Nghiên cứu Phương pháp sử học: Phần 2
➤ Gửi thông báo lỗi ⚠️ Báo cáo tài liệu vi phạmNội dung chi tiết: Nghiên cứu Phương pháp sử học: Phần 2
Nghiên cứu Phương pháp sử học: Phần 2
VIIẤN KHẢO CHỨNG TÍCH (KHÀO CHỨNG)Sưu tẩm được sử liệu chưa phải là đã đi được xa.,.Điều mà sử gia cố tìm cho được nơi sử liệu, không phải là chính sừ Nghiên cứu Phương pháp sử học: Phần 2 ừ liệu, mà đó là chứng tích, nghĩa là những dầu vèc nói về quá khứ. Các chứng tích nầy, một khi tìm được, cũng chưa thồa mãn sử gia một cách hoàn toàn, vi chứng tích còn có thề thiều sót và sai lạc, bời lẽ rằng người chửng có thề thiều sốt và sai lạc. Chi bao giờ chửng tích được án khảo cần thận, và Nghiên cứu Phương pháp sử học: Phần 2 sự kiện lịch sừ hiện hình vời tất cả vẻ xác thực cùa nó, bằy giờ sử gia mới có thề yên tâm dùng vào trong việc trứ sử mình đang theo đuổi. Coi đó, từNghiên cứu Phương pháp sử học: Phần 2
sừ liệu, người ta phải tìm đèn chửng tích, và từ chứng tích, người ta phải tìm đèn sự kiện lịch sử.Nói cách khác, từ khi sừ gia sưu tẳm xong sử liệu VIIẤN KHẢO CHỨNG TÍCH (KHÀO CHỨNG)Sưu tẩm được sử liệu chưa phải là đã đi được xa.,.Điều mà sử gia cố tìm cho được nơi sử liệu, không phải là chính sừ Nghiên cứu Phương pháp sử học: Phần 2 I NGUYEN phươngchứng đó là một chứng thật* Quá thể, vẫn có nhiều sử liệu không có đú tính cách làm chứng, hoặc vì sử liệu đó không phải thuộc về con người đã được mệnh danh là tác giả cùa sử liệu, hoặc vì, sừ liệu, mặc dầu đúng là của tác giả, nhưng đã bị xuyên tạc ít nhiều qua thời gian cùng qua c Nghiên cứu Phương pháp sử học: Phần 2 ác đợt truyền chuyền. Bởi đó mỗi khi cầm lầy sứ liệu, sử gia trước hết phầi chẳc về tính cách chính xác và nguyên toàn của nó* Vì việc tìm tòi cho biếNghiên cứu Phương pháp sử học: Phần 2
t một sừ liệu là chính xác và nguyên toàn như thế, thuộc về các trường hợp liên quan đến hình thức cùa sử liệu, nên giai đoạn án khảo thứ nhất nầy thưVIIẤN KHẢO CHỨNG TÍCH (KHÀO CHỨNG)Sưu tẩm được sử liệu chưa phải là đã đi được xa.,.Điều mà sử gia cố tìm cho được nơi sử liệu, không phải là chính sừ Nghiên cứu Phương pháp sử học: Phần 2 khảo chửng nội, nó có bốn phận áp dụng tất cả mọi biện pháp đè giúp sử gia phân biệt chứng tích nào là chứng tích thật, và chứng tích nào là giả. Sau đây chúng tôi xin trỉnh bày vấn đề khảo chứng thành hai phần ngoại và nội như vừa nói.A. KHÂO CHỨNG NGOẠI : Chinh xác và Nguyên toàn.Đề xét xem một sừ Nghiên cứu Phương pháp sử học: Phần 2 liệu có thề dùng được hay không, việc đầu tiên là tìm cho biết sừ liệu có trung thành với chính sử liệu không đã. Mộc sừ liệu nổi được là trung thànhNghiên cứu Phương pháp sử học: Phần 2
với chính nó, là khi tên của tác giả không phải là một tên mượn, cái nhan để sách là chính nhan đề tác già đặt cho, năm sách xuầt bản nói lên một thờVIIẤN KHẢO CHỨNG TÍCH (KHÀO CHỨNG)Sưu tẩm được sử liệu chưa phải là đã đi được xa.,.Điều mà sử gia cố tìm cho được nơi sử liệu, không phải là chính sừ Nghiên cứu Phương pháp sử học: Phần 2 ứng ngoại là xác định tính cách trung thành đó. cồt yèu cùa nó là loại trừ bất cứ những gì do người ngoài xen vào và duy trì bất cứ những chính xác là cùa người chứng, nguvên toàn là cùaẤn khốo chứng tích (khảo chứng) Ị 831. Chính xấc.Trước hết, tại sao lại phải dặt ra vấn đề chính xác ? Câu trả lời Nghiên cứu Phương pháp sử học: Phần 2 xét ra rầt dễ : đó chỉ là vi vốn có những sử liệu không chính xác, hay là bị hồ nghi không chính xác. Sử liệu không chính xác mang nhiều hình thức. CNghiên cứu Phương pháp sử học: Phần 2
ụ thề, chúng ta có trường hợp của Ẽoanthropus Dawsoni chẳng hạn. Đó là chuyện một khai quật tiền sừ giả tạo do nhà cồ. học Charles Dawson chủ trương. VIIẤN KHẢO CHỨNG TÍCH (KHÀO CHỨNG)Sưu tẩm được sử liệu chưa phải là đã đi được xa.,.Điều mà sử gia cố tìm cho được nơi sử liệu, không phải là chính sừ Nghiên cứu Phương pháp sử học: Phần 2 , đem sơn đi cho giồng những di cốt rất xưa, rồi đem lắp lại thành một cái đẩu làm sao cho cái đầu đó giống hệt vừa cùa người, vừa của khi, rồi đem chôn xuồng một chỗ đầt (ở Piltdown) cũng đã đươc trù liệu cho có những tính chằt rất xưa. Sau đó ít lâu, khi chỗ đằt đã mat dầu xáo trộn, Dawson, nhà cổ Nghiên cứu Phương pháp sử học: Phần 2 học, đền đó đề khai quật, và cồ nhiên ông đã gặp được sản nhi của ông. Từ đó, (năm 1911), khám phá cùa ông đã thành một đầu đế quan trọng trong làngNghiên cứu Phương pháp sử học: Phần 2
cồ học. Trong tác phẩm rằt giá trị của Marcellin Boule và Henri V. Valois, nhan đề là Les Homines Fossiles, xuất bản lần thử tư, năm 1952, người ta đãVIIẤN KHẢO CHỨNG TÍCH (KHÀO CHỨNG)Sưu tẩm được sử liệu chưa phải là đã đi được xa.,.Điều mà sử gia cố tìm cho được nơi sử liệu, không phải là chính sừ Nghiên cứu Phương pháp sử học: Phần 2 harles Dawson, géologue, et Smith Woodward, réminent paléontologiste du British Meseum, présentèrent à la Société géologique de Londres des ossements humains provenant d'un terrain quaternaire très ancien... » Trong bồn mươi năm người ta đã không ngớt bàn cãi và Dawson đã rất nồi tiếng với con người Nghiên cứu Phương pháp sử học: Phần 2 Eoanthropus Dawsoni, Không may, sự tiền bộ cùa khoa học đã giúp đỡ đắc lực vào việc phân biệt tính cách cũ mới cùa các di tích, VÀ nămcác -ônp WeinerNghiên cứu Phương pháp sử học: Phần 2
. Le Gros Clard và84 I NGUYỀN PHƯƠNGtích giả tạo. Về sự giả tạo di tích, cồn có thề kỉ con người khổng lổ ờ Cardiff (Nữu ước) và nhiều ví dụ khác.Đền VIIẤN KHẢO CHỨNG TÍCH (KHÀO CHỨNG)Sưu tẩm được sử liệu chưa phải là đã đi được xa.,.Điều mà sử gia cố tìm cho được nơi sử liệu, không phải là chính sừ Nghiên cứu Phương pháp sử học: Phần 2 ười nấy vièt ra, mà người khác đoạt lấy làm cùa mình, không có một nữa lời phân trần, lịch sử văn học và sừ học cho biết rằt nhiều trường hợp việc mạo danh tác giả đã được tổ chức vô cùng khéó léo, Ở đây chúng tôi xin đơn cử một trường hợp, Năm 1928, ờ Mỹ, người ta công bố một sò tài liệu về Tồng th Nghiên cứu Phương pháp sử học: Phần 2 ồng Lincoln, nói rằng các tài liệu thủ bút đó chưa hề được xuất bản. Khi tập A New Storehouse of Lincoln Material ra đời, gổm nào là thư cùa vị cựu TồNghiên cứu Phương pháp sử học: Phần 2
ng thồng vièt khi còn thanh niên, nào là các giằy tờ khảc của những người bà con quen thuộc liên can đến Lincoln, những học giả chuyên khảo về LincolnVIIẤN KHẢO CHỨNG TÍCH (KHÀO CHỨNG)Sưu tẩm được sử liệu chưa phải là đã đi được xa.,.Điều mà sử gia cố tìm cho được nơi sử liệu, không phải là chính sừ Nghiên cứu Phương pháp sử học: Phần 2 nghiên cứu ờ bản chính, và cuối cùng Paul Minor* đã được phép làm việc đó. Nhìn vào gỉằy dùng, người ta thấy nó dã cũ đủ, vì giằy dễ làm cho cố vẻ cũ/ nhưng mực dùng (là mực xanh lá cây) đã khiến Minor suy nghĩ, vi nều bay giờ dã có thế có thứ mực đố đi. nữa, thứ mực đó cũng không dề dàng có trong t Nghiên cứu Phương pháp sử học: Phần 2 ay cậu Lincoln. Rồi trong sồ những ké được nêu lên như là những sô* hữu chù nồi tièp của kho tàng sử liệu trên, nhiều ngưòi lại không thế gặp được dâuNghiên cứu Phương pháp sử học: Phần 2
hết trong các gia phả có liên can. Nhất là Minor còn nhận được rằng dạng chữ không giống của Lincoln và các việc trong các bản thù bút cũng khồng ăn VIIẤN KHẢO CHỨNG TÍCH (KHÀO CHỨNG)Sưu tẩm được sử liệu chưa phải là đã đi được xa.,.Điều mà sử gia cố tìm cho được nơi sử liệu, không phải là chính sừ Nghiên cứu Phương pháp sử học: Phần 2 g hợp hoài nghi về chính xác, •lanh tiếng hơn cả cổ lẽ là về các vờ kịch trử danh dưới tên cùa tác giả Shakespeare. Hồi Shakespeare, con người đã viết các tác phấm, xuằt bản lần đầu tiốn thành một bộ, năm 1623, và gồm có 14 hài kịch, 10 mẫu chuyện mang tên vua chúa Anh, và II bi kịch, hỏi con người Nghiên cứu Phương pháp sử học: Phần 2 đó là ai ? Từ thế kỳ 17 cho đen khi nửa thề kỷ 19, người ta cứ điềm nhiên cho tác giả đó cũng là một người như William Shaksper, con cùa người thợ đanNghiên cứu Phương pháp sử học: Phần 2
tầt tay, sinh (V Stratford năm 1564, cưới cô Anne Hathaway khi lên 18 tuồi, đền ồ* Luân đôn, đóng kịch giỏi, và làm chù rạp hát, và khi đèn 45 tuồi tVIIẤN KHẢO CHỨNG TÍCH (KHÀO CHỨNG)Sưu tẩm được sử liệu chưa phải là đã đi được xa.,.Điều mà sử gia cố tìm cho được nơi sử liệu, không phải là chính sừ Nghiên cứu Phương pháp sử học: Phần 2 ính chỗ đó là chỗ thiên hạ hồ nghi, và người ta hồ nghi có lý. Lúc đầu, người ta cho rằng một người dầu có tài đèn đâu mà ít ăn học như Shaksper không thề làm ra được những vồ* kịch cổ ý nghĩa sâu sắc và vời một giá trị văn chương cao như thè. Họ nói tên Shakespeare chi là một tên giả của Francis Ba Nghiên cứu Phương pháp sử học: Phần 2 con. Mới đây, có người (như Dorothy Ogburn và Charton Ogburn Jr. trong quyền Shakespeare ỉ The Man Behind the Name) lại còn đem ra ý kièn rằng con ngưNghiên cứu Phương pháp sử học: Phần 2
ời có văn tài đội tên là Shake-spearc đó, không phải là Francis Bacon, mà chính là Bá tước Oxford, Edward de Vere. Họ lý luận răng có những chứng cờ hVIIẤN KHẢO CHỨNG TÍCH (KHÀO CHỨNG)Sưu tẩm được sử liệu chưa phải là đã đi được xa.,.Điều mà sử gia cố tìm cho được nơi sử liệu, không phải là chính sừ Nghiên cứu Phương pháp sử học: Phần 2 ý trong tờ chúc thư, viết một cách thô lổ, và một ít giầy tờ khác. Trái lại de Vere ỉy vào trong một hoàn cảnh rất thuận lợi đề sản xuất kịch bản. Ông học cao (ba năm luật khoa), ông rằt quen biết với kịch trường, vì chính ông vièt kịch cho triều đình và điều khiển hai tổp tài tử, ông rất thông thao Nghiên cứu Phương pháp sử học: Phần 2 viẽc triều đình, viêc cai tri86 I NGUYỄN phươngthi sĩ trong thiếu thời của ông* Nhưng vi địa vị cùa ông không cho ông viết kịch cho đại chúng và vì tNghiên cứu Phương pháp sử học: Phần 2
hè ông đã phải giấu mình dưới tên Shakespeare, tương tự tên cùa Shaksper, một người cũng coi việc kịch rạp, đề có thề thi thồ kịch tài đặc biệt cùa ônVIIẤN KHẢO CHỨNG TÍCH (KHÀO CHỨNG)Sưu tẩm được sử liệu chưa phải là đã đi được xa.,.Điều mà sử gia cố tìm cho được nơi sử liệu, không phải là chính sừ Nghiên cứu Phương pháp sử học: Phần 2 kéo dài chưa bièt đến bao giờ...Những ví dụ vừa kề về vấn đề không chính xác tờ ra rằng có nhiều trường hợp sử gia phải khó nhọc và cẳn thận lẳm mới phân biệt được. Nhưng hỏi có phải vi thè mà phải hoài nghi tẳt cả mọi sừ liệu mình sưu tầm được hay không ? Cố nhiên là không, cũng như không cần phải Nghiên cứu Phương pháp sử học: Phần 2 phân chàt tất cả mọi món ăn mỗi lẩn ngồi xuồng bàn dề ăn, vì đã thầy rằng một lúc nào đó có những món ăn bị nhiễm độc. Bời vì nếu những món ăn nhiễm đNghiên cứu Phương pháp sử học: Phần 2
ộc hay bị đầu độc vốn có những trường, hợp và lý do riêng cùa có, thì những trưèrng hợp sử liệu không chính xác cũng chỉ xây ra với những lý do riêng,Gọi ngay
Chat zalo
Facebook