Bệnh truyền nhiễm thú y
➤ Gửi thông báo lỗi ⚠️ Báo cáo tài liệu vi phạmNội dung chi tiết: Bệnh truyền nhiễm thú y
Bệnh truyền nhiễm thú y
MỜ ĐÀUTruyền nhiềm học thú y là món học nghiên cứu các quỵ luật hĩnh thành, tiến triền và ngửng tàt của các bệnh truyền nhiêm ở động vật ở câp độ cá t Bệnh truyền nhiễm thú y thẻ (bệnh câm nhiêm) cùng như cãp độ đàn hay tập đọàn (dịch). Những quy luật cùa bênh cụ thè đirợc nghiên cứu nong học phần "Bệnh truyền nhiễm thú y chuyên khoa", là phần tiếp tục cùa học phần này. Học phân "Bệnh truyền nhiêm thú y đại cương" này nghiên cứu 1) nhùng thuộc tinh chruig nliât của các y Bệnh truyền nhiễm thú y êu tỏ hình tliànỉi bệnh căm nhiềm ở động vật. diên biên, hình thức và hệ quả cùa bệnh câm nhiễm cũng như nghiên cứu sự phò biên cùa bệnh trong tập đoáBệnh truyền nhiễm thú y
n (thường gọi lá dịch tẻ hoc bệnh truyền nhiễm, hay dịch học bệnh truyền nhiễm) và 2) nhùng nguyên tãc vã kỹ thuật phó quát áp dụng chân đoán và phòngMỜ ĐÀUTruyền nhiềm học thú y là món học nghiên cứu các quỵ luật hĩnh thành, tiến triền và ngửng tàt của các bệnh truyền nhiêm ở động vật ở câp độ cá t Bệnh truyền nhiễm thú y giữa mâm bệnh và cơ thê đòng vật nong điêu kiện thòng nhất với ngoại cánh, các hiên tượng bênh lý. điều kiện phát sinh và lây lan bệnh, sự phát smli. tiến trièn và ngửng tẩt của dịch kin không cỏ và có sự can tlũệp cùa con người,... và từ nhận thức vê nhùng quy luật đó. đê ra các biện pháp cụ thè. Bệnh truyền nhiễm thú y có cơ sờ khoa học chắc chăn, nhàm mục đích cuối cùng là phòng và chống, tiễn tới thanh toán Ccãc bệnh truyền nhiêm, góp phan tích cực bão vệ sức khỏeBệnh truyền nhiễm thú y
dân gia súc. gia cam vã động vật khác, thòng qua đó gián tiẽp hoặc trực tiẽp bão vệ sức khỏe của con người.I.Sơ lược lịch sứ phát triển các học thuyếtMỜ ĐÀUTruyền nhiềm học thú y là món học nghiên cứu các quỵ luật hĩnh thành, tiến triền và ngửng tàt của các bệnh truyền nhiêm ở động vật ở câp độ cá t Bệnh truyền nhiễm thú y g nguyên nhãn của bệnh dịch là sự trừng phạt cùa thân linh, nhưng thần y Hyppocrat (Hỵppocrates. 459 - 377 tr. CN) đả tó ra nghi ngờ khi thấy răng bệnh dịch lan tràn nhiều quốc gia và tan công con người không phàn biệt giai cap vã đà đẽ ra tliuyêt khi độc (miasma) đê giãi thích nguyên nhân của bệnh. Bệnh truyền nhiễm thú y Ong giãi thích dịch bệnh phát sinh nhiêu sau các hiện tượng tự nhiên của vũ trụ như xuât hiện sao chội, động đất, lù lụt,... là do không klú bi ô nhiBệnh truyền nhiễm thú y
ễm vã không còn tốt đòi với sức khoe. Thuyết nãy được người ta tin trong suốt thời gian kéo dài cùa lịch sứ loài người, đặc biệt đen thời cận đại ngườMỜ ĐÀUTruyền nhiềm học thú y là món học nghiên cứu các quỵ luật hĩnh thành, tiến triền và ngửng tàt của các bệnh truyền nhiêm ở động vật ở câp độ cá t Bệnh truyền nhiễm thú y ã "aer"). Cho lẳng sự lan truyền cùa bệnh là do kin độc cùa bènli. Hyppocrates tin vào thuyết dãn gian rang nhùng người chăm sóc người bệnh lao phổi cùng thường màc bệnh lao phôi, ràng trong không khi hít vào có nhũng phân tữ nhỏ bé. Đòng thời, nghĩ ràng nguyên nhân xây ra hru hành bệnh dịch hạch cù Bệnh truyền nhiễm thú y ng tương tự nén người ta đả đôt khói, chưng hương thơm thực vật và đả đạt được mục tiêu phòng dịch nhát định. Aristot (Aristoteles. 384 - 322 ti. CN)Bệnh truyền nhiễm thú y
đà mò tã nhùng nghi van về hiện tượng bệnh tật lan truyền tử người này sang người khác. Sau Anstoteles. đại V nhân của thời cô đại Galen (Gạlenos, 131MỜ ĐÀUTruyền nhiềm học thú y là món học nghiên cứu các quỵ luật hĩnh thành, tiến triền và ngửng tàt của các bệnh truyền nhiêm ở động vật ở câp độ cá t Bệnh truyền nhiễm thú y y Lạp (khoảng 1200 năm tr. CN) đã nói đen bệnh gia súc. Aristoteles cũng đà mô tả bệnh dại. uốn vãn. ty thư. qua nhiều vụ giẻt hại nhiều người vã gia súc. Tuy thời ây con người đà dùng nhùng quan diêm thân thoại giai thích nguyên nhân bênh, nlnmg trước tai họa killing kliiêp cùa dịch gãy ra. con ngư Bệnh truyền nhiễm thú y ời đã biết dùng những biên pháp phóng bệnh. Ngay ùr thời thương côBtnh Truyen nhiêm1người Trung Quốc đà biết lấy vây đậu mùa đem sấy khô hên bếp. rỗiBệnh truyền nhiễm thú y
nghiền nhỏ bõ vào mủi người đẻ phòng bệnh đậu mùa. Thô dãn châu Plii lây thanh kiêm nhọn chọc váo phôi bờ mắc bênh viêm phôi đè cho dịch phổi ngấm trớMỜ ĐÀUTruyền nhiềm học thú y là món học nghiên cứu các quỵ luật hĩnh thành, tiến triền và ngửng tàt của các bệnh truyền nhiêm ở động vật ở câp độ cá t Bệnh truyền nhiễm thú y nh sang con vật khóe. Điều đó khiến con người nghi den yen tổ nguyên nhàn nào đó cỏ khá năng nãy nờ và lây lan trực tiẻp tử con bệnh sang con khỏe, hoặc thòng qua đỏi tượng trung gian, và đà giài thích nguyên nhàn bèiìlì theo nhiêu cách. Tuy vậy. quan niêm thận bi. than quyên giai thích nguyên nhân Bệnh truyền nhiễm thú y bệnh, dưới ách thõng tri cùa vua chúa phong kiến trung co. đã tồn tại và kim hàm những quan điểm tiến bộ.Từ the kỹ XV. cimg VỚI nen khoa học kỹ thuậtBệnh truyền nhiễm thú y
bat đau đirợc phát triển vã phục vụ cho nền sân xuất tiên tư băn chủ nghĩa, một thê giới quan duy vật tiếu bộ hon trước đà dược hình thành. Nhộn thức MỜ ĐÀUTruyền nhiềm học thú y là món học nghiên cứu các quỵ luật hĩnh thành, tiến triền và ngửng tàt của các bệnh truyền nhiêm ở động vật ở câp độ cá t Bệnh truyền nhiễm thú y đại hni hành, sang thế kỷ thứ XVI. sau việc Colombo (Columbus, 1451 -1506) phát hiện ra châu Mỳ (1492) và sự xâm nhập của người châu Au. bệnh giang mai cũng xuàt hiện ờ châu lục mới này. Do dó. thuyêt truyền nhiễm cùa bênh tật đà từ từ hình thành Trong trào hru quan niệm chung đó, Frascatoro (1483 - Bệnh truyền nhiễm thú y 1553. người Verona, thuộc Italia ngây nay) đà phát biêu thuyết truyền nliiềm (de contagione. 1545). Ong cho rang nguyên nhân của bệnh truyền nỉũem làBệnh truyền nhiễm thú y
một "chất truyền nhiêm sông" (contagnun vivum. contagium animanim) Ong cũng đâ phần loại bệnh tật do sinh vật có tính truyền nlìiêm gây ra thành ba lMỜ ĐÀUTruyền nhiềm học thú y là món học nghiên cứu các quỵ luật hĩnh thành, tiến triền và ngửng tàt của các bệnh truyền nhiêm ở động vật ở câp độ cá t Bệnh truyền nhiễm thú y an (contagio ad distans). Đó là một cách giãi thích theo quan diêm duy vặt tiên bộ. Tuy vậy. mặc dù thuyèt truyền nliièm cùa Frascatoro không khác nliieu với quan niệm hiện nay nhưng vào thời đó do chưa phân lập được mam bệnh nên không phũ định được thuyết kill độc. Cho den the kỷ XIX ngươi ta van c Bệnh truyền nhiễm thú y ỏn nghi rang từ người bệnh phát ra chat truyền nhiêm (contagnim). côn từ vật chết phát sinh khi độc (miasma) và đen là nguyên nhân của bệnh dịch.Từ cuBệnh truyền nhiễm thú y
ối thể ký thứ XVII. con người đã đạt thèm nhiều tiến bộ lớn. Năm 1676. Liuoenhoc (Leeuwenhoek. 1632 - 1723) phát mini) ra kính hiền vi đơn gian đầu tiMỜ ĐÀUTruyền nhiềm học thú y là món học nghiên cứu các quỵ luật hĩnh thành, tiến triền và ngửng tàt của các bệnh truyền nhiêm ở động vật ở câp độ cá t Bệnh truyền nhiễm thú y à môn có hên quan chặt chè với truyền nhiễm học. Ong dâ mô ta những vi sinh vật ông quan sát được trong các chat dịch mà õng có thể có và đà cho nhàn loại có thêm những chứng cứ mới về nhưng yếu tó gãy bệnh mã mat thưởng không nhìn thay. Những khám phá của ỏng được phát biêu ở Hội Hoàng gia London ( Bệnh truyền nhiễm thú y London Royal Society 14/IX, 1683). Những sinh vật ông quan sát và mò ta được có thề bao gôm các dộng vật nguyên sinh. Với kinh hiển vi tụ lap ráp có đBệnh truyền nhiễm thú y
ộ phóng đại khoảng 40 - 270 lan. ông đà lâm cho nỉiiều người biết đến vi sinh vật. tuy vậy. nhũng phát hiện của ỏng không được sự thừa nhận rộng rãi cMỜ ĐÀUTruyền nhiềm học thú y là món học nghiên cứu các quỵ luật hĩnh thành, tiến triền và ngửng tàt của các bệnh truyền nhiêm ở động vật ở câp độ cá t Bệnh truyền nhiễm thú y vật cùng tương tự nhưng đả trờ nên dè dàng hơn. Những đóng góp của Erenberg (1838, gọi VI sinh vật quan sát được lã Infusiontierchen). Nageli (1857. gọi vi sinh vật quan sát được lã Schizomyceten). CohnBenh Truyen nhìeni(1872. phàn biệt vi khuân khói thực vật) đã làm cho loài người câng hiền rõ hơn Bệnh truyền nhiễm thú y về các vi sinh vật.Đen giữa the kỳ XĨX, nguyên nhân bệnh truyền nhiểm đã dược nhiều nhà vi sinh vật học khác xác định. Paxtơ (Pasteur. 1822 - 1895) đBệnh truyền nhiễm thú y
à mơ đâu một giai đoạn 1Ó11 trong lịch sứ phái tiiẽn vi sinh vật học. Ong đà xác địnli ban chãi vi khuân 11 ong quá trúili thoi nia vã sự lên men. xácMỜ ĐÀUTruyền nhiềm học thú y là món học nghiên cứu các quỵ luật hĩnh thành, tiến triền và ngửng tàt của các bệnh truyền nhiêm ở động vật ở câp độ cá t Bệnh truyền nhiễm thú y ứu các vi sinh vật gãy bệnh, đẽ ra thuyẻt mầm bệnh tứ đó đẽ ra biện pháp cách ly trong phóng bệnh tâm gai. biện pliáp thanh trũng dịch chiẽl qua nho tnrớc kin len men rượu vang b.ãng giông nám men thuân chùng.... và dựa trẽn những ứng dụng phòng bệnh dậu mùa bâng dậu bò mà Jenner (1749 - 1823) áp dụ Bệnh truyền nhiễm thú y ng vào cuõi thê kỷ XVTĨT (1798), õng đà che được vacxiii phông một sỏ bệnh. rhi nghiệm cùa Pasteur VC đáp ứng miên dịch nhãn tạo phông bệnh nliiệt lliBệnh truyền nhiễm thú y
án ơ cứu (1881) bàng chung vi khuân do õng gãy nhược dộc một mật chi răng con người có thè chù dộng chẽ dược chung mâm bệnh nhược dộc dề tạo miễn dịchMỜ ĐÀUTruyền nhiềm học thú y là món học nghiên cứu các quỵ luật hĩnh thành, tiến triền và ngửng tàt của các bệnh truyền nhiêm ở động vật ở câp độ cá t Bệnh truyền nhiễm thú y inh vật là nguyên nhàn dịch bệnh truyền nluẽiii được cung cô. Dỏng thời, trên cơ sở thực nghiệm tiêm phòng bệnh, quan niệm vê miễn dịch dịch thê (humoral immunity) đã được hinli thành. Ehrlich (1854 - 1915) là người đàu liên phát triển thành học thuyết miền dịch dịch thê cho răng trong dịch thê động Bệnh truyền nhiễm thú y vệt đà bị mầm bệnh hay thành phân cùa niãin bệnh xâm nhập xuất hiên yèu tò tiling hòa mầm bệnh (sau dó dược gọi là kháng thè miên dịch). Pasteur cũngBệnh truyền nhiễm thú y
là người đà chè được vacxin dai đàu tiên và dó là phát kièn vĩ đại cùa thời đại.Nhiều nhà bác học khác tiên thế giới đả góp phần (O lớn cho sự phát nGọi ngay
Chat zalo
Facebook