(Luận văn thạc sĩ) Tìm hiểu phương thức ẩn dụ trong tiếng Việt (Thể hiện qua ca dao trữ tình, thơ tình Xuân Diệu và thơ tình Xuân Quỳnh)
➤ Gửi thông báo lỗi ⚠️ Báo cáo tài liệu vi phạmNội dung chi tiết: (Luận văn thạc sĩ) Tìm hiểu phương thức ẩn dụ trong tiếng Việt (Thể hiện qua ca dao trữ tình, thơ tình Xuân Diệu và thơ tình Xuân Quỳnh)
(Luận văn thạc sĩ) Tìm hiểu phương thức ẩn dụ trong tiếng Việt (Thể hiện qua ca dao trữ tình, thơ tình Xuân Diệu và thơ tình Xuân Quỳnh)
BỘ GIÁO DỤC VÀ DÀO TẠO TRƯỜNG DẠI HỌC sir PHẠM TP. Hồ CHÍ MINHPHẠM THỊ XUÂN RỚTTÌM HIỂU PHƯƠNG THỨC Ẩn dụ trong TIENG việt (THỂ HIỆN QUA CA DAO TRỮ TÌ (Luận văn thạc sĩ) Tìm hiểu phương thức ẩn dụ trong tiếng Việt (Thể hiện qua ca dao trữ tình, thơ tình Xuân Diệu và thơ tình Xuân Quỳnh) ÌNH, THƠ TÌNH XUÂN DIỆU VÀ THƠ TÌNH XUÂN QUỲNH)Chuyên ngành: Ngôn ngừ hụcMã số: 60 22 01LUẬN VĂN THẠC sỉ NGÔN NGỮ HỌCNGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC PGS.TS. NGUYÊN THỊ HAIThành phô' Hồ Chí Minh - 2007MỞ ĐÀU1.Lý do chọn dể tàiTrong cuộc sống hàng ngà}', chúng la thay có nhũng sụ vật bán chất không phái lã A (Luận văn thạc sĩ) Tìm hiểu phương thức ẩn dụ trong tiếng Việt (Thể hiện qua ca dao trữ tình, thơ tình Xuân Diệu và thơ tình Xuân Quỳnh) nhưng lại dược mang tên gọi của A do giừa A vã chủng có một nét não đó lương đồng nhau. Đặc diem này cùa các sự vật đà kích ihich vào kha năng liên t(Luận văn thạc sĩ) Tìm hiểu phương thức ẩn dụ trong tiếng Việt (Thể hiện qua ca dao trữ tình, thơ tình Xuân Diệu và thơ tình Xuân Quỳnh)
ưởng, giúp chúng ta nhận thức về thế giới khách quan da dạng một cách sinh động. Dựa vào ihực le cuộc sống, qua cam nhận chu quan và cam nhận cùa thờiBỘ GIÁO DỤC VÀ DÀO TẠO TRƯỜNG DẠI HỌC sir PHẠM TP. Hồ CHÍ MINHPHẠM THỊ XUÂN RỚTTÌM HIỂU PHƯƠNG THỨC Ẩn dụ trong TIENG việt (THỂ HIỆN QUA CA DAO TRỮ TÌ (Luận văn thạc sĩ) Tìm hiểu phương thức ẩn dụ trong tiếng Việt (Thể hiện qua ca dao trữ tình, thơ tình Xuân Diệu và thơ tình Xuân Quỳnh) tác giâ dà thực hiện nhùng liên tưởng của mình sao cho thỏa mần dược nhu cẩu giao liếp cua cộng đống. Do đó, cách liên lường như vậy vừa cớ lính iruyền thống, tính thôi dại, vừa mang tinh cá nhân chủ quan. Cách liên tưởng ấy chinh lã ân dụ - một phương thức chuyên nghía pho biến.Việc hiểu và nằm vữn (Luận văn thạc sĩ) Tìm hiểu phương thức ẩn dụ trong tiếng Việt (Thể hiện qua ca dao trữ tình, thơ tình Xuân Diệu và thơ tình Xuân Quỳnh) g phương thúc chuyên nghĩa ân dụ góp phần lãm giàu vốn ngớn ngừ. làm liếng việt thêm phong phú, đa dạng về ý nghĩa. Mặt khác, nếu biết sử dụng tốt phư(Luận văn thạc sĩ) Tìm hiểu phương thức ẩn dụ trong tiếng Việt (Thể hiện qua ca dao trữ tình, thơ tình Xuân Diệu và thơ tình Xuân Quỳnh)
ơng thúc này thì cách diễn dạt của ta chẳc chẩn sê súc lích, bóng bây. truyền cam. đạt hiệu quà giao liếp cao.ĩ Ton thế nừa, người thực hiện luận án nBỘ GIÁO DỤC VÀ DÀO TẠO TRƯỜNG DẠI HỌC sir PHẠM TP. Hồ CHÍ MINHPHẠM THỊ XUÂN RỚTTÌM HIỂU PHƯƠNG THỨC Ẩn dụ trong TIENG việt (THỂ HIỆN QUA CA DAO TRỮ TÌ (Luận văn thạc sĩ) Tìm hiểu phương thức ẩn dụ trong tiếng Việt (Thể hiện qua ca dao trữ tình, thơ tình Xuân Diệu và thơ tình Xuân Quỳnh) m thụ vãn chuông, khả năng phân tích tác phẩm sâu sac. gợi cam. Nhờ vậy mới mong cỏ được giờ giang sinh động, cỏ sức truyền cám mạnh, thu hút dược húng thú cùa học sinh.Với lấl ca những lý do ncu Iren chúng lôi quyết định đi vào đề tài: Tìm hiền phương thức ấn dụ trong tiếng l lệt (thế hiện qua Ca d (Luận văn thạc sĩ) Tìm hiểu phương thức ẩn dụ trong tiếng Việt (Thể hiện qua ca dao trữ tình, thơ tình Xuân Diệu và thơ tình Xuân Quỳnh) ao trữ tình, Thư tình Xuân Diệu và thư tình Xuân Quỳnh ).2.Lịch sử van dềViệc tìm hiểu phương thức ân dụ từ lâu đà được các nhà Việt ngừ học quan tâm.(Luận văn thạc sĩ) Tìm hiểu phương thức ẩn dụ trong tiếng Việt (Thể hiện qua ca dao trữ tình, thơ tình Xuân Diệu và thơ tình Xuân Quỳnh)
Năm 1940, tác phẩm cúa Trằn Trọng Kim, Rủi Kỷ, Phạm Duy Khiêm [501 giới thiệu một cách sơ lược về ẩn dụ trong vãn chương. Trong các giáo trình vềtừ vBỘ GIÁO DỤC VÀ DÀO TẠO TRƯỜNG DẠI HỌC sir PHẠM TP. Hồ CHÍ MINHPHẠM THỊ XUÂN RỚTTÌM HIỂU PHƯƠNG THỨC Ẩn dụ trong TIENG việt (THỂ HIỆN QUA CA DAO TRỮ TÌ (Luận văn thạc sĩ) Tìm hiểu phương thức ẩn dụ trong tiếng Việt (Thể hiện qua ca dao trữ tình, thơ tình Xuân Diệu và thơ tình Xuân Quỳnh) hương thức ẩn dụ nói riêng.Bên cạnh đỏ các lác giã viết về phong cách học như: Đinh Trọng Lạc [56]; Củ Dinh Tú [122], Nguyền Nguyên Trá [120], Nguyền Thái ĩĩòa [43],... cho rang ẩn dụ là một biện pháp tu từ chi dùng đề trang trí, góp phần làm giàu hình tượng, cảm xúc cho tiếng Việt. Song ớ mồi tác g (Luận văn thạc sĩ) Tìm hiểu phương thức ẩn dụ trong tiếng Việt (Thể hiện qua ca dao trữ tình, thơ tình Xuân Diệu và thơ tình Xuân Quỳnh) iá. ớ mồi thôi diêm lại có cách gọi và phân loại khác nhau.Dinh Trọng ĩ.ạc [56: tr. 103-111] gọi ẩn dụ lã một phương thúc chuyển nghía, có kha nang gợ(Luận văn thạc sĩ) Tìm hiểu phương thức ẩn dụ trong tiếng Việt (Thể hiện qua ca dao trữ tình, thơ tình Xuân Diệu và thơ tình Xuân Quỳnh)
i hình, gựi cam. Ve mặt ỷ nghía, lác gia phàn ân dụ ra làm ba loại: lừ cụ thè den cụ thê, lừ cụ thê den h int lượng và lừ trừu tượng den cụ thế. Cách BỘ GIÁO DỤC VÀ DÀO TẠO TRƯỜNG DẠI HỌC sir PHẠM TP. Hồ CHÍ MINHPHẠM THỊ XUÂN RỚTTÌM HIỂU PHƯƠNG THỨC Ẩn dụ trong TIENG việt (THỂ HIỆN QUA CA DAO TRỮ TÌ (Luận văn thạc sĩ) Tìm hiểu phương thức ẩn dụ trong tiếng Việt (Thể hiện qua ca dao trữ tình, thơ tình Xuân Diệu và thơ tình Xuân Quỳnh) ược thê hiện rò nél và cùng không thay được linh đa dạng, phong phú cúa ân dụ tu tù.Cù Đình lú [122; tr. 279J xem ân dụ là cách cá nhân lâm thời lẩy rên gọi hiêu thị dõi lượng này dùng dè hiên thị doi lượng kia dựa trên co' sở của mòi Hèn tương về nét rương đổng giữa hơi dồi tượng. Dựa Vào khả nang (Luận văn thạc sĩ) Tìm hiểu phương thức ẩn dụ trong tiếng Việt (Thể hiện qua ca dao trữ tình, thơ tình Xuân Diệu và thơ tình Xuân Quỳnh) lương đông giữa hai dối tượng, tác giã chia ân dụ tiếng Việt ra làm năm loại: tương dồng về màn sắc. rương đổng về tinh chất, tương đồng về trạng thãi(Luận văn thạc sĩ) Tìm hiểu phương thức ẩn dụ trong tiếng Việt (Thể hiện qua ca dao trữ tình, thơ tình Xuân Diệu và thơ tình Xuân Quỳnh)
, tương đồng vể hành động và tương dong về cơ cằn. Nhìn chung, cách phân loại này phù họp với chức năng bicu cam cua ân dụ lu lừ. Tuy nhiên, cách nhậnBỘ GIÁO DỤC VÀ DÀO TẠO TRƯỜNG DẠI HỌC sir PHẠM TP. Hồ CHÍ MINHPHẠM THỊ XUÂN RỚTTÌM HIỂU PHƯƠNG THỨC Ẩn dụ trong TIENG việt (THỂ HIỆN QUA CA DAO TRỮ TÌ (Luận văn thạc sĩ) Tìm hiểu phương thức ẩn dụ trong tiếng Việt (Thể hiện qua ca dao trữ tình, thơ tình Xuân Diệu và thơ tình Xuân Quỳnh) iên cứu lại các giáo trinh và tải liệu về phong cách học cùa mình trước đây. đong thời tiếp thu những thành lựu mới cua ngôn ngừ học hiện dại. dă khăng định ấn dụ là Sự định danh thừ hai mang ý nghĩa hình lượng, dựa trên sự lương dong hay giong nhan giừa khách the A dược định danh với khách thể B cỏ (Luận văn thạc sĩ) Tìm hiểu phương thức ẩn dụ trong tiếng Việt (Thể hiện qua ca dao trữ tình, thơ tình Xuân Diệu và thơ tình Xuân Quỳnh) lên gụi dược chuyến sang dùng cho .1 [57; tr.52].Căn cứ vào từ loại và chức năng của lừ ẩn dụ, lác giá chia ẩn dụ ra làm 3 loại: ân dụ đinh danh, ân(Luận văn thạc sĩ) Tìm hiểu phương thức ẩn dụ trong tiếng Việt (Thể hiện qua ca dao trữ tình, thơ tình Xuân Diệu và thơ tình Xuân Quỳnh)
dụ nhận thức và ân dụ hình tượng. Trong ba loại này, ân dụ định danh và ẩn dụ nhận thức thuộc ẩn dụ lừ vụng, hiệu quá lu lù được lạo nen không lớn lẳmBỘ GIÁO DỤC VÀ DÀO TẠO TRƯỜNG DẠI HỌC sir PHẠM TP. Hồ CHÍ MINHPHẠM THỊ XUÂN RỚTTÌM HIỂU PHƯƠNG THỨC Ẩn dụ trong TIENG việt (THỂ HIỆN QUA CA DAO TRỮ TÌ (Luận văn thạc sĩ) Tìm hiểu phương thức ẩn dụ trong tiếng Việt (Thể hiện qua ca dao trữ tình, thơ tình Xuân Diệu và thơ tình Xuân Quỳnh) ngừ, có nhiều bài viết về hiện tượng chuyên nghía ân dụ như: Nguyền Ván Mệnh [73 J; Nguyen The Lịch [67J. [68J. ...Nguyền Thế ĩ.Ịch, trong [68], cho rằng ẩn dụ lã một hiện tượng chuyển nghía được hình thành từ cầu trúc so sành hoàn chinh sau khi đà lượt bớt các yểu lồ 3 (yếu tố thẻ hiện quan hệ so s (Luận văn thạc sĩ) Tìm hiểu phương thức ẩn dụ trong tiếng Việt (Thể hiện qua ca dao trữ tình, thơ tình Xuân Diệu và thơ tình Xuân Quỳnh) ánh) và yếu lồ ì (yếu tồ bị dược so sánh), chi còn lại hoặc ỉà yếu tố 2 (phương diện so sánh) hoặc /à yếu tố 4 (ycu 10 so sánh) n ong cấu trúc mã thôi(Luận văn thạc sĩ) Tìm hiểu phương thức ẩn dụ trong tiếng Việt (Thể hiện qua ca dao trữ tình, thơ tình Xuân Diệu và thơ tình Xuân Quỳnh)
. Ông cỏn cho rằng củng một yếu tố chuân dê so sánh có ihê có ba dạng ihức song song lon lại: so sánh, lồ hợp ân dụ và ân dụ. Không phái ân dụ nào cùnBỘ GIÁO DỤC VÀ DÀO TẠO TRƯỜNG DẠI HỌC sir PHẠM TP. Hồ CHÍ MINHPHẠM THỊ XUÂN RỚTTÌM HIỂU PHƯƠNG THỨC Ẩn dụ trong TIENG việt (THỂ HIỆN QUA CA DAO TRỮ TÌ (Luận văn thạc sĩ) Tìm hiểu phương thức ẩn dụ trong tiếng Việt (Thể hiện qua ca dao trữ tình, thơ tình Xuân Diệu và thơ tình Xuân Quỳnh) ụ tạo ra từ so sánh vã tố hợp ân dụ ấy lại chịu thiệt thôi lã dã quen thuộc, không cỏn bấl ngừ nừa.Thêm vảo dỏ, trong Giừ gìn sự trong sáng cùa tiêng Việt vè mật lừ ngừ (1981) có bài cùa Hoàng Lai [58J, Nguyen Ngọc Trâm [116J. Còn trong Những van dè ngàn ngũ học ve các ngôn ngừ phưong Dỏng (1986) cỏ (Luận văn thạc sĩ) Tìm hiểu phương thức ẩn dụ trong tiếng Việt (Thể hiện qua ca dao trữ tình, thơ tình Xuân Diệu và thơ tình Xuân Quỳnh) bài cùa Nguyên The Lịch [66J. Trong Tiếng Việt và các ngôn ngừ Đông Nam Á (1888) có bài cua ĩĩà Quang Năng [79],Theo các lác giã này, có nhiều cách l(Luận văn thạc sĩ) Tìm hiểu phương thức ẩn dụ trong tiếng Việt (Thể hiện qua ca dao trữ tình, thơ tình Xuân Diệu và thơ tình Xuân Quỳnh)
ạo ra hiện lượng chuyên nghía trong tiếng Việt. Nguyền Ngọc Trâm cho rằng sự biến dối các nét nghĩa trong từ da nghía chu yếu là do hai hiện lượng đảnBỘ GIÁO DỤC VÀ DÀO TẠO TRƯỜNG DẠI HỌC sir PHẠM TP. Hồ CHÍ MINHPHẠM THỊ XUÂN RỚTTÌM HIỂU PHƯƠNG THỨC Ẩn dụ trong TIENG việt (THỂ HIỆN QUA CA DAO TRỮ TÌ (Luận văn thạc sĩ) Tìm hiểu phương thức ẩn dụ trong tiếng Việt (Thể hiện qua ca dao trữ tình, thơ tình Xuân Diệu và thơ tình Xuân Quỳnh) ác đơn vị từ vựng phái sinh theo bốn phương thức chinh: ghép, láy, phông và chuyên. Trong khi dó. tác giá Hoàng Lai lại nhận thấy quá trình chuyên nghĩa xây ra nhờ vào mối quan hệ liên lường vềngữ nghĩa giữa hai thành tố vón xa lạ với nhau. Sờ dĩ la liên tưởng được là nhờ một nghĩa vị chung não dó v (Luận văn thạc sĩ) Tìm hiểu phương thức ẩn dụ trong tiếng Việt (Thể hiện qua ca dao trữ tình, thơ tình Xuân Diệu và thơ tình Xuân Quỳnh) ốn có trong bân chất cùa hai thành tố hoặc dược gán ghcp vào từ ngoài trong một tình huống nhất định.Ỡ một góc nhìn khác, ít nhiều liên quan đến hiện(Luận văn thạc sĩ) Tìm hiểu phương thức ẩn dụ trong tiếng Việt (Thể hiện qua ca dao trữ tình, thơ tình Xuân Diệu và thơ tình Xuân Quỳnh)
tượng chuyên nghĩa cùa lừ, có một loạt bãi [111J. [112J. [113] và cồng trinh [114] cùa Nguyen Đức lon. Trong dó, còng trinh Tun hiên dặc trưng vùn hỏaBỘ GIÁO DỤC VÀ DÀO TẠO TRƯỜNG DẠI HỌC sir PHẠM TP. Hồ CHÍ MINHPHẠM THỊ XUÂN RỚTTÌM HIỂU PHƯƠNG THỨC Ẩn dụ trong TIENG việt (THỂ HIỆN QUA CA DAO TRỮ TÌ (Luận văn thạc sĩ) Tìm hiểu phương thức ẩn dụ trong tiếng Việt (Thể hiện qua ca dao trữ tình, thơ tình Xuân Diệu và thơ tình Xuân Quỳnh) lý thuyết tàm lý - ngôn ngữ học tộc người. Khi so sánh với cách lien tường cua người Nga. người Anh... đong thời thông qua việc tìm hiếu dặc diêm dàn tộc của việc dịnh danh dộng vật, dinh danh thực vật, định danh bộ phận cư thê người cùa người Việt, thông qua những nội dung về dặc diêm ngừ nghĩa của (Luận văn thạc sĩ) Tìm hiểu phương thức ẩn dụ trong tiếng Việt (Thể hiện qua ca dao trữ tình, thơ tình Xuân Diệu và thơ tình Xuân Quỳnh) trường tên gọi dộng vặt, trường tên gọi thực vật, ngừ nghía cua các lừ chi bộ phận cư thể người, ông dà chi ra đặc diêm lư duy lien tuông cùa người V(Luận văn thạc sĩ) Tìm hiểu phương thức ẩn dụ trong tiếng Việt (Thể hiện qua ca dao trữ tình, thơ tình Xuân Diệu và thơ tình Xuân Quỳnh)
iệt.Trong nhùng nãm gần đây. trên thế giới lỷ thuyết ngôn ngừ học tri nhận phát triển mạnh: dí theo hướng nghiên cửu nảy, ở Việt Nam gần dày cũng có kBỘ GIÁO DỤC VÀ DÀO TẠO TRƯỜNG DẠI HỌC sir PHẠM TP. Hồ CHÍ MINHPHẠM THỊ XUÂN RỚTTÌM HIỂU PHƯƠNG THỨC Ẩn dụ trong TIENG việt (THỂ HIỆN QUA CA DAO TRỮ TÌ (Luận văn thạc sĩ) Tìm hiểu phương thức ẩn dụ trong tiếng Việt (Thể hiện qua ca dao trữ tình, thơ tình Xuân Diệu và thơ tình Xuân Quỳnh) oàn lhang trong [99] dà cho la một cái nhìn khải quát phương hướng nghiên cứu phạm trù không gian trong tiếng Việt như: định hưởng không gian, hân dồ tri nhận không gian. Qua dỏ. mô hình không gian và cách tri nhận không gian cua nguôi Việt Nam dược trình bày rò ràng. Năm 1998, Nguyền Ngọc Thanh [98 (Luận văn thạc sĩ) Tìm hiểu phương thức ẩn dụ trong tiếng Việt (Thể hiện qua ca dao trữ tình, thơ tình Xuân Diệu và thơ tình Xuân Quỳnh) ] khảng định rằng ẩn dụ là một cơ chế tri nhận di tìr cụ the den trim lượng. Cơ chế tri nhận này giúp ta hiểu thêm dược khái niệm trừu mọng thòi gian(Luận văn thạc sĩ) Tìm hiểu phương thức ẩn dụ trong tiếng Việt (Thể hiện qua ca dao trữ tình, thơ tình Xuân Diệu và thơ tình Xuân Quỳnh)
bằng các hình ànli cụ thê trong thế giới khách quan. Năm 2001. cùng Lý loàn lhang [100] ncu lên cái cách thức mà người Việt dùng các loại từ dề mò tã BỘ GIÁO DỤC VÀ DÀO TẠO TRƯỜNG DẠI HỌC sir PHẠM TP. Hồ CHÍ MINHPHẠM THỊ XUÂN RỚTTÌM HIỂU PHƯƠNG THỨC Ẩn dụ trong TIENG việt (THỂ HIỆN QUA CA DAO TRỮ TÌ (Luận văn thạc sĩ) Tìm hiểu phương thức ẩn dụ trong tiếng Việt (Thể hiện qua ca dao trữ tình, thơ tình Xuân Diệu và thơ tình Xuân Quỳnh) m hóa phàn loại và mô tã thế giới khách quan. Dây là một vấn đề đang thu hút sự chú ý cũa trào lưu ngôn ngừhọc tri nhận trên the giới. Chắc rang vấn đề này cùng liên quan không ii đến vấn để chuyển nghía nói chung, vấn dề liên tường ấn dụ nói riêng,Nhìn chung, vấn đe ẩn dụ được nghiên cứu không il. (Luận văn thạc sĩ) Tìm hiểu phương thức ẩn dụ trong tiếng Việt (Thể hiện qua ca dao trữ tình, thơ tình Xuân Diệu và thơ tình Xuân Quỳnh) nhưng chưa cỏ công trinh não khảo sát nỏ trong các tác phàm vãn học. xét trên trục thời gian, dề phát hiện những đặc diêm ke thừa, nhùng đặc diêm sáng(Luận văn thạc sĩ) Tìm hiểu phương thức ẩn dụ trong tiếng Việt (Thể hiện qua ca dao trữ tình, thơ tình Xuân Diệu và thơ tình Xuân Quỳnh)
lạo cua lừng lác giá.3.Phạm vi vấn dề nghiên cứu và mục đích cùa luận vãn3.1.Hiện lượng chuyên nghía cua lừ nói chung Cling như phương thức ân dụ nóiGọi ngay
Chat zalo
Facebook