NGHIÊN cứu đột BIẾN GEN TP53 và EGFR TRÊN BỆNH NHÂN u NGUYÊN bào THẦN KINH đệm GLIOBLASTOMA
➤ Gửi thông báo lỗi ⚠️ Báo cáo tài liệu vi phạmNội dung chi tiết: NGHIÊN cứu đột BIẾN GEN TP53 và EGFR TRÊN BỆNH NHÂN u NGUYÊN bào THẦN KINH đệm GLIOBLASTOMA
NGHIÊN cứu đột BIẾN GEN TP53 và EGFR TRÊN BỆNH NHÂN u NGUYÊN bào THẦN KINH đệm GLIOBLASTOMA
PHẦN II. ĐÈ CƯƠNG NGHIÊN cứuĐẶT VẤN ĐÈu nguyên bào thân kinh đệm - Glioblastoma (GB) là một trong các khôi u nào phố biến nhất, chiêm khoảng 12 đến 15 NGHIÊN cứu đột BIẾN GEN TP53 và EGFR TRÊN BỆNH NHÂN u NGUYÊN bào THẦN KINH đệm GLIOBLASTOMA5% của tãt cá các khối u nào. Tõ chức Y tê Thê giới phân loại Glioblastoma thuộc loại u tê bào hình sao (Astrocytoma) với độ ác tính cao: độ III và IV; trong đó u nguyên bào thần kinh đệm đa hình (Glioblastoma multiforme) là loại u trong sọ ác tính nhất (độ IV). Tý lệ Glioblastoma ở nam giới xấp xi NGHIÊN cứu đột BIẾN GEN TP53 và EGFR TRÊN BỆNH NHÂN u NGUYÊN bào THẦN KINH đệm GLIOBLASTOMA1.6 lân nừ giới. Tỷ lệ Glioblastoma phát hiện ra nhiêu nhất vào độ tuổi từ 45 đến 62, với ít hơn 10% các trường hợp xày ra ờ trè em [6] [12] [38],Ư ngNGHIÊN cứu đột BIẾN GEN TP53 và EGFR TRÊN BỆNH NHÂN u NGUYÊN bào THẦN KINH đệm GLIOBLASTOMA
uyên bào than kinh đệm hình thành trong chất tráng nào, phát triẽn nhanh chóng, và có thế thành khối u lớn trước khi xuất hiện triệu chứng. Do đó, biêPHẦN II. ĐÈ CƯƠNG NGHIÊN cứuĐẶT VẤN ĐÈu nguyên bào thân kinh đệm - Glioblastoma (GB) là một trong các khôi u nào phố biến nhất, chiêm khoảng 12 đến 15 NGHIÊN cứu đột BIẾN GEN TP53 và EGFR TRÊN BỆNH NHÂN u NGUYÊN bào THẦN KINH đệm GLIOBLASTOMA nhân sau mõ trung bình chì 6 tháng đến 1 năm [3] [5] [9] [12].Hiện nay, việc chãn đoán và phân loại u có thẽ dựa vào lâm sàng, chấn đoán hình ánh. mô bệnh học. Các phương pháp này rãt hạn chẽ, (hường chi phát hiện khi khối u đó phát triên lớn. can thiệp ít hiệu quả [3] [6]. Vãn đề cần thiếc nhất hi NGHIÊN cứu đột BIẾN GEN TP53 và EGFR TRÊN BỆNH NHÂN u NGUYÊN bào THẦN KINH đệm GLIOBLASTOMAện nay đối với cân bệnh này là chấn đoán sớm và điêu trị sớm. Do đó. các nhà khoa học trên thế giới đà nghiên cứu bệnh học phân tử trong GB. Sự biên đNGHIÊN cứu đột BIẾN GEN TP53 và EGFR TRÊN BỆNH NHÂN u NGUYÊN bào THẦN KINH đệm GLIOBLASTOMA
ổi gen bao giờ cùng biến đối sớm nhất, tiẽp theo là sự biến đổi vê protein trước khi có sự biên đôi vê hình thái và chức năng tẽ bào trong ung thư. ĐiPHẦN II. ĐÈ CƯƠNG NGHIÊN cứuĐẶT VẤN ĐÈu nguyên bào thân kinh đệm - Glioblastoma (GB) là một trong các khôi u nào phố biến nhất, chiêm khoảng 12 đến 15 NGHIÊN cứu đột BIẾN GEN TP53 và EGFR TRÊN BỆNH NHÂN u NGUYÊN bào THẦN KINH đệm GLIOBLASTOMAcác nhà khoa học trên thê giới đó tìm thấy sự biên đõi một sô gen trong đó có EGFR. TP53 là 2 gen có tỷ lệ đột biến cao nhất, xấp xì 40% mồi loại. Đặc điếm đột biến hai gen này trên GB có sự khác biệt với các thế u nào khác - nhừng the u não ít ác tính hơn. Kết quà nghiên cứu đó góp phần sáng tỏ ngu NGHIÊN cứu đột BIẾN GEN TP53 và EGFR TRÊN BỆNH NHÂN u NGUYÊN bào THẦN KINH đệm GLIOBLASTOMAyên nhân và cơ chẽ trong GB. xác định nguy cơ mâc thê ác tính này và hướng tới điều trị đích. Tại Việt Nam, chưa có nghiên cứu nào đề cập đến vãn đẽ nNGHIÊN cứu đột BIẾN GEN TP53 và EGFR TRÊN BỆNH NHÂN u NGUYÊN bào THẦN KINH đệm GLIOBLASTOMA
ày, do đó. phân tích 2 gen TP53 và EGFR góp phần xác định bàn đõ đột biến trong GB ờ Việt Nam, từ đó hò trợ các bác sỹ lâm sàng có thế phân loại, tiênPHẦN II. ĐÈ CƯƠNG NGHIÊN cứuĐẶT VẤN ĐÈu nguyên bào thân kinh đệm - Glioblastoma (GB) là một trong các khôi u nào phố biến nhất, chiêm khoảng 12 đến 15 NGHIÊN cứu đột BIẾN GEN TP53 và EGFR TRÊN BỆNH NHÂN u NGUYÊN bào THẦN KINH đệm GLIOBLASTOMAược chứng minh hiệu quả trên nhiêu ung thư ở các cơ quan khác nhau liên quan đến đột biến gen EGFR. Do đó. phân tích gen ngoài việc xác định thế đột biến, tiên lượng, tư vấn nguy cơ mâc GB còn hồ trợ chỉ định điêu trị đích với trường hợp đột biẽn EGFR bâng cách kết hợp sữ dụng thuốc ức chế EGFR cùng NGHIÊN cứu đột BIẾN GEN TP53 và EGFR TRÊN BỆNH NHÂN u NGUYÊN bào THẦN KINH đệm GLIOBLASTOMA các phương pháp điêu trị khác. Điêu này sè giúp kiêm soát ung thư, tăng hiệu quả điêu trị và khà năng sõng sót cho bệnh nhân GB [16] [38].Xuất phát tNGHIÊN cứu đột BIẾN GEN TP53 và EGFR TRÊN BỆNH NHÂN u NGUYÊN bào THẦN KINH đệm GLIOBLASTOMA
ừ nhừng lý do trên, chúng tôi thực hiện nghiên cứu vê trạng thái các gen biến dõi trong Glioblastoma với 2 mục tiêu:1Xác định đột biên gen TP53 và EGFPHẦN II. ĐÈ CƯƠNG NGHIÊN cứuĐẶT VẤN ĐÈu nguyên bào thân kinh đệm - Glioblastoma (GB) là một trong các khôi u nào phố biến nhất, chiêm khoảng 12 đến 15 NGHIÊN cứu đột BIẾN GEN TP53 và EGFR TRÊN BỆNH NHÂN u NGUYÊN bào THẦN KINH đệm GLIOBLASTOMAQUAN1.1.Đại cương u nào.1.1.1.rình hình mac u nào irên Thế giới và Việt Nam.Tý lộ mắc u nào được phát hiện đà tăng lên trong hai thập niên vừa qua nhờ có các phương pháp chân đoán sớm, hiện (lại như chụp cát lớp vi tính, c hụp cộng hường từ, tỳ lệ mác u nào (lao (lộng từ 10 (lên 20 trên 100.000 (lân NGHIÊN cứu đột BIẾN GEN TP53 và EGFR TRÊN BỆNH NHÂN u NGUYÊN bào THẦN KINH đệm GLIOBLASTOMA trong một năm [43] [50J. Tại Hoa Kỳ 16.800 u nào được chần đoán nong năm 1999. cũng trong năm đó có 13.100 người đà chết vì u nào nguyên phát và hơnNGHIÊN cứu đột BIẾN GEN TP53 và EGFR TRÊN BỆNH NHÂN u NGUYÊN bào THẦN KINH đệm GLIOBLASTOMA
100.000 người chết vì u di cãn vào hộp sọ từ các ung thư cơ quan khác [47].Phân loại theo giới tính và lứa tuõi cho thấy nam giới thường mác u não nhiPHẦN II. ĐÈ CƯƠNG NGHIÊN cứuĐẶT VẤN ĐÈu nguyên bào thân kinh đệm - Glioblastoma (GB) là một trong các khôi u nào phố biến nhất, chiêm khoảng 12 đến 15 NGHIÊN cứu đột BIẾN GEN TP53 và EGFR TRÊN BỆNH NHÂN u NGUYÊN bào THẦN KINH đệm GLIOBLASTOMAem chiêm khoảng 10%, hay gặp nhâl là trước 5 tuổi, riêng vê mô học các nhóm u thường gặp là u tế bào hình sao thế lõng và u nguyên tuỷ bào (Médulloblastome) 14] [12].Tần suất mắc u nào theo phân loại hĩnh thái mô học gồm 2 loại nguyên phát và thứ phát, u thứ phát có nguồn gõc lừ các co’ quan khác tr NGHIÊN cứu đột BIẾN GEN TP53 và EGFR TRÊN BỆNH NHÂN u NGUYÊN bào THẦN KINH đệm GLIOBLASTOMAong co* thê di căn vào nào như lù’ phôi, vú, dường liêu hoá, biẽu bì...luôn là nhửng khối u ác tinh. Ư nguyên phát có nguồn gốc từ nào, màng nào và cáNGHIÊN cứu đột BIẾN GEN TP53 và EGFR TRÊN BỆNH NHÂN u NGUYÊN bào THẦN KINH đệm GLIOBLASTOMA
c tuyên trong sọ [6J. Theo P.Muller và St.Michael u tế bào thăn kinh đệm thường gặp nhất chiêm khoáng 50%, u màng nào 20%, u tuyên yên 10%, còn lại làPHẦN II. ĐÈ CƯƠNG NGHIÊN cứuĐẶT VẤN ĐÈu nguyên bào thân kinh đệm - Glioblastoma (GB) là một trong các khôi u nào phố biến nhất, chiêm khoảng 12 đến 15 NGHIÊN cứu đột BIẾN GEN TP53 và EGFR TRÊN BỆNH NHÂN u NGUYÊN bào THẦN KINH đệm GLIOBLASTOMA dịch lè học và mô bệnh học của 1074 nường hợp mô u nào tại bệnh viện Việt Đức từ4năm 1996 đẽn năm 2002 kết luận, phân loại theo mô bệnh học: gliome chiêm 39,2%; meningliome 29,3%; schwannome 5,5%; u sọ hầu 4,3%; u tuyên yên 11,45%, u di căn 2,89%...; trong đó tỷ lệ nam nừ là 1,2; tuõi trung bình là NGHIÊN cứu đột BIẾN GEN TP53 và EGFR TRÊN BỆNH NHÂN u NGUYÊN bào THẦN KINH đệm GLIOBLASTOMA 36,59 ± 0,483; tuõi nhò nhất là 19 tháng tuổi tuõi lớn nhất là 79 tuổi [18].Theo tác giả Kiêu Đình Hùng, trong các loại gliome ác tính thì gliolastomNGHIÊN cứu đột BIẾN GEN TP53 và EGFR TRÊN BỆNH NHÂN u NGUYÊN bào THẦN KINH đệm GLIOBLASTOMA
a chiếm tý lệ cao nhất 62,7% [12].1.1.2.Phân loại mô bệnh học u nào.Ngày nay, các xét nghiệm mô bệnh học vằn rất có giá trị trong chân đoán, tiên lượnPHẦN II. ĐÈ CƯƠNG NGHIÊN cứuĐẶT VẤN ĐÈu nguyên bào thân kinh đệm - Glioblastoma (GB) là một trong các khôi u nào phố biến nhất, chiêm khoảng 12 đến 15 NGHIÊN cứu đột BIẾN GEN TP53 và EGFR TRÊN BỆNH NHÂN u NGUYÊN bào THẦN KINH đệm GLIOBLASTOMAường (cố định formol, đúc parafin, nhuộm 2 màu hematoxylin eosin (HE) hoặc 3 màu Masson). Hiện nay các kỳ thuật hiến vi quang học nhuộm màu đặc biệt, kỳ thuật hoá mô miền dịch xác định dặc hiệu các yẽu tô tăng sinh, biệt hoá và kỹ thuật hiển vi điện tử được sữ dụng ngày càng nhiêu [5] [6].ỉ.1.2.1. P NGHIÊN cứu đột BIẾN GEN TP53 và EGFR TRÊN BỆNH NHÂN u NGUYÊN bào THẦN KINH đệm GLIOBLASTOMAhân loại 11 não theo vị tríPhân loại u nào theo vị trí cùng quan trọng như phân loại theo mô học vì nó giúp định hướng chấn đoán và điêu trị.Các u trêNGHIÊN cứu đột BIẾN GEN TP53 và EGFR TRÊN BỆNH NHÂN u NGUYÊN bào THẦN KINH đệm GLIOBLASTOMA
n lêu: nằm phía trên của lều tiếu nào bao gồm các u thuỳ nào (u thuỳ trán, u thuỳ đinh, u thuỳ thái dương hoặc thuỳ châm), các khối u vùng trung tâm (PHẦN II. ĐÈ CƯƠNG NGHIÊN cứuĐẶT VẤN ĐÈu nguyên bào thân kinh đệm - Glioblastoma (GB) là một trong các khôi u nào phố biến nhất, chiêm khoảng 12 đến 15 NGHIÊN cứu đột BIẾN GEN TP53 và EGFR TRÊN BỆNH NHÂN u NGUYÊN bào THẦN KINH đệm GLIOBLASTOMA nào thất IV, u thuỳ giun, thân não, u góc câu tiếu nào.Các vị trí khác: u lỏ bầu dục nằm ở khe giừa tâng trên lêu và dưới lêu. Các u lõ châm nằm giừa hô sau và õng sõng.51.1.2.2.Phân loại mô bệnh học (heo các thời kỳVirchow (1835) lân đầu liên đưa ra phân loại u nào dựa vào sự giông nhau giữa tẽ bà NGHIÊN cứu đột BIẾN GEN TP53 và EGFR TRÊN BỆNH NHÂN u NGUYÊN bào THẦN KINH đệm GLIOBLASTOMAo u và tế bào nào cùa người trường thành đẽ đặt tên cho khối u.Bailey và Cushing (1926) phân loại dựa trên lý thuyết bào thai cùa Conheim, đà cho rangNGHIÊN cứu đột BIẾN GEN TP53 và EGFR TRÊN BỆNH NHÂN u NGUYÊN bào THẦN KINH đệm GLIOBLASTOMA
các khôi u phát triền từ các tẽ bào thai ngừng phát triển trong nhiêu giai đoạn, chồng lên nhau trong nhiều thời kỳ của các tẽ bào nào, đó là cách phPHẦN II. ĐÈ CƯƠNG NGHIÊN cứuĐẶT VẤN ĐÈu nguyên bào thân kinh đệm - Glioblastoma (GB) là một trong các khôi u nào phố biến nhất, chiêm khoảng 12 đến 15 NGHIÊN cứu đột BIẾN GEN TP53 và EGFR TRÊN BỆNH NHÂN u NGUYÊN bào THẦN KINH đệm GLIOBLASTOMAn loại vàn được dùng hiện nay. Các tác già đà thấy rằng nhừng bệnh nhân có thời gian sõng thêm lâu nhãt là những khối u biệt hoá cao nhất, tuỳ theo thõng kê của các nhà mô bệnh học và các pháu thuật viên thân kinh.Kernohan và Sayre (1949) đà đề xuât một cách phân loại mới, dựa trên thuyết tăng sinh: NGHIÊN cứu đột BIẾN GEN TP53 và EGFR TRÊN BỆNH NHÂN u NGUYÊN bào THẦN KINH đệm GLIOBLASTOMA các tẽ bào u không phài sinh ra từ các tẽ bào phôi thai ngừng phát triến, mà chính là sự tăng sinh không kiếm soát được cùa các tế bào bình thường. TNGHIÊN cứu đột BIẾN GEN TP53 và EGFR TRÊN BỆNH NHÂN u NGUYÊN bào THẦN KINH đệm GLIOBLASTOMA
ừng loại u có thê được phân chia theo độ ác tính tăng dân (I, II, III, IV) tuỳ theo mức độ không biệt hoá. Việc phân độ dựa vào các chi tiêu: sõ lượngPHẦN II. ĐÈ CƯƠNG NGHIÊN cứuĐẶT VẤN ĐÈu nguyên bào thân kinh đệm - Glioblastoma (GB) là một trong các khôi u nào phố biến nhất, chiêm khoảng 12 đến 15 NGHIÊN cứu đột BIẾN GEN TP53 và EGFR TRÊN BỆNH NHÂN u NGUYÊN bào THẦN KINH đệm GLIOBLASTOMA tiên lượng dựa vào việc nghiên cún các nhóm bệnh nhân khác nhau, một công cụ chính trong lựa chọn các liệu pháp điêu trị tôi un.Phân loại của Kernohan trở nên phô biên vì phân ánh được sự chuyến dạng ác tính cùa nhiều loại tế bào thân kinh. NGHIÊN cứu đột BIẾN GEN TP53 và EGFR TRÊN BỆNH NHÂN u NGUYÊN bào THẦN KINH đệm GLIOBLASTOMAPHẦN II. ĐÈ CƯƠNG NGHIÊN cứuĐẶT VẤN ĐÈu nguyên bào thân kinh đệm - Glioblastoma (GB) là một trong các khôi u nào phố biến nhất, chiêm khoảng 12 đến 15Gọi ngay
Chat zalo
Facebook