Dấu ấn người Hoa trong văn hóa Hội An: Phần 2
➤ Gửi thông báo lỗi ⚠️ Báo cáo tài liệu vi phạmNội dung chi tiết: Dấu ấn người Hoa trong văn hóa Hội An: Phần 2
Dấu ấn người Hoa trong văn hóa Hội An: Phần 2
CHƯƠNG 3VÀN HÓA VẬT THÉCó thể nói giao lưu hội nhập vàn hóa là yếu tố quan trọng định hình bản sắc vãn hóa Hội An, thể hiện ở cả hai bình diện vật thể Dấu ấn người Hoa trong văn hóa Hội An: Phần 2 ể và phi vật thể. So với bình diện phi vật thể, giao lưu vần hóa Việt - Trung trên bình diện vật thể diên ra đậm nét hơn, do đây là thể hiện chính của văn hóa ứng xử vớì môi trường sinh thái tự nhiên nhiễu hơn môi trường xã hội. Hôi An là một cảng thị ở miến Trung Việt Nam với thời tiết, khí hậu, ng Dấu ấn người Hoa trong văn hóa Hội An: Phần 2 uồn lực của cải đặc thù, nơi mối quan hệ giao ỉưu tiếp biên văn hóa diễn ra theo hướng vấn hóa người Hoa, người Minh Hương biến đổi, dịch chuyển gẵn hDấu ấn người Hoa trong văn hóa Hội An: Phần 2
ơn và hòa nhập phẩn lớn với người Việt.3.1. Hoạt động thuong mạiHoạt động thương mại là khởi nguồn, là xương sống và là nguồn lực vật chất cơ bản của CHƯƠNG 3VÀN HÓA VẬT THÉCó thể nói giao lưu hội nhập vàn hóa là yếu tố quan trọng định hình bản sắc vãn hóa Hội An, thể hiện ở cả hai bình diện vật thể Dấu ấn người Hoa trong văn hóa Hội An: Phần 2 thể kỷ XVI, Borri Christoforo năm 1621 có ghé qua Hội An ghí nhận, nơi đây đã hình thành hai khu phổ Nhật và phó Khách,166 ♦ Nguyên Ngọc ThơH97. Tranh vẽ càng Hội An xưa (Nguón ánh: Internet)hàng hóa tấp nập, phó xá sẩm uất. Theo Đỗ Bang (1991: 231), người Nhật xây phổ ở phía đông Hội An (Cẩm Phô) Dấu ấn người Hoa trong văn hóa Hội An: Phần 2 còn người Hoa xây ờ phía tây (Thanh Hà). Tại góc phía tây này người Hoa lập làng Cẩm Hà vào năm 1626. Đến cuối thế kỳ XVII, Nhật Bản thực thi chính sáDấu ấn người Hoa trong văn hóa Hội An: Phần 2
ch đóng cửa, phố Nhật dẩn suy yếu, ngược lại phố Hoa thịnh vượng hơn do người Hoa di dân ngày càng đông. Thương trường dần chuyển sang tay người Hoa. CHƯƠNG 3VÀN HÓA VẬT THÉCó thể nói giao lưu hội nhập vàn hóa là yếu tố quan trọng định hình bản sắc vãn hóa Hội An, thể hiện ở cả hai bình diện vật thể Dấu ấn người Hoa trong văn hóa Hội An: Phần 2 iếp, "... người Nhật mang tói Hội An các loại bạc nén, còn người Trung Hoa mang tói tư lụa và sản vật dặc biệt” (xem Borri 1998; Nguyễn Quốc Hùng 1995: 26). Léon Pagès thì miêu tả “... thương nhân Trung Hoa dem nhiễu tơ lụa tói đó rối người Nhật Bản mua hết trờ vể nước họ” (dẫn ỉại Nguyẻn Quốc Hùng Dấu ấn người Hoa trong văn hóa Hội An: Phần 2 1995: 27).NGƯỜI HOA, NGƯƠI MINH HƯƠNG VƠI VAN HÓA HÓI AN ♦ 167Pìerre Poivre thì VI von Hội An như một cái kho lớn, nơi thương nhân Trung Hoa trú ngụ vDấu ấn người Hoa trong văn hóa Hội An: Phần 2
ới bến dậu dọc theo bờ một con sông vướng đẩy ghe thuyên, nơi họ lập nhiều chùa, hội quán “đê’ đón thương nhân của họ theo địa chỉ quê quán đến buôn bCHƯƠNG 3VÀN HÓA VẬT THÉCó thể nói giao lưu hội nhập vàn hóa là yếu tố quan trọng định hình bản sắc vãn hóa Hội An, thể hiện ở cả hai bình diện vật thể Dấu ấn người Hoa trong văn hóa Hội An: Phần 2 ới biết đoàn thuyền chợ lương đẩu chừ gió tại cửa Hội An... Hai bên bờ nhà cua đông đúc, người đi xôn xao, kẻ gánh gông, người ta đi chợ từ sáng... ở đây rau quả, cá tôm họp mua bán suốt ngày"’. Trong Phủ Biên tạp lục, Lê Quý Đôn viết: “Hàng mang đến thì sa đoạn, gấm vóc, vải, các vị thuốc, giấy vàn Dấu ấn người Hoa trong văn hóa Hội An: Phần 2 g bạc, hương vòng, đỗ giấy, kim tuyến, y phục, giày, kính, pha lê, quạt giấy, bút mực, kim, cúc áo, bàn ghế, đèn lổng, đổ đổng, đổ sứ, đồ sành v.v...”Dấu ấn người Hoa trong văn hóa Hội An: Phần 2
(Lé Quý Đôn 1973). Giáo sĩ w. M. Bush viết “người Trung Hoa đồi tơ sống, đồ dệt bằng tơ, vải Nam Kinh và các dồ sành sứ để lấy hổ tiêu, sơn sống, kỳ CHƯƠNG 3VÀN HÓA VẬT THÉCó thể nói giao lưu hội nhập vàn hóa là yếu tố quan trọng định hình bản sắc vãn hóa Hội An, thể hiện ở cả hai bình diện vật thể Dấu ấn người Hoa trong văn hóa Hội An: Phần 2 quan hệ thù địch giữa Đàng Trong và Đàng Ngoài. Thuở mới hình thành, Đàng Trong có nhu cấu rất lớn vể sàn vật và hàng hóa Đàng Ngoài vón đã quen dùng, song tàu buôn Đàng Trong không thể tự do ra Đàng Ngoài trao đổi, do vậy hàng hóa ngoài ấy thường phải nhờ thương khách người Minh Hương và người Hoa Dấu ấn người Hoa trong văn hóa Hội An: Phần 2 vận chuyển ra vào (Chen Ching Ho 1960: 8).Hoạt dộng thương mại ở Hội An xưa theo loại hình chợ phiên. Mỗi năm chợ giao dịch quóc tế tại Hộí An diễn raDấu ấn người Hoa trong văn hóa Hội An: Phần 2
trong168 ♦ Nguyền Ngọc Thơkhoảng 4 đến 6 tháng, từ tháng Giêng đền tháng 6, ứng vào quy luật gió mùa. Người Trưng Hoa họ theo hướng gió bẫc xuôi xuốnCHƯƠNG 3VÀN HÓA VẬT THÉCó thể nói giao lưu hội nhập vàn hóa là yếu tố quan trọng định hình bản sắc vãn hóa Hội An, thể hiện ở cả hai bình diện vật thể Dấu ấn người Hoa trong văn hóa Hội An: Phần 2 cực thu mua hàng hóa, nguyên vật liệu có ở xứ Quảng Nam (Đàng Trong) đế cung ứng, chủ yếu là các mặt hàng: (1) hàng lâm thồ sản: gó (ó, vàng, mun, sơn, trắc..), quế, song, mây, củ nâu, trẫm hương, kỳ nam, xạ hương, thuốc nam, da thú, ngà voi, sừng tê giác, tiêu, cau, sáp ong, mật ong, yến sào v.v.. Dấu ấn người Hoa trong văn hóa Hội An: Phần 2 .; (2) thủy hải sản: hải sâm, đổi mồi, vây cá, da cá mập, ỗc hương, tôm khô, tồ yến v.v... (3) hàng thủ công: tơ lụa, đường, mật mía, sản phẩm nghề làDấu ấn người Hoa trong văn hóa Hội An: Phần 2
m xà cừ, ẫm trà, chóe, độc bình, chậu hoa, gương đổng v.v; (4) khoáng sản: vàng thô, đá quý, hổ phách, hoạt thạch... (Victor Purcell 1965:183; Thành TCHƯƠNG 3VÀN HÓA VẬT THÉCó thể nói giao lưu hội nhập vàn hóa là yếu tố quan trọng định hình bản sắc vãn hóa Hội An, thể hiện ở cả hai bình diện vật thể Dấu ấn người Hoa trong văn hóa Hội An: Phần 2 , Trương Mân 2016: 80; Trần Vân An 2016). Để minh chứng cho một thời thịnh đạt của Hội An, dân gian có câu:“Hội An là chốn hữu lình;Thuyền buôn thuyền bán rập rình bến sông'(xem Trẩn Văn An 2012: 15).Một gia đình người Hoa ở Hội An đã ghi chép lại hoạt dộng thương mại gia đình mình như sau: “Hàng nă Dấu ấn người Hoa trong văn hóa Hội An: Phần 2 m đi một chuyến 6 tháng qua, 6 tháng vễ. Tàu buồm qua cũng như về, di thuận theo gió mùa. Tháng Giêng, tháng 2 có gió tây bắc thì ờ Quảng Châu qua muaDấu ấn người Hoa trong văn hóa Hội An: Phần 2
bán trong thời gian 4-5 tháng cho xong, lại sắp đặt chuyến vể. Độ cuối tháng 6 đầu tháng 7 đã có gióNGƯƠI HOA, NGƯƠI MINH HƯƠNG VƠI VÀN HÓA HÔI AN 4 CHƯƠNG 3VÀN HÓA VẬT THÉCó thể nói giao lưu hội nhập vàn hóa là yếu tố quan trọng định hình bản sắc vãn hóa Hội An, thể hiện ở cả hai bình diện vật thể Dấu ấn người Hoa trong văn hóa Hội An: Phần 2 rt 2000:3, 17t 37)đông nam thi phải vể cho kịp mùa gió thuận. Nếu trễ đến tháng 8 thì không thể vể vì nghịch nước và nghịch gió... Đâ đến kỳ vé mà tàu nào tiêu thụ không ngót hàng hóa thì thuê nhà hoặc cất phó xá, cất hàng lên phố trữ lại, có người ở lại coi mua bán, còn tàu thi phải ra cửa vể ngay Dấu ấn người Hoa trong văn hóa Hội An: Phần 2 cho thuận buồm xuôi gió” (xem Trẩn Ánh cb. 2014: 71). Theo khảo cứu của Chen Ching Ho (1957: 12-13), thời ẩy có cả người phương Tầy nắm bát được170 ♦Dấu ấn người Hoa trong văn hóa Hội An: Phần 2
Nguyền Ngọc Thơnhu cáu của thương khách người Hoa nén đã dẵu tư xây dựng phòng ốc cho thuê dể kiếm lợi nhuận.Hội An xưa là một cảng thị trung chuyển hCHƯƠNG 3VÀN HÓA VẬT THÉCó thể nói giao lưu hội nhập vàn hóa là yếu tố quan trọng định hình bản sắc vãn hóa Hội An, thể hiện ở cả hai bình diện vật thể Dấu ấn người Hoa trong văn hóa Hội An: Phần 2 a về cũng chỉ mua được một thứ hõ tiêu. Còn từ Quảng Nam về thì không thứ gì là không có. Phàm hóa vật sản xuất ở Ihãng Hoa, Điện Bàn, Quy Nhơn... do đường thủy, đường bộ, đi thuyền, đi ngựa đểu hội họp ở Hội An.., Ở đây, hàng hóa nhiều lắm, dù một trăm chiếc tàu chở cùng một lúc cũng không hết được Dấu ấn người Hoa trong văn hóa Hội An: Phần 2 ” (dẳn trong Lê Quý Đôn 1973: 72; Nguyễn Phước Tương 2004: 61). Christoíoro Borri viếtTơ lụa (Đàng Trong) tuy không nhò và mịn bằng loại tơ của TrungDấu ấn người Hoa trong văn hóa Hội An: Phần 2
Hoa nhưng bển chắc”. Alexandre de Rhodes cũng viết “Ở Đàng Trong... nhiều tơ lụa đến nỗi còn dùng để đan lưới và bẹn dây thuyền”. Xó nhiều mò vàng ở ĐCHƯƠNG 3VÀN HÓA VẬT THÉCó thể nói giao lưu hội nhập vàn hóa là yếu tố quan trọng định hình bản sắc vãn hóa Hội An, thể hiện ở cả hai bình diện vật thể Dấu ấn người Hoa trong văn hóa Hội An: Phần 2 phẩn ba trong số ấy là người Trung Hoa, thuyển buôn Trung Hoa trọng tải đén 600 tán hàng nám đến ăn hàng(J). Các thương gia phương Tày thậm chí không mua được nhiều hàng vi người Hoa dã mua sẵn trước* (2).Theo ghi chép của một sỗ tác giả phương Tấy, cảng Hội An rất thu hút nhập khẩu hựp kim để chế t Dấu ấn người Hoa trong văn hóa Hội An: Phần 2 ạo tiến dồng theo). Tham khảo Nguyễn Thiệu Lâu (ỉ969: 120), Do Bang (1991: 156), Nguyễn Quốc Hùng (1995: 31), Nguyễn Phước Tương (2004: 65).2. ThươngDấu ấn người Hoa trong văn hóa Hội An: Phần 2
gia Cormélis, Cacsar (người I là Lan) cỏ ghi trong nhật ký của mình.CHƯƠNG 3VÀN HÓA VẬT THÉCó thể nói giao lưu hội nhập vàn hóa là yếu tố quan trọng định hình bản sắc vãn hóa Hội An, thể hiện ở cả hai bình diện vật thểCHƯƠNG 3VÀN HÓA VẬT THÉCó thể nói giao lưu hội nhập vàn hóa là yếu tố quan trọng định hình bản sắc vãn hóa Hội An, thể hiện ở cả hai bình diện vật thểGọi ngay
Chat zalo
Facebook