Tìm trong tục ngữ nét văn hóa việt phần 2
➤ Gửi thông báo lỗi ⚠️ Báo cáo tài liệu vi phạmNội dung chi tiết: Tìm trong tục ngữ nét văn hóa việt phần 2
Tìm trong tục ngữ nét văn hóa việt phần 2
Chương 2TỤC NGỮ NGƯÒI VIỆT PHAN ẤNH lối ỨNG ẦỦliãsNÔNG NGHIỆP CỦA CON NGƯÒI TOONG ẴÃ HỘIVỆT NAM TPUYỀN THốNGViệt Nam là một trong những nước ở khu vực Tìm trong tục ngữ nét văn hóa việt phần 2c Đông Nam Á có nền nông nghiệp lúa nước rất phát triển. Nền sản xuất này kéo theo việc lổ chức cộng đồng và chi phối nhiều mặt của đời sống xâ hội. Một trong những sán phẩm (inh thán, trí tuệ của xã hội ấy chính là tục ngữ. Tục ngữ người Việt với lư cách là một thê loại độc dáo của văn học dân gian Tìm trong tục ngữ nét văn hóa việt phần 2, là phương tiện ngôn ngừ diễn đạt kết quà tư duy cùa con người trong xã hội canh lác nông nghiệp đã in đâm dấu ấn của nền văn hoá nông nghiệp lúa nướTìm trong tục ngữ nét văn hóa việt phần 2
c. Kho tàng lực ngữ người Việi phản ánh tri thức ứng xử cùa con người trong xã hội canh tấc nông nghiệp chủ yốu thể hiện ờ ba phương diện: Đó là ứng xChương 2TỤC NGỮ NGƯÒI VIỆT PHAN ẤNH lối ỨNG ẦỦliãsNÔNG NGHIỆP CỦA CON NGƯÒI TOONG ẴÃ HỘIVỆT NAM TPUYỀN THốNGViệt Nam là một trong những nước ở khu vực Tìm trong tục ngữ nét văn hóa việt phần 2ười với cộng dồng Ihông qua các mối quan hệ: Ngõ, xóm, họ, giáp, và biểu hiện trong tín ngưởng, lẻ hội.892.1. LÓI ỨNG XỬ CỦA CON NGƯỜI VỚI THIÊN NHIÊN TRONG XÃ HỘI CANH TÁC NÔNG NGHIỆPPhương thức canh tác nông nghiệp bao giờ cũng gán bó chặt chẽ với thiên nhiên. Chính vì thè mà việc lìm hiểu, khám p Tìm trong tục ngữ nét văn hóa việt phần 2há lự nhiên là điểu lất yếu đối vói cư dân nông nghiệp trồng lúa nước. Nói đến thiên nhicn là nói đến một phạm vi bao quát rộng, bao gồm vũ trụ, thiênTìm trong tục ngữ nét văn hóa việt phần 2
hà, thế giới sinh học... Nó là những hiện tượng tự nhiên vốn có, hiện hữu ngoài ý muốn cùa con người. Nó cần thiết cho sự tổn tại, phát triển cùa conChương 2TỤC NGỮ NGƯÒI VIỆT PHAN ẤNH lối ỨNG ẦỦliãsNÔNG NGHIỆP CỦA CON NGƯÒI TOONG ẴÃ HỘIVỆT NAM TPUYỀN THốNGViệt Nam là một trong những nước ở khu vực Tìm trong tục ngữ nét văn hóa việt phần 2thiên nhiên thuần luý và thiên nhiên thứ hai - thiên nhiên đã có sự tác động của con người. Thiên nhiên thứ nhất có thê gọi là tự nhièn, và thiên nhiên thứ hai là tự nhiên gắn với loàn bô sự thích nghi, cách ứng xử, những biến đổi lự nhiên thỏng qua các hoạt động của con người, đó là thiên nhiên đà Tìm trong tục ngữ nét văn hóa việt phần 2có sự lác động cùa con người. Cư dân nông nghiệp lúa nước quan lâm trước liên đến thiên nhiên thứ nhất với mong muôn lìm hiểu để ứng dụng trong cuộc sTìm trong tục ngữ nét văn hóa việt phần 2
ống canh tác nông nghiệp. Để có thể sống nương nhờ vào thiẻn nhiên nhưng không hoàn loàn lệ thuộc vào nó, con người bắt buộc phải hiểu thiên nhicn, nắChương 2TỤC NGỮ NGƯÒI VIỆT PHAN ẤNH lối ỨNG ẦỦliãsNÔNG NGHIỆP CỦA CON NGƯÒI TOONG ẴÃ HỘIVỆT NAM TPUYỀN THốNGViệt Nam là một trong những nước ở khu vực Tìm trong tục ngữ nét văn hóa việt phần 2gười nông dân đã quan sát các hoạt động tự nhiên và đúc kết cho mình những kinh nghiệm dân gian có ý nghĩa thiết thực. Đó chính là một pho tri thức kinh nghiệm lao động vô cùng phong phú được truyén từ thè hộ này sang thế hệ khác.902.1.1. Kinh nghiệm dư đoán tư nhiên thời tiếtTrong xã hội xưa. nguồn Tìm trong tục ngữ nét văn hóa việt phần 2 sổng chính của người dân là làm nông nghiệp. Nhân dân la luôn phái đâu tranh VỚI thiên nhiên khắc nghiệt đế lốn lại sinh sông. Những sáng (ác dân giaTìm trong tục ngữ nét văn hóa việt phần 2
n truyền miệng dã được san sinh trên cơ sở cùa lao động sản xuất. Lao động nhằm biến thiên nhiên phục vụ cho mình, nên con người phài có những hiểu biChương 2TỤC NGỮ NGƯÒI VIỆT PHAN ẤNH lối ỨNG ẦỦliãsNÔNG NGHIỆP CỦA CON NGƯÒI TOONG ẴÃ HỘIVỆT NAM TPUYỀN THốNGViệt Nam là một trong những nước ở khu vực Tìm trong tục ngữ nét văn hóa việt phần 2uật cúa lự nhiên. Nhưng kinh nghiệm đó trước hết là của một người, sau đó là nhiều người. Đáu liên, nó được đúc kết bàng những câu có vần dễ dàng phổ biến trong dân gian, sau đó được trao truyền từ đời này sang dời khác để rổi trờ thành một kho tri thức tục ngừ đổ sộ như ngày nay. Qua nhừng câu tục Tìm trong tục ngữ nét văn hóa việt phần 2ngừ, chúng ta có thể hình dung được phán nào cách ứng xử cùa cha ông ta ngày trước với thiên nhiên. Tục ngử nói về thời tiết đã ra đời và phát triển lTìm trong tục ngữ nét văn hóa việt phần 2
ừ trong thực tiễn quan sát, tìm hiểu, tận dụng, ứng phó vói thiên nhiên. Con người mong muốn tìm hiểu thiên nhicn thời tiết khí hặu để cải tạo. Sự tìmChương 2TỤC NGỮ NGƯÒI VIỆT PHAN ẤNH lối ỨNG ẦỦliãsNÔNG NGHIỆP CỦA CON NGƯÒI TOONG ẴÃ HỘIVỆT NAM TPUYỀN THốNGViệt Nam là một trong những nước ở khu vực Tìm trong tục ngữ nét văn hóa việt phần 2ủa con người vào tự nhiên để lao động sản xuất có hiộu quà.Đối với con người (rong xà hội canh tác nông nghiệp, th lên nhiốn luỏn là đối tượng dể người bình dân khám phá. Từ buổi rạng đóng của lịch sử. thiỏn nhiên đã hết sức khấc nghiệt dối với con người. Rừng rậm hoang dại. đẩm lầy bicn cả, mưa nấn Tìm trong tục ngữ nét văn hóa việt phần 2g thất thường... luôn là mối lo âu canh cánh đối với người nông dán: "lia tháng trông cảy khàng bàng một ngày trông91quả". Nhưng rói trước thiên nhiênTìm trong tục ngữ nét văn hóa việt phần 2
- nhửng dâng siêu nhiên đáng tôn sùng, người nông dân lại tư động viên an ủi mình: ' Biết sự ười mười dời chẳng khó".Muốn hạn chế được thiệt hại do tChương 2TỤC NGỮ NGƯÒI VIỆT PHAN ẤNH lối ỨNG ẦỦliãsNÔNG NGHIỆP CỦA CON NGƯÒI TOONG ẴÃ HỘIVỆT NAM TPUYỀN THốNGViệt Nam là một trong những nước ở khu vực Tìm trong tục ngữ nét văn hóa việt phần 2hơn".'Biết tuần", "Biết vụn", nói lên những kinh nghiệm dày dạn của người nông dân. Vản biết "Gió mưa là việc cùa trời”, nhưng ông cha ta cũng đã nắm bắt được sợi dây liên hệ những việc cùa trời với các hiện tượng trên mặt đất. Họ khồng chi trông trời mà còn trổng đất, trông mây, trông mưa... Yếu tố Tìm trong tục ngữ nét văn hóa việt phần 2 đó xưa nay luôn dược người dản quan tâm vì nó có ảnh hường rất lớn đối với lao động sản xuất, đặc biệt là sản xuất nông nghiệp, ngư nghiệp. Chính vìTìm trong tục ngữ nét văn hóa việt phần 2
lẽ đó mà tục ngữ nói vé những hiện lượng thời tiết là bộ phận tục ngữ ra đời sớm nhất.Sống, gắn bó và bị chi phối trực tiếp bời những yếu tố tự nhiên Chương 2TỤC NGỮ NGƯÒI VIỆT PHAN ẤNH lối ỨNG ẦỦliãsNÔNG NGHIỆP CỦA CON NGƯÒI TOONG ẴÃ HỘIVỆT NAM TPUYỀN THốNGViệt Nam là một trong những nước ở khu vực Tìm trong tục ngữ nét văn hóa việt phần 2 dược. Khi khoa học chưa phát triển, con người chi có thể quan sát thực tế dể rút ra những quy luật tự nhiên nhầm thích ứng với môi trường, vận dụng nó phục vụ cho đời sống. Chính vì thế khấu dự báo thời tiết có ý nghĩa quan trọng hàng đầu. Thời điểm đó tục ngừ đã ra đời lãnh nhận một nhiêm vụ quan Tìm trong tục ngữ nét văn hóa việt phần 2trọng bậc nhất là dự báo thời tiết giúp người nông dân ưổng cây, cày bừa: 'Trỏng trời, trông dảt trông mảy". Thời tiết và khí hâu luôn là một trong nhTìm trong tục ngữ nét văn hóa việt phần 2
ững nhân tố của ngoại cảnh có tác động ảnh hường trực tiếp và quyết định đến năng suất cùa mùa vụ. Có giải mà được những ký hiệu hiên tượng thời tiết,Chương 2TỤC NGỮ NGƯÒI VIỆT PHAN ẤNH lối ỨNG ẦỦliãsNÔNG NGHIỆP CỦA CON NGƯÒI TOONG ẴÃ HỘIVỆT NAM TPUYỀN THốNGViệt Nam là một trong những nước ở khu vực Tìm trong tục ngữ nét văn hóa việt phần 2khí lượng thời tiết đà được tác già Hoàng Hữu Triết (179. tr.5] chia thành 3 loại: Hiện lượng xảy ra trong tầng khí quyén gẩn mặt đất như mây, mưa. gió... Những hiện tượng điện trong khí quyển như dóng, sấm, sét... Những hiện tượng quang học trong khí quyển như cầu vồng, quầng, lán... Tục ngừ dà phả Tìm trong tục ngữ nét văn hóa việt phần 2n ánh lâì cả các hiên tượng thiên nhiên đó. Trong tổng số 517 câu lục ngữ vể các hiên tượng tự nhiên thời tiết (Kho tàng tục ngữ người Việt), số câu tTìm trong tục ngữ nét văn hóa việt phần 2
ục ngữ nói vé mưa nắng là khá nhiêu (bảng thống kẻ 1).Mưa là một trong những yêu tố thời tiết có ý nghía quyết định trong nông nghiệp. Có mưa mới có nChương 2TỤC NGỮ NGƯÒI VIỆT PHAN ẤNH lối ỨNG ẦỦliãsNÔNG NGHIỆP CỦA CON NGƯÒI TOONG ẴÃ HỘIVỆT NAM TPUYỀN THốNGViệt Nam là một trong những nước ở khu vực Tìm trong tục ngữ nét văn hóa việt phần 2ưa được quan sát chù yếu như gió, mông, ráng, sấm, thâm, chớp.41Trong đó hầu hết các hiên tượng “chớp” dự báo mưa đéu liên quan lới công việc nhà nông: "Chớp dằng Đông, mưa giông mạ tốt", "Chớp đáng Đông, mua dây má tát", 'Chớp dằng Đông, nước dong tràn ngập", "Chớp dằng Dòng vừa trông vừa chạy, chi Tìm trong tục ngữ nét văn hóa việt phần 2rp dằng Tày mưa dày mưa giật, chirp đắng Nam vừa làm vừa chơi, chớp dằng Bắc đổ thóc ra phơi", "Chớp dằng Dông vừa trông vừa chạy, chớp dằng Táy vừa cTìm trong tục ngữ nét văn hóa việt phần 2
ấy vừa ân"... Như vây theo kinh nghiỡm của người dân dứt khoát chớp đằng Đông sè có mưa và mưa rất to. Trong trường hợp khi trời năng đà lâu, người dàChương 2TỤC NGỮ NGƯÒI VIỆT PHAN ẤNH lối ỨNG ẦỦliãsNÔNG NGHIỆP CỦA CON NGƯÒI TOONG ẴÃ HỘIVỆT NAM TPUYỀN THốNGViệt Nam là một trong những nước ở khu vực Tìm trong tục ngữ nét văn hóa việt phần 2nghiệm khi nhìn hiện tượng chớp: "Chớp Bàu Trỏ không gió cùng lụt, "Chớp Bùng íhĩ chà, chớp Lớ thì mưa", "Chớp đèo Le lấy ghè dựng nước", "Chớp Đồng Cân ra sân chạy lúa", "Chớp hòn Ông vừa ỉ rông vừa chạy", "Chớp Côn tiên mưa liền một trộ".Sau hiện tượng chớp ỉà hiện tượng “cơn mưa'*. Người dàn chú Tìm trong tục ngữ nét văn hóa việt phần 2ý đến cơn ở bốn phía. Nêu có cơn bôn Tây, bên Đông, tục ngừ nhận định sẽ có mưa "Cơn dằng Tày không mưa dây cũng gió giật", "Cơn bên Tây lấy dày mà xỏTìm trong tục ngữ nét văn hóa việt phần 2
", "Cơn dằng Đông vừa trông vừa chạy". Cơn đàng Nam, đằng Bác thường không mưa, hoạc mưa không đáng kể: "Cơn dằng Bắc đổ thóc ra phơi", "Cơn dằng Bắc Chương 2TỤC NGỮ NGƯÒI VIỆT PHAN ẤNH lối ỨNG ẦỦliãsNÔNG NGHIỆP CỦA CON NGƯÒI TOONG ẴÃ HỘIVỆT NAM TPUYỀN THốNGViệt Nam là một trong những nước ở khu vực Tìm trong tục ngữ nét văn hóa việt phần 2 sẽ có mưa và thậm chí mưa rất to, người nông dân phải có kố hoạch để đối phó; "Mông áp mưa dầm mỏng cao gió tấp", "Mỏng bên Dông vồng bên Tủy chẳng mưa dây cũng bão giật", "Mông dài trời lụt, mống cụt trời mưa".Bẽn cạnh đó người dàn còn nhìn hiện lượng ráng đé đoán định gió mưa: "Ráng dằng Tây khàn Tìm trong tục ngữ nét văn hóa việt phần 2g mưa dây cũng bão giật", "Răng mờ gà thì gió, ráng mờ chó thì mưa", "Ráng vàng thì gió, ráng dỏ thì mưa"... Ngoài những hiện tượng đó người bình dânTìm trong tục ngữ nét văn hóa việt phần 2
còn chú ý đến tráng, sao, dông, gió...Họ trông tràng, trông sao, trông nắng, trông mưa. nương theo thời tiết để cày. bừa, cấy, gặt: 'Tháng nám chờ đợiGọi ngay
Chat zalo
Facebook