Giáo trình Tâm lý học phát triển: Phần 2
➤ Gửi thông báo lỗi ⚠️ Báo cáo tài liệu vi phạmNội dung chi tiết: Giáo trình Tâm lý học phát triển: Phần 2
Giáo trình Tâm lý học phát triển: Phần 2
Chuơng 3THANH THIẾU NIÊNBài 9sự PHÁT TRIỂN TÂM LÝ VÀ NHỮNG KHÓ KHÀN CỦA THIẾU NIÊN (12 đến 17 tuồi)Tuổi thiếu niên thường được coi như lửa tuổi chuyên Giáo trình Tâm lý học phát triển: Phần 2 n tiếp tù’ trẻ em sang người lớn, chứa đựng nhiều diễn biến mang tính khủng hoảng.Giai đoạn tuôi thiếu niên thường được xem như là giai đoạn ' nôi loạn và bất trị", là giai đoạn xáo trộn mạnh mè trong tinh câm và hành vi. Tuy nhiên, trên thực tế phan lớn các em trãi qua giai đoạn này một cách tốt đẹ Giáo trình Tâm lý học phát triển: Phần 2 p, thích ứng tô't vã không có nhừng mâu thuẫn nội tám gay gắt, không có quá nhiếu vấn đề với cha mẹ và bạn bè. Một nghiên cứu ớ Mỹ cho thây chi có khoGiáo trình Tâm lý học phát triển: Phần 2
ảng từ 10 đến 20% thiếu niên cỏ những rối loan vẽ tâm lý, và tỷ lệ này củng giống như ở người lớn (Powers et al, 1989).Chúng ta chi có thế xác định mốChuơng 3THANH THIẾU NIÊNBài 9sự PHÁT TRIỂN TÂM LÝ VÀ NHỮNG KHÓ KHÀN CỦA THIẾU NIÊN (12 đến 17 tuồi)Tuổi thiếu niên thường được coi như lửa tuổi chuyên Giáo trình Tâm lý học phát triển: Phần 2 t đẩu xuất hiện các dấu hiệu về sinh lý.Trong các thời đại lịch sử trước đây, giai đoạn lứa tuổi thiêu niên là tương đôì ngắn, ơ loài thú đến vưọn người, giai đoạn này hoàn toàn không có. Nó cùng hẩu như không có ở các bẩy người nguyên thủy, và chi chiếm khoảng thời gian rất ngắn ở các xâ hội bộ tộc Giáo trình Tâm lý học phát triển: Phần 2 vì sau khi chín muổi về mặt tính dục là con người đã bước ngay vào cuộc sông của người trưởng thành, sinh con đẽ cái. L.x. Vưgôtxki đà phân biệt 3 điGiáo trình Tâm lý học phát triển: Phần 2
ếm chín muồi của con người xã hội: Chin muổi vẽ mặt179cơ thẻ, chín muồi vé giới tính và chín muồi vê mặt tâm lý xã hội. o loài vượn nguời, sự chín muổChuơng 3THANH THIẾU NIÊNBài 9sự PHÁT TRIỂN TÂM LÝ VÀ NHỮNG KHÓ KHÀN CỦA THIẾU NIÊN (12 đến 17 tuồi)Tuổi thiếu niên thường được coi như lửa tuổi chuyên Giáo trình Tâm lý học phát triển: Phần 2 muối tinh dục đưọc coi là mốc trưởng thành vẽ mặt xã hội, và được chào mừng bằng các nghi lề riêng, trong khi sự chín muối co thế thường diễn ra sau đó vãi năm. Trong xã hội hiện đại, những mốc chín muổi vể 3 phương chộn trên co xu hướng tách rời nhau. Chúng ta cỏ thể thây ở trè em: dấu tiên là sự Giáo trình Tâm lý học phát triển: Phần 2 chín muổi vẽ mặt giói tính, sau đó là sự chín muối vẽ mặt cơ thế, và cuối cùng mới là sự chín muổi vê’ mặt tâm lý xã hội. Chính sự tách rời các mốc chGiáo trình Tâm lý học phát triển: Phần 2
ín muồi này là cơ sờ dè hình thành giai đoạn lứa tuổi vi thành niên.Cuôì the kỷ XIX, lãn đầu tiên câc nhà tâm lý học xem xét lứa tuổi chuyến tiếp này Chuơng 3THANH THIẾU NIÊNBài 9sự PHÁT TRIỂN TÂM LÝ VÀ NHỮNG KHÓ KHÀN CỦA THIẾU NIÊN (12 đến 17 tuồi)Tuổi thiếu niên thường được coi như lửa tuổi chuyên Giáo trình Tâm lý học phát triển: Phần 2 rong xã hội hiện đại, ở các nước phát triển, cha mẹ thường có xu hướng quan tâm, chàm sóc con cái đến khi dứa con lập gia dinh riêng, giai đoạn tuôì thiếu niên vì thê' có xu hướng kẽo dài ra, và chiếm giai đoạn lứa tuổi khá dải, có tác giả còn cho rằng nó kéo dài từ 11 đến 20 tuổi.Mặc dù vậy, d nhữn Giáo trình Tâm lý học phát triển: Phần 2 g nước kém phát triển hay ờ những vùng quê xa, nơi trẻ em phải sớm tự lập, thi giai đoạn lứa tuôi này cùng râ't ngăn.Vưgôtxki (vã nhiẽu tác giả khác)Giáo trình Tâm lý học phát triển: Phần 2
đà cho rang nhừng dậc điếm diễn biến và độ dài của tuổi thiếu niên rít khác nhau ó các xã hội cỏ trinh độ phát triẻn khác nhau. Sự hình thành giai đoạChuơng 3THANH THIẾU NIÊNBài 9sự PHÁT TRIỂN TÂM LÝ VÀ NHỮNG KHÓ KHÀN CỦA THIẾU NIÊN (12 đến 17 tuồi)Tuổi thiếu niên thường được coi như lửa tuổi chuyên Giáo trình Tâm lý học phát triển: Phần 2 h thị. Trong phạm vi tài liộu này, chúng tôi giới hạn tuổi thiêu niên là giai đoạn từ 12 đến 17 tuổi.Tuổi thiếu niên cỏ vị tri và ý nghĩa đặc biệt trong quá trình phát triển của cuộc đời mỗi con người. Đáy là giai đoạn cỏ nhiẽu thay dổi vế sinh lý, vẽ nhận thức, vế câù trúc nhản cách và vị thế xã hộ Giáo trình Tâm lý học phát triển: Phần 2 i. Thiếu180niên phái đối mặt với những vâh để khó khán và mâu thuần cấn giãi quyết. Việc vượt qua giai doạn lửa tuối này một cách thanh công sẽ tạo điGiáo trình Tâm lý học phát triển: Phần 2
ểu kiện thuận lợi cho các giai đoạn phát trier. tiếp theo.1. Sự phât triển thó chếtVế mặt thế chất, lứa tuổi thiếu niên được coi như tKèri kỳ thay đóiChuơng 3THANH THIẾU NIÊNBài 9sự PHÁT TRIỂN TÂM LÝ VÀ NHỮNG KHÓ KHÀN CỦA THIẾU NIÊN (12 đến 17 tuồi)Tuổi thiếu niên thường được coi như lửa tuổi chuyên Giáo trình Tâm lý học phát triển: Phần 2 phấn đâ được hình thành ngay từ giai đoạn phôi thai. Nhưng chúng được sản sinh mạnh mẽ vào khoáng 10-11 tuổi đôì vói nử và 12-13 tuôi đôì với nam tạo sự phát triến bùng phát về chiếu cao và thế lưc, kèm theo sự thay đoi vẽ ti lệ của cơ thế. Tuyến nội tiết dưới da hoạt đọng mạnh mẽ dân đến việc xuảt Giáo trình Tâm lý học phát triển: Phần 2 hiện mụn trứng cá trẽn mặt, tuyến mổ hôi cũng làm việc tích cục và tạo ra thứ mùi đặc trung của co thế.Sau chiếu cao, việc tăng lượng mở cúa co thế cũGiáo trình Tâm lý học phát triển: Phần 2
ng có thế liệt vào những thay dổi diễn ra nhanh chóng ở giai doạn nay, Đôi vói cà nam lần nữ, mỡ thường được tích tụ õ vùng ngực, tuy nhiên trong giaiChuơng 3THANH THIẾU NIÊNBài 9sự PHÁT TRIỂN TÂM LÝ VÀ NHỮNG KHÓ KHÀN CỦA THIẾU NIÊN (12 đến 17 tuồi)Tuổi thiếu niên thường được coi như lửa tuổi chuyên Giáo trình Tâm lý học phát triển: Phần 2 ương đối lệch nhau. Hoóc-môn "nam tính" và "nữ tính" dếu tồn tại trong đại diện cúa cà hai giói. Tuy nhiên, ớ nam có nhiều androgen (kích thích tô nam) và quan trọng hơn cá là hoỏc-môn testosterone (kích thích dục tô' nam), còn ở nừ là hoóc-môn estrogen (kích thích tố nũj và progesterone. Môi hoỏc-m Giáo trình Tâm lý học phát triển: Phần 2 ôn cỏ tác dộng ãnh hưởng đến một loạt trung tâm và các cơ quan tiếp nhận. Chẳng hạn, việc chiết xuất testosterone sẽ ảnh hưởng đến dộ phát triên của dGiáo trình Tâm lý học phát triển: Phần 2
uưng vật, độ rộng cứa vai, kích thích mọc lông ở vũng sinh dục và vùng mật. Trong khi dó progesterone lại tác động đến dộ nở cùa cổ từ cung và ngục, cChuơng 3THANH THIẾU NIÊNBài 9sự PHÁT TRIỂN TÂM LÝ VÀ NHỮNG KHÓ KHÀN CỦA THIẾU NIÊN (12 đến 17 tuồi)Tuổi thiếu niên thường được coi như lửa tuổi chuyên Giáo trình Tâm lý học phát triển: Phần 2 nh trùng. Chúng ta cùng xem xét kỷ hơn về sự dậy thi và sự lo lắng vế hình dáng ờ tuổi thiếu niên.1811.1. Dậy thìĐặc trưng của tuổi thiêu niên là sự phát triến mạnh mê của cơ thể, sự chín muối về giới tính và sự cân bằng bị phá vờ do ãnh huởng cúa dậy thì. Dậy thì ở nữ dược đánh dấu bởi sự xuất hiện Giáo trình Tâm lý học phát triển: Phần 2 kinh nguyệt lẩn đẩu tiên. Dậy thì ở nam được đánh dâu bởi lấn xuất tình đẩu tiên có chứa tế bào sinh sân.Sự chin tnufi tinh dục ờ nam. Dâu hiệu đấu tGiáo trình Tâm lý học phát triển: Phần 2
iên báo hiệu tuối dậy thì ở nam chính là việc tinh hoàn và bìu trở nên phát triến, khoảng một nâm sau đến lượt dương vật phát triến. Thời kỳ này lông Chuơng 3THANH THIẾU NIÊNBài 9sự PHÁT TRIỂN TÂM LÝ VÀ NHỮNG KHÓ KHÀN CỦA THIẾU NIÊN (12 đến 17 tuồi)Tuổi thiếu niên thường được coi như lửa tuổi chuyên Giáo trình Tâm lý học phát triển: Phần 2 chính là một trong những yếu tố tạo nên sự vượt trội vẽ thể lực, khá năng điển kinh ờ nam thiếu niên. Sự kiện xuất tinh lẩn đẩu có thể xuất hiện vào khoảng tù 11 đến 15,16 tuối.Vô giọng cũng là một đặc điếm của các thiếu niên nam ờ giai đoạn này. Châ't giọng thật sẽ đưọc hình thành dấn trong các gia Giáo trình Tâm lý học phát triển: Phần 2 i đoạn phát triển sau đỏ.Sự chín muồi tinh dục ở nữ. Thường những núm vú nhỏ lên là dâu hiệu đẩu tiên cho biết bé gái bước vào tuổi dậy thì. Tử cung vGiáo trình Tâm lý học phát triển: Phần 2
à âm đạo phát triền kéo theo việc tàng kích cỡ của môi âm đạo, âm vật. Kỳ kinh nguyệt đầu tiên thường xuất hiện khi cơ thế đã có chiểu cao tương đôì vChuơng 3THANH THIẾU NIÊNBài 9sự PHÁT TRIỂN TÂM LÝ VÀ NHỮNG KHÓ KHÀN CỦA THIẾU NIÊN (12 đến 17 tuồi)Tuổi thiếu niên thường được coi như lửa tuổi chuyên Giáo trình Tâm lý học phát triển: Phần 2 ng cứng đối với trè nừ.Bâng dưới đây sẽ tóm tảt những sự thay đối trong co thế gắn với thời kỳ dậy thì của trẻ nam vã nữ:Những đôi thay trong cơ thề ở lứa tuôỉ thiếu niênSự thay đổi ở trè nữSự thay đổi ờ trẻ namNgực phát triỉnTinh hoàn và biu to dầnMộc lỗng muMọc lông muMợc lõng nâctiMọc lông măng v Giáo trình Tâm lý học phát triển: Phần 2 à lỏng nâchChuơng 3THANH THIẾU NIÊNBài 9sự PHÁT TRIỂN TÂM LÝ VÀ NHỮNG KHÓ KHÀN CỦA THIẾU NIÊN (12 đến 17 tuồi)Tuổi thiếu niên thường được coi như lửa tuổi chuyênChuơng 3THANH THIẾU NIÊNBài 9sự PHÁT TRIỂN TÂM LÝ VÀ NHỮNG KHÓ KHÀN CỦA THIẾU NIÊN (12 đến 17 tuồi)Tuổi thiếu niên thường được coi như lửa tuổi chuyênGọi ngay
Chat zalo
Facebook