Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và hiệu quả điều trị của bệnh nhân chồng lấp hen và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính giai đoạn ổn định tại bệnh viện bạch mai
➤ Gửi thông báo lỗi ⚠️ Báo cáo tài liệu vi phạmNội dung chi tiết: Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và hiệu quả điều trị của bệnh nhân chồng lấp hen và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính giai đoạn ổn định tại bệnh viện bạch mai
Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và hiệu quả điều trị của bệnh nhân chồng lấp hen và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính giai đoạn ổn định tại bệnh viện bạch mai
1ĐẶT VẤN ĐỀTỳ lệ các bệnh phổi tắc nghẽn ngày càng gia táng và để lại nhiếu gánh nặng trên toàn cáu. Hen và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) là 2 b Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và hiệu quả điều trị của bệnh nhân chồng lấp hen và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính giai đoạn ổn định tại bệnh viện bạch maibệnh phổi tắc nghẽn phổ biến nhẩt đặc trưng bởi tình trạng viêm đường hô hấp mạn tính và giới hạn luóng khí thở ra. Hai bệnh này thường được phân biệt rõ trên lâm sàng do cơ chẻ' bệnh sinh, triệu chứng lâm sàng, cận lâm sàng khác nhau và thường có hướng dẫn chẩn đoán và điếu trị riêng cho từng bệnh. Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và hiệu quả điều trị của bệnh nhân chồng lấp hen và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính giai đoạn ổn định tại bệnh viện bạch mai Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp bệnh nhân mang triệu chứng cùa hai bệnh, nhóm bệnh nhân này được chẩn đoán chóng lấp hen-COPD (ACO). Theo một số ngĐặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và hiệu quả điều trị của bệnh nhân chồng lấp hen và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính giai đoạn ổn định tại bệnh viện bạch mai
hiên cứu, tỷ lệ bệnh nhân ACO trong nhóm COPD khoảng từ 9,2%-66%, thay đổi theo tiêu chuẩn chẩn đoán ACO [1],[2],[3],[4]. Gánh nặng bệnh tật mà ACO gâ1ĐẶT VẤN ĐỀTỳ lệ các bệnh phổi tắc nghẽn ngày càng gia táng và để lại nhiếu gánh nặng trên toàn cáu. Hen và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) là 2 b Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và hiệu quả điều trị của bệnh nhân chồng lấp hen và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính giai đoạn ổn định tại bệnh viện bạch maiượng cuộc sóng kém hơn, suy giảm chức năng phổi, tỷ lệ tử vong và chi phí y tê' cao hơn bệnh nhân chỉ mắc COPD hoặc hen đơn thuần [5]. Theo nghiên cứu cùa Megan Hardin và cộng sự (cs), bệnh nhân ACOS có tấn suất đọt cấp cao hơn bệnh nhân mắc COPD đơn thuán 3,55 lán [6].Việc chẩn đoán xác định và xây Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và hiệu quả điều trị của bệnh nhân chồng lấp hen và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính giai đoạn ổn định tại bệnh viện bạch mai dựng phác đó điều trị cho các bệnh nhân ACO còn nhiều khó khăn, hiện vẫn chưa có đóng thuận nào đưa ra tiêu chuẩn chẩn đoán rõ ràng cùa ACO do ACO khĐặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và hiệu quả điều trị của bệnh nhân chồng lấp hen và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính giai đoạn ổn định tại bệnh viện bạch mai
ông có những đặc điểm bệnh lý đặc thù mà mang2cả tính chẩt của hen và COPD. Các bệnh nhân có đặc điểm của COPD thường bị loại khỏi các nghiên cứu vế h1ĐẶT VẤN ĐỀTỳ lệ các bệnh phổi tắc nghẽn ngày càng gia táng và để lại nhiếu gánh nặng trên toàn cáu. Hen và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) là 2 b Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và hiệu quả điều trị của bệnh nhân chồng lấp hen và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính giai đoạn ổn định tại bệnh viện bạch mai COPD bị roi vào nhóm loại trừ và thiếu các dữ liệu nghiên cứu.Trên thế giới cũng như tại Việt Nam, bệnh nhân ACO mới được các bác sĩ chuyên khoa Hô Hấp quan tâm trong vài năm gần đây. Các nghiên cứu vế đặc điểm lâm sàng, cặn lâm sàng để đưa ra tiêu chuẩn chẩn đoán xác định, đặc biệt là các nghiên c Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và hiệu quả điều trị của bệnh nhân chồng lấp hen và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính giai đoạn ổn định tại bệnh viện bạch maiứu đánh giá đáp ứng điếu trị của bệnh nhân ACOS còn rất ít. Vì vậy, để cung cấp thêm các dữ liệu vé nhóm bệnh nhân mắc hội chứng chóng lấp chúng tòi tĐặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và hiệu quả điều trị của bệnh nhân chồng lấp hen và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính giai đoạn ổn định tại bệnh viện bạch mai
iến hành nghiên cứu "Đặc điếm lâm sàng, cận lâm sàng và hiệu quả điếu trị của bệnh nhân chổng lấp hen và bệnh phổi tắc nghẻn mạn tính giai đoạn ốn địn1ĐẶT VẤN ĐỀTỳ lệ các bệnh phổi tắc nghẽn ngày càng gia táng và để lại nhiếu gánh nặng trên toàn cáu. Hen và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) là 2 b Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và hiệu quả điều trị của bệnh nhân chồng lấp hen và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính giai đoạn ổn định tại bệnh viện bạch mai phòng khám quán lý bệnh phối tắc nghẽn mạn tính.2So sánh đặc điếm lâm sàng, cận lâm sàng và hiệu quà điều trị bệnh nhân ACO với bệnh nhân COPD đơn thuần giai đoạn ổn định điẻu trị tại phòng khám quản lý bệnh phối tắc nghẽn mạn tính.3Chương 1 TỐNG QUAN1.1. Định nghía:Bệnh phổi tắc nghẽn đã được nhắc Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và hiệu quả điều trị của bệnh nhân chồng lấp hen và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính giai đoạn ổn định tại bệnh viện bạch mai đến từ thời cổ đại với nhiều định nghĩa, thuật ngữ khác nhau như: viêm phế quân, khí phê' thũng, hen phế quản. Đây không phải một bệnh lý đơn thuấn mĐặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và hiệu quả điều trị của bệnh nhân chồng lấp hen và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính giai đoạn ổn định tại bệnh viện bạch mai
à gõm nhiếu kiểu hình khác nhau. Nàm 1995, Hội Lóng ngực Hoa Kỳ đà đưa ra giản đõ Venn để giãi thích sự đa dạng trong biểu hiện lâm sàng và mối quan h1ĐẶT VẤN ĐỀTỳ lệ các bệnh phổi tắc nghẽn ngày càng gia táng và để lại nhiếu gánh nặng trên toàn cáu. Hen và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) là 2 b Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và hiệu quả điều trị của bệnh nhân chồng lấp hen và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính giai đoạn ổn định tại bệnh viện bạch maiD [7],4Hình 1.1: Giản đổ Venn vế sự chổng lấp giữa các bệnh lý phối mạn tính [7]Trong đó, COPD là phắn tô đậm bao gốm viêm phế quản mạn, khí phế thũng, hen phê' quàn kèm theo giới hạn lưu lượng khí thờ không hói phục hoàn toàn (3,4,5,6,7,8). Các trường họp không phải COPD góm: viêm phế quản mạn và/ Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và hiệu quả điều trị của bệnh nhân chồng lấp hen và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính giai đoạn ổn định tại bệnh viện bạch maihoặc khí phế thũng không kèm theo giới hạn lưu lượng khí thò ra không hói phục hoàn toàn (1,2,11), hen phế quản có giới hạn lưu lượng khí thờ ra hói pĐặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và hiệu quả điều trị của bệnh nhân chồng lấp hen và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính giai đoạn ổn định tại bệnh viện bạch mai
hục hoàn toàn (9), giới hạn lưu lượng khí thở không hói phục do các nguyên nhân khác như giằn phế quàn, xo hóa nang (10).Định nghĩa phổi biến và được 1ĐẶT VẤN ĐỀTỳ lệ các bệnh phổi tắc nghẽn ngày càng gia táng và để lại nhiếu gánh nặng trên toàn cáu. Hen và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) là 2 b Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và hiệu quả điều trị của bệnh nhân chồng lấp hen và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính giai đoạn ổn định tại bệnh viện bạch maiđược, đặc trưng bời triệu chứng hỏ hấp dai dẳng, giới hạn luồng khí do đường dẫn khí và/ hoặc bất thường ờ phế nang thường do tiếp xúc với hạt, khí độc hạỉ[8].5GINA 2018 định nghía hen phế quản là một bệnh lý đa dạng, thường có đặc điểm là viêm đường thở mạn tính. Hen được định nghía bởi sự hiện diệ Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và hiệu quả điều trị của bệnh nhân chồng lấp hen và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính giai đoạn ổn định tại bệnh viện bạch main của các triệu chứng hỏ hấp như khò khè, khó thờ, nặng ngực và ho, các triệu chứng này thay đổi theo thời gian và vế cường độ, cùng với sự giới hạn lĐặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và hiệu quả điều trị của bệnh nhân chồng lấp hen và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính giai đoạn ổn định tại bệnh viện bạch mai
uống khí thờ ra dao động [9] .ủy ban Khoa học của GINA và GOLD 2014 đã đưa ra hướng dản chẩn đoán và điều trị hội chứng chóng lấp giữa hen và COPD (AC1ĐẶT VẤN ĐỀTỳ lệ các bệnh phổi tắc nghẽn ngày càng gia táng và để lại nhiếu gánh nặng trên toàn cáu. Hen và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) là 2 b Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và hiệu quả điều trị của bệnh nhân chồng lấp hen và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính giai đoạn ổn định tại bệnh viện bạch maiđến nay, từ hội chứng đà được bò từ thuật ngử trước đó hội chứng chóng lấp hen- COPD (ACOS) mục đích để tập trung chú ý lại các vấn đẽ từ ban đáu do thuật ngữ này thường được dùng ở cộng đổng hô hấp như một bệnh riêng lé .1.2. Dịch tẻ họcBệnh phổi tắc nghẽn mạn tính là nguyên nhân hàng đáu gây bệnh Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và hiệu quả điều trị của bệnh nhân chồng lấp hen và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính giai đoạn ổn định tại bệnh viện bạch maitật và từ vong trên toàn thế giói, dẫn đến những hậu quả nặng nẽ vế kinh tế và xã hội. Theo tổ chức y tế thế giới, đến năm 2020, tử vong do BPTNMT sẽĐặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và hiệu quả điều trị của bệnh nhân chồng lấp hen và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính giai đoạn ổn định tại bệnh viện bạch mai
đứng hàng thứ ba trong các nguyên nhân gây từ vong trên toàn thê' giới và đứng hàng thứ năm trong các nguyên nhân gây tàn tật hàng năm [11].Theo nghiê1ĐẶT VẤN ĐỀTỳ lệ các bệnh phổi tắc nghẽn ngày càng gia táng và để lại nhiếu gánh nặng trên toàn cáu. Hen và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) là 2 b Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và hiệu quả điều trị của bệnh nhân chồng lấp hen và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính giai đoạn ổn định tại bệnh viện bạch maihóm hen, 4,2-66% trong nhóm COPD. Tỷ lệ mắc thay đối trong tùng nghiên cứu còn do sự6khác nhau vế định nghĩa và tiêu chuẩn chẩn đoán [12]. Theo nghiên cứu cùa Backman và cs (2018), tỳ lệ bệnh nhân trong nhóm hen có chóng lấp là 11,4%. Ờ nhóm bệnh nhân có chóng lấp có triệu chúng nghiêm trọng hon, sử Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và hiệu quả điều trị của bệnh nhân chồng lấp hen và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính giai đoạn ổn định tại bệnh viện bạch mai dụng nhiéu thuóc chóng hen hon nhóm hen đon thuần [13].Trong nghiên cứu HUNT, Henricksen và cs điéu tra dịch tễ vùng Nord- Tredelag, Na Uy từ 2005- 2Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và hiệu quả điều trị của bệnh nhân chồng lấp hen và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính giai đoạn ổn định tại bệnh viện bạch mai
008, trong tổng só 50777 bệnh nhân nhóm COPD có 0,56% có chống lấp [14]. Theo nghiên cứu PLATINO năm 2013 thực hiện tại các nước Mỹ La Tinh, trong tổn1ĐẶT VẤN ĐỀTỳ lệ các bệnh phổi tắc nghẽn ngày càng gia táng và để lại nhiếu gánh nặng trên toàn cáu. Hen và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) là 2 b Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và hiệu quả điều trị của bệnh nhân chồng lấp hen và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính giai đoạn ổn định tại bệnh viện bạch maivà cs ( 2005) cho tháy tần số của ACO tăng lên cùng với tuổi tác, VỚI một tỷ lệ ước tính < 10% ở những bệnh nhân trẻ hon 50 năm và > 50% bệnh nhân tuồi từ 80 trở lên [16]. Kauppi và cs ( 2011) hói cứu trên dừ liệu hố so bệnh án, chia 1546 bệnh nhân thành 3 nhóm: hen đon thuần, bệnh phổi tắc nghẽn mạ Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và hiệu quả điều trị của bệnh nhân chồng lấp hen và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính giai đoạn ổn định tại bệnh viện bạch main tính đon thuần và nhóm bệnh nhân chóng lấp hen- BPTNMT. Chì tiêu đánh giá là chất lượng cuộc sóng (HRQoL). Kết quả chì ra rằng nhóm bệnh nhân chổngĐặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và hiệu quả điều trị của bệnh nhân chồng lấp hen và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính giai đoạn ổn định tại bệnh viện bạch mai
lấp có HRQoL kém nhất trong ba nhóm [17]. Menezes vs cs (2014) thực hiện nghiên cứu PLATINO và thấy rằng những bệnh nhân có chóng lấp có nguy co cao h1ĐẶT VẤN ĐỀTỳ lệ các bệnh phổi tắc nghẽn ngày càng gia táng và để lại nhiếu gánh nặng trên toàn cáu. Hen và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) là 2 b Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và hiệu quả điều trị của bệnh nhân chồng lấp hen và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính giai đoạn ổn định tại bệnh viện bạch mai13) thực hiện tại Phần Lan thấy rằng thời gian điéu trị trung bình cùa nhóm bệnh nhân hen là 2,1 ngày, COPD 3,4 ngày và bệnh nhân có chổng lấp là 6,0 ngày [5]. Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và hiệu quả điều trị của bệnh nhân chồng lấp hen và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính giai đoạn ổn định tại bệnh viện bạch mai1ĐẶT VẤN ĐỀTỳ lệ các bệnh phổi tắc nghẽn ngày càng gia táng và để lại nhiếu gánh nặng trên toàn cáu. Hen và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) là 2 bGọi ngay
Chat zalo
Facebook