Nghiên cứu những vấn đề còn để ngỏ của từ láy: Phần 1
➤ Gửi thông báo lỗi ⚠️ Báo cáo tài liệu vi phạmNội dung chi tiết: Nghiên cứu những vấn đề còn để ngỏ của từ láy: Phần 1
Nghiên cứu những vấn đề còn để ngỏ của từ láy: Phần 1
TRUNG TẦM KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÃN VÃN QUỐC GIAVIÊN'NGÔN NGỮ HỌCTỪLÁYNHỮNG VẤN ĐỀ CÒN đê’ ngỏNHÃ XUẢT BÀN KHOA HỌC XÃ HỘIHÀNỘỈ- 1998LÒI NÓI ĐẦULáỵ là m Nghiên cứu những vấn đề còn để ngỏ của từ láy: Phần 1 một hiên tượng đa diện và phức tạp nhưng đày lý thú, xét cà tù phương diện hình thái - cắu trúc cúng như từ mặt ngữ nghĩa và ngủ dựng học.■;Trong mấy thập kì vừa qua, tù láy tiếng Việt và các ngôn ngủ ỏ Việt Nam và trong khu vực đã thư hút sụ quan tâm của nhièu nhà nghiên cứu. Những két quả đạt được Nghiên cứu những vấn đề còn để ngỏ của từ láy: Phần 1 trong sự khám phá bản chất cùa hiên tượng láy, có thể nói là khả quan. Song cũng phải thừa nhận ràng vẫn cớ không ít vấn đ’ê cổn đang được bàn luận vNghiên cứu những vấn đề còn để ngỏ của từ láy: Phần 1
à tranh cái.Các tác già công trinh Từ táy ~ những ván đè còn dê ngỏ không có tham vọng giàỉ quyết tất cả các vần đề áy, mà chi đẽ ra cho minh nhiệm vụTRUNG TẦM KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÃN VÃN QUỐC GIAVIÊN'NGÔN NGỮ HỌCTỪLÁYNHỮNG VẤN ĐỀ CÒN đê’ ngỏNHÃ XUẢT BÀN KHOA HỌC XÃ HỘIHÀNỘỈ- 1998LÒI NÓI ĐẦULáỵ là m Nghiên cứu những vấn đề còn để ngỏ của từ láy: Phần 1 só ngôn ngữ dân tộc thiểu số ồ Việt Nam. Tuy rằng nhiệm vụ đề’ ra rất khiêm tốn và cuốn sách có hình thức là một tập bài, nhưng dường như, dù muốn hay khống, các tác giả van buộc phải đụng chạm đến hàu hết các vấn dề cơ bản vã nan giải về tù láy, nhu những vấn de vê cơ chế. iăỵ^ vè táy đối và táy t Nghiên cứu những vấn đề còn để ngỏ của từ láy: Phần 1 ư, về giá trị biểu trứng) về quá trình hình thành và phái triển cửa5tử láy, về bán sắc của lừ láy ựong cốc ngớn ngữ dẫn lộc thiển số V.v...'Nhu tén cùNghiên cứu những vấn đề còn để ngỏ của từ láy: Phần 1
a nó, công trinh này tìm tỏi ò những vấn đề côn để ngổ trong từ lay. Và ngay cả sau moi diện giải cùa các tác giả ô đầy, mọi vắn đề vẫn cứ còn dể ngõ,TRUNG TẦM KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÃN VÃN QUỐC GIAVIÊN'NGÔN NGỮ HỌCTỪLÁYNHỮNG VẤN ĐỀ CÒN đê’ ngỏNHÃ XUẢT BÀN KHOA HỌC XÃ HỘIHÀNỘỈ- 1998LÒI NÓI ĐẦULáỵ là m Nghiên cứu những vấn đề còn để ngỏ của từ láy: Phần 1 mong muốn của chúng tôi, những ngưòi làm cổng trình này, mùng duọc đón nhận sụ ra dòí cửa những cộng trĩnh nghiên éứu mói về từ láy vối những phát hiện lí thú hơn, nhũng luận giài có súc thuyết phục hon, y.v.„Xin cảm on và xin đupc chì bảo.Nhóm tác giàVẤN ĐÊ Từ láy trong TIỂNG việtHÀ QUANG NĂNG1. Xu Nghiên cứu những vấn đề còn để ngỏ của từ láy: Phần 1 ng quanh khái niệm "tù láy" có nhiều tên gọi khác nhau: từ phàn điệp (Đổ Hữu Châu, 1962), tù. iđp láy (Hồ Lẽ, 1976), từ lấp láy (Nguyên Nguyên Trú, 19Nghiên cứu những vấn đề còn để ngỏ của từ láy: Phần 1
70), lừ ỉáy âm (Nguyễn Tài Cần. 1975; Nguyễn Văn Tu, 1976), lử láy (Hoàng Tuệ, .1978; Đào Thần, 1970; Hoàng Văn Hành, 1979, 1985; Nguyễn Thiện Gíăp, 1TRUNG TẦM KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÃN VÃN QUỐC GIAVIÊN'NGÔN NGỮ HỌCTỪLÁYNHỮNG VẤN ĐỀ CÒN đê’ ngỏNHÃ XUẢT BÀN KHOA HỌC XÃ HỘIHÀNỘỈ- 1998LÒI NÓI ĐẦULáỵ là m Nghiên cứu những vấn đề còn để ngỏ của từ láy: Phần 1 ên cứu về từ láy khớng hoãn toàn gĩống nhau.Trên cơ sô những thống kê, thu thập tuơng đối đày dù về từ láy tiéng Việt, bài viết này thử đ'ẽ xuất một cách tiếp cận mới phù họp hơn vối thực tế từ láy.Đa số các nhà nghiên cứu đều hình dung từ lắy như một đon vị tù vựng gồm hai phân: thánh tố gốc và thà Nghiên cứu những vấn đề còn để ngỏ của từ láy: Phần 1 nh tô' láy, trong đố cái thú nhắt (thành tó gốc) sản sinh ra cái thứ hai (thành tố lay), còn cái thứ hai chinh là cái thú nhẩt được biến dạng di ít nhNghiên cứu những vấn đề còn để ngỏ của từ láy: Phần 1
iều theo những quy tắc nhất định trong quá trình láy. "Phương thức láy cấu tạo nên cầc tù phức theo cách tạo ra hình vị láy tù hình vị (hay đơn vị)7coTRUNG TẦM KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÃN VÃN QUỐC GIAVIÊN'NGÔN NGỮ HỌCTỪLÁYNHỮNG VẤN ĐỀ CÒN đê’ ngỏNHÃ XUẢT BÀN KHOA HỌC XÃ HỘIHÀNỘỈ- 1998LÒI NÓI ĐẦULáỵ là m Nghiên cứu những vấn đề còn để ngỏ của từ láy: Phần 1 - hình vi theo quy tắc nhất đính, theo kiêu chẩc > cỉiấc chấn. Tiếng - hỉnh vị dưọc dùng làm cơ sò-để nhân đôi tạm gọi ỉặ tiếng gốc (nguyên tó), còn tiéng mỏi xuất hiện trong quá trình nhân dôi áy gọi là tiếng láy ("tha hình vị láy âm") (9, 1991, 57). Vấn đề là; trong cơ trình cấu tạo từ láy như vậ Nghiên cứu những vấn đề còn để ngỏ của từ láy: Phần 1 y, cái gọi lá thành tó gốc có đặc trưng gi? Những ngữòi chù trương có thành tố gốc (hay dơn vị cơ sỏi hình vị co sô) đổ tạo ra từ láy đều nhát tri rằnNghiên cứu những vấn đề còn để ngỏ của từ láy: Phần 1
g: hể thành lổ nào trong tù lay có hình thức ưằrig nhất vói mộỉ đơn vị từ vựng lự thân có nghĩa, ton iạĩ độc lạp ỗ ben ngoài từ lắy tlủ đó là thành lốTRUNG TẦM KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÃN VÃN QUỐC GIAVIÊN'NGÔN NGỮ HỌCTỪLÁYNHỮNG VẤN ĐỀ CÒN đê’ ngỏNHÃ XUẢT BÀN KHOA HỌC XÃ HỘIHÀNỘỈ- 1998LÒI NÓI ĐẦULáỵ là m Nghiên cứu những vấn đề còn để ngỏ của từ láy: Phần 1 bàn... có khi là một tin hiệu có nghĩa nhung không cớ độc lập tính như khê; hẽn... trong khẽ nệ, hỗh độn" (3, .1962, 139); ỉa 'một hình vị hay dơn VỊ CÓ nghĩa" (3, 1981, 38), °ỉà ốảc hình vị (hoặc cắc dơn vị) tự thản củ nghĩa" (3, 1986, 172), "là nguyên vị thực (tức ỉậ nguyên vị có ý nghĩa thục)" (1 Nghiên cứu những vấn đề còn để ngỏ của từ láy: Phần 1 2, 1976, 112) thường là một âm tiết; cúng có khí là nhiều âm tiết. Quả là, trong tiếng Việt có rắt nhiêu từ láy mà trong thành phần, cấu tạo de dàng xNghiên cứu những vấn đề còn để ngỏ của từ láy: Phần 1
ác định đượẽ những yếu tó tự thân có nghía, cố khả nạng hcạt động độc lập như một tù1. Dó chinh là— -» '■J. ’ƠKỢ thốDg kê cùa chúog Lũií LrOijg tiếng TRUNG TẦM KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÃN VÃN QUỐC GIAVIÊN'NGÔN NGỮ HỌCTỪLÁYNHỮNG VẤN ĐỀ CÒN đê’ ngỏNHÃ XUẢT BÀN KHOA HỌC XÃ HỘIHÀNỘỈ- 1998LÒI NÓI ĐẦULáỵ là m Nghiên cứu những vấn đề còn để ngỏ của từ láy: Phần 1 vị cơ sỏ tạo nên cẵc từ láy kiểu như: lành lận, nhò nhen, bập bênh, đẹp đé, sảng sủa, phẩỉìg phiu, cỏn con, dủng dưng, vội vàng, trơ trẽn, đú đòn, v.v... Tuy nhiên, trong thực t.ế, cái mà nhiều nhà nghiôn cứu gọi là thành tố gđc trong từ láy hoá ra lại không hoàn toàn thống nhắt trong quan niệm của Nghiên cứu những vấn đề còn để ngỏ của từ láy: Phần 1 họ> Điêu này thể . hiên ò chó:a.Xép vào từ láy có thành tó gốc nhiều từ mà trên quan điểm đằng đại, thật khó cổ cơ sô để xấc định đâu là thành tố gốcNghiên cứu những vấn đề còn để ngỏ của từ láy: Phần 1
vì trong thành phần cẩu tạo từ láy, không có thành tố nào tự thân có nghĩa và có khả năng hoạt động độc lập. Ví dụ: kĩu kịt, lách chăchị òn Ọĩ, vi vuTRUNG TẦM KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÃN VÃN QUỐC GIAVIÊN'NGÔN NGỮ HỌCTỪLÁYNHỮNG VẤN ĐỀ CÒN đê’ ngỏNHÃ XUẢT BÀN KHOA HỌC XÃ HỘIHÀNỘỈ- 1998LÒI NÓI ĐẦULáỵ là m Nghiên cứu những vấn đề còn để ngỏ của từ láy: Phần 1 tiếng gốc. Ví dụ: xứnĩ xít, túm tụm, thập thò, bập bềnh, chập chững, v.v... (23, 1983, 54), hoặc: bê bết, bồng bênh, chói vói, đán do, gặp ghềnh, ki cóp, mấp mồ, vồ vập, lủng lơ, v.v... (12, 1976, 206-217).b.Coi một số thành tố gốc không có nghĩa, không hoạt động độc lập trên bình diện đông đặi là h Nghiên cứu những vấn đề còn để ngỏ của từ láy: Phần 1 ình vị co sỏ (thành tố gốc) trong từ láy mà cách lí giải chưa đù súc thuyết phục.Khi coi hình vị co sỏ trong từ láý là hình vị tự thân cớ nghĩa, Đổ HữNghiên cứu những vấn đề còn để ngỏ của từ láy: Phần 1
ụ Châu xạc định rõ thèm: "độ Ịà những hình vị một âm ậếí hoậc nhũng tù phúc có cái mà trước đây9TRUNG TẦM KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÃN VÃN QUỐC GIAVIÊN'NGÔN NGỮ HỌCTỪLÁYNHỮNG VẤN ĐỀ CÒN đê’ ngỏNHÃ XUẢT BÀN KHOA HỌC XÃ HỘIHÀNỘỈ- 1998LÒI NÓI ĐẦULáỵ là mTRUNG TẦM KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÃN VÃN QUỐC GIAVIÊN'NGÔN NGỮ HỌCTỪLÁYNHỮNG VẤN ĐỀ CÒN đê’ ngỏNHÃ XUẢT BÀN KHOA HỌC XÃ HỘIHÀNỘỈ- 1998LÒI NÓI ĐẦULáỵ là mGọi ngay
Chat zalo
Facebook