Xứ Đàng trong thế kỷ 17 - 18: Phần 2
➤ Gửi thông báo lỗi ⚠️ Báo cáo tài liệu vi phạmNội dung chi tiết: Xứ Đàng trong thế kỷ 17 - 18: Phần 2
Xứ Đàng trong thế kỷ 17 - 18: Phần 2
CHƯƠNG 4TIỀN TỆ VÀ T-HỨŨNG MẠIbấn dầu tiên trong lịch sử Việt Nam, Đàng Trong của thế kỳ17 và 18 đà trỏ' thành một xã hội trong đó đa số các cuộc trao Xứ Đàng trong thế kỷ 17 - 18: Phần 2 o đổi thông thường được thực hiện bằng tiền tệ hơn là bằng hiện vật. 'l iến tệ và buôn bán quả là thiết yếu dối với sự tồn tại, chưa nói đến phát triển của vừng dất này. Chương này tìm hiểu các nhân tó kinh tế thiết yếu dà làm cho Đàng 'Trong khác với bất cứ xà hội Việt Nam nào khác trong lịch sử.Cá Xứ Đàng trong thế kỷ 17 - 18: Phần 2 c mặt hànq xuàì nhập khẩu then chótMột trong những dặc tính gây chú ý nhất của nén thương mại Đàng Trong vào giai đoạn đẩu là Dàng Trong xuất nhiều mặXứ Đàng trong thế kỷ 17 - 18: Phần 2
t hàng đã được nhập trước đó. Như chúng tôi đã ghi nhận ở chương trước, Đàng Trong đã được các thương gia biết đếnwww.hocthuatphucngdong.vnTIỀN TỆ VÀ CHƯƠNG 4TIỀN TỆ VÀ T-HỨŨNG MẠIbấn dầu tiên trong lịch sử Việt Nam, Đàng Trong của thế kỳ17 và 18 đà trỏ' thành một xã hội trong đó đa số các cuộc trao Xứ Đàng trong thế kỷ 17 - 18: Phần 2 ng Trong tới Nhật vào năm 1641:“Sa tanh, roothout, đường phổi, da cá mập, sittouw, to' sống Quảng Nam, dừa, da danh, hô tiêu, hạt nhục dậu khấu, sừng trâu, sáp ong, sitcleed, paughsij trắng, pelingh1, long não, gielem đỏ, ruzhen, gồ trầm hương sừng tê, gỗ aguiỉa, thủy ngân, quang dầu Cao Mên, conine Xứ Đàng trong thế kỷ 17 - 18: Phần 2 x hockin, gấm thêu kim tuyến, nhung, thiếc...""2.Bảng này có thể giúp chúng ta nhận ra xuất xứ của một sổ loại: da đanh tù' Xiêm, sơn tù' Cao Mên, lonXứ Đàng trong thế kỷ 17 - 18: Phần 2
g nào từ Brunei và conincx hockin (rất có thê’ là một thứ vải tơ) tù' Phúc Kiến. Hạt nhục dậu khấu là tìí dảo Banda ở Đông Indonesia dưa tới Đàng TronCHƯƠNG 4TIỀN TỆ VÀ T-HỨŨNG MẠIbấn dầu tiên trong lịch sử Việt Nam, Đàng Trong của thế kỳ17 và 18 đà trỏ' thành một xã hội trong đó đa số các cuộc trao Xứ Đàng trong thế kỷ 17 - 18: Phần 2 ào thế kỷ 17, thì nhung được sản xuất tại Hà Lan, Quảng Đông, Đàng Ngoài và Phúc Kiến. Đàng Trong không sản xuất mặt hàng này3. Tơ lụa và panghsij trắng, pelingh, gỉelem dỏ, ruzhen, mặc dù các nguồn tư liệu nói là da số dược sản xuất tại 'Trung Hoa4 và Đàng Ngoài (dặc biệt là peỉingh), các hàng này Xứ Đàng trong thế kỷ 17 - 18: Phần 2 cũng có thê’ được sản xuất ở Dàng Trong. Tuy nhiên, số lượng được ghi ở đây quả là quá cao (4.800 fan) khiến người ta không nghi là tất cả dếu do mộtXứ Đàng trong thế kỷ 17 - 18: Phần 2
mình Đàng 'Trong cung cấp.1Rát có thể là peh Ung (bạch linh?) trong thổ ngữ của vùng Xương Châu vầTuyén Châu, vã có nghĩa lã ‘ thạch nam trắng*, một lCHƯƠNG 4TIỀN TỆ VÀ T-HỨŨNG MẠIbấn dầu tiên trong lịch sử Việt Nam, Đàng Trong của thế kỳ17 và 18 đà trỏ' thành một xã hội trong đó đa số các cuộc trao Xứ Đàng trong thế kỷ 17 - 18: Phần 2 wanami Shoto,Tokyo, 1938, quyển l,trg. 32-34.3Waquan SanzaiZue (Oa hán tam tài đó hội), in lại nãm 1929 do Nihon zuihitsu taisei kanko kai,Tokyo, quyển 1,trg. 259.4Xem phán *Người Nhật" trong chương 3.www.hocthuatphucngdong.vn154XỨ ĐÀNG TRONGít ra là một phần ba số hàng hóa dược ghi trong bảng này k Xứ Đàng trong thế kỷ 17 - 18: Phần 2 hông phải do Đàng Trong sản xuất. Điểu này không lạ là vì từ dầu thế kỷ 17, cái hấp dẫn các thương gia đến Đàng 'Trong hơn hết chính là vai trò “chuyểXứ Đàng trong thế kỷ 17 - 18: Phần 2
n khẩu” cùa Đàng Trong nhờ vị trí thuận lợi của nó về mặt địa dư và một thời việc buôn bán trực tiếp giữa 'Trung Hoa và Nhặt Bản bị cấm cản. Như AntonCHƯƠNG 4TIỀN TỆ VÀ T-HỨŨNG MẠIbấn dầu tiên trong lịch sử Việt Nam, Đàng Trong của thế kỳ17 và 18 đà trỏ' thành một xã hội trong đó đa số các cuộc trao Xứ Đàng trong thế kỷ 17 - 18: Phần 2 ng có thể kiếm được thuyền để di đến các xứ khác”1. Vị trí thuận lợi này đà làm cho Hội An trở nên phồn thịnh đến độ dân cù ở đây có thế gần như hoàn toàn sống bằng thương mại. ì hương gia họ 'Trần, người Quảng Đông dược nói dến trong Phủ biên, nhận dinh: “Ở dây (Hội An) không có gì là không có”. Sự Xứ Đàng trong thế kỷ 17 - 18: Phần 2 phong phú này là đặc điếm của nền thương mại ở Dàng Trong trong các thế kỳ 17 và 18 và góp phần giải thích tại sao cảng chính của Đàng Trong dược đánXứ Đàng trong thế kỷ 17 - 18: Phần 2
h giá là “hơn hết tất cả các càng khác của Đông Nam Á” - Phủ biên tả: “Có dến hàng mấy trám loại hàng dược trưng bày ở các chợ ở Hội An đến độ người tCHƯƠNG 4TIỀN TỆ VÀ T-HỨŨNG MẠIbấn dầu tiên trong lịch sử Việt Nam, Đàng Trong của thế kỳ17 và 18 đà trỏ' thành một xã hội trong đó đa số các cuộc trao Xứ Đàng trong thế kỷ 17 - 18: Phần 2 hư Champa, gần như tù’ đầu, Hội An còn xuất khấu một số sản phẩm của dịa phương, đung đầu là kỳ nam hương và vàng. Kỳ nam hương là một thứ dấu quý chỉ một số nơi ở Đông Nam Á có mà thôi. Đó là sản phẩm nổi tiếng nhất và quý nhất của Champa. Nám 1600, kỳ nam hương đã được tả như sau: “kỳ nam hương mà Xứ Đàng trong thế kỷ 17 - 18: Phần 2 u đen, có dấu và giá 50 cruzados một catty nơi1Boxer, C.R. Seventeenth Century Macau, trg. 27.2Phủ biên, quyển 3, trg.35a.www.hoc:hua:phuongơong.vnTIỀXứ Đàng trong thế kỷ 17 - 18: Phần 2
N TỆ VÀ THƯƠNG MẠI135người Bồ Đào Nha, trong khi tại chính nơi sản xuất, nó trị giá ngang với bạc, bao nhiêu kỳ nam hương là bấy nhiêu bạc”1 2. Dì nhiCHƯƠNG 4TIỀN TỆ VÀ T-HỨŨNG MẠIbấn dầu tiên trong lịch sử Việt Nam, Đàng Trong của thế kỳ17 và 18 đà trỏ' thành một xã hội trong đó đa số các cuộc trao Xứ Đàng trong thế kỷ 17 - 18: Phần 2 ải chờ đợi cả năm dể mua đủ số lượng kỳ nam hương mang sang Nhật vì:“tại nơi thu gom, kỳ nam hương giả 5 ducats (khoảng 5 reals hay 4-5 lạng1), một pound (450gr), nhưng tại cảng Đàng Trong, kỳ nam hương sinh lời nhiều hơn và chắc chắn là không dưới 15 ducats một pound. Một khi được chở toi Nhật3 4 5 Xứ Đàng trong thế kỷ 17 - 18: Phần 2 , kỷ nam hương giá 200 ducats một pound”\Tuy nhiên, mặt hàng này lại chỉ chiếm một tỳ lệ gần như không đáng kể của khối hàng hóa chất trên thuyền và tXứ Đàng trong thế kỷ 17 - 18: Phần 2
heo các tài liệu của cuối thế kỳ 17, người ta càng ngày càng than phiền là nguồn cung cấp kỳ nam hương đang kiệt quệ’’.Trong các báo cáo hành trình củCHƯƠNG 4TIỀN TỆ VÀ T-HỨŨNG MẠIbấn dầu tiên trong lịch sử Việt Nam, Đàng Trong của thế kỳ17 và 18 đà trỏ' thành một xã hội trong đó đa số các cuộc trao Xứ Đàng trong thế kỷ 17 - 18: Phần 2 mùa dông, tại Đàng Trong, giá vàng rẻ. Ihực vậy, giá cả ở Đàng Trong lên xuống tùy theo mùa thương mại6. Tuy nhiên, lượng vàng được xuất khẩu không bao giờ lờn cả. Vàng được sàn xuất tại huyện Phú Vang (tỉnh Thua Thiên ngày nay) và phủ Thăng Hoa (Quảng Nam), Quy Nhơn và Phú Yên. Thăng1Trích dân từ Xứ Đàng trong thế kỷ 17 - 18: Phần 2 C.R. Boxer, The Great Ship from Amacon, Centro de Estudos Historicos Boxer, C.R. Seventeenth Century Macau, tr.27.2Kai-hentai (Hoa di bién thái), quyểXứ Đàng trong thế kỷ 17 - 18: Phần 2
n 3, trg.1804.3Boxer, C.R. The Great Ship from Amacon, Appendix, trg.336-338.4Borri, Cochinchina, trg. d2.5Xem Kai-hentai, từ 1686 trờ di.6Dumont, mộtCHƯƠNG 4TIỀN TỆ VÀ T-HỨŨNG MẠIbấn dầu tiên trong lịch sử Việt Nam, Đàng Trong của thế kỳ17 và 18 đà trỏ' thành một xã hội trong đó đa số các cuộc trao Xứ Đàng trong thế kỷ 17 - 18: Phần 2 u, vá mua váng ờ dãy dể bán lại ở Quàng Châu có thế có lời 100%. Xem Taboulet, La Geste Francaise en Indochine, Librairie d'Amérique et d'Orient, Paris, 1955, quyển 1, trg. 121. Xứ Đàng trong thế kỷ 17 - 18: Phần 2 CHƯƠNG 4TIỀN TỆ VÀ T-HỨŨNG MẠIbấn dầu tiên trong lịch sử Việt Nam, Đàng Trong của thế kỳ17 và 18 đà trỏ' thành một xã hội trong đó đa số các cuộc traoGọi ngay
Chat zalo
Facebook