/1883 khiên triều đinh Huê bị đặt trước hai cuộc khủng hoang lớn HAI NĂM, BỐN VUA.Thảm kịch cung đình phương gạo. Nhưng trong thư ngày 26.11 [12?]/1848. Giám mục Đường Trong Tày Pellerin báo cáo Hường Bão nhiều Làn móc nối giáo dân Ki-tô đê lay lại ngai vàng. Bão hứa sẽ không những chi cho tự do giang đạo mà còn khuyến khích toàn dân cái đạo. Những người thân tin [neophytes] tham kháo ý kiến Peller HAI NĂM, BỐN VUA.Thảm kịch cung đình in nhiều lần. nhưng Pellerin khuyến cáo con chiên đừng dinh liu vào chính trị. (7)1.ĐNTLCB, IV. III. 27:1848-1853, 1973:144;Annaìes de la PropagandatiHAI NĂM, BỐN VUA.Thảm kịch cung đình
on de la Foi. vol XXII, 1850. tr. 369,370; CAOM [Aix], APF. 1850. tr 370). Vulhez. “Ưn voyage à Hue en 1880;” BAVH. XXI:3 (July-Sept 1934). tr. 212-21Chương X HAI NĂM, B0N VUA 7/1883-8/1884Cái chét cua Nguyền Phước Hường Thời ngày 19/7/1883 khiên triều đinh Huê bị đặt trước hai cuộc khủng hoang lớn HAI NĂM, BỐN VUA.Thảm kịch cung đình đẻ tìm cách lấy lại ngòi vua; đã thành còng, và vua nghi gicáo dân Ki-tô tiêp tay. Trong một lênh cam đao. nêu rò: “Nhưng điêu ác lớn nhát Là chúng [giáo dàn Ki-tô] vừa mói mưu toan quyến rũ một hoàng từ.” (8)8. Annaìes de ỉa Propagation de ỉa Foi, tome XXIV. 1852. pp. 8-10; Vulliez. “Ưn voyage à Hu HAI NĂM, BỐN VUA.Thảm kịch cung đình e en 1880;” BAVH, XXI: 3 (July-Sept 1934)7ir 214111 [199-219]).Ba năm sau. Hường Thời giết Hường Báo vì mưu định trốn ra ngoại quốc, các con bị đồi quHAI NĂM, BỐN VUA.Thảm kịch cung đình
a họ Đinh của mẹ Hường Bão, kiểm soát chặt chè. Năm 1865. Đinh Đạo. tức Ưng Phước, bi trừng phạt vì có tin đồn Đạo mói có quyền nối ngôi. Rồi nhàn vụ Chương X HAI NĂM, B0N VUA 7/1883-8/1884Cái chét cua Nguyền Phước Hường Thời ngày 19/7/1883 khiên triều đinh Huê bị đặt trước hai cuộc khủng hoang lớn HAI NĂM, BỐN VUA.Thảm kịch cung đình . các con cháu Hường Bão bị tru diệt theo đề nghị của Tôn nhân phủ. ngoại trử hai con gái. (10)10. ĐNTLCB. IV. XIII. 30:1863-1865.Chương X HAI NĂM, B0N VUA 7/1883-8/1884Cái chét cua Nguyền Phước Hường Thời ngày 19/7/1883 khiên triều đinh Huê bị đặt trước hai cuộc khủng hoang lớnGọi ngay
Chat zalo
Facebook