Giáo trình Chữ Nôm cơ sở và nâng cao
➤ Gửi thông báo lỗi ⚠️ Báo cáo tài liệu vi phạmNội dung chi tiết: Giáo trình Chữ Nôm cơ sở và nâng cao
Giáo trình Chữ Nôm cơ sở và nâng cao
ĐẠI HỌC QUÓC GIA TP HÒ CHÍ MINH TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÂ HỘI VÀ NHÂN VÃN NGVYẺN KHI ÊCHỮ NÔMCơ SỞ VÀ NÀNG CAONHÀ XI ÁT BÀN ĐẠI HỌC QUÓC GIA TP HÒ CH Giáo trình Chữ Nôm cơ sở và nâng cao HÍ MINH - 2009LỜI NÓI ĐÀUThư tịch Hán Nôn) nò) chung, tư liệu chừ Nôm nó) riêng, là một phần rất quan trọng trong toàn bộ di sán vữn hóa cua dân lộc ta. Đó ìà những lư liệu quý báu rể cỏ văn, cồ ngừ và cồ sứ. là vốn cũ cùa dân tộc mà ngày nay chúng ta cò trách nhiệm giữ gìn báo quan cho thủi tối và Giáo trình Chữ Nôm cơ sở và nâng cao khai thác môi cách khoa học.Đẻ tàm lỏi công lác bào quán, và nhất là để cổ thẻ tham kháo, nghiên cứu tư liệu chừ Nôm, tất nhiên chúng ta phái đọc đượcGiáo trình Chữ Nôm cơ sở và nâng cao
thứ chừ này. Chừ Nôm là công cụ không thể thiếu dược cùa các nhà nghiên cứu vân học cô cận đại: cua các nhà ngôn ngừ học muốn nghiên cứu các vân bán ĐẠI HỌC QUÓC GIA TP HÒ CHÍ MINH TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÂ HỘI VÀ NHÂN VÃN NGVYẺN KHI ÊCHỮ NÔMCơ SỞ VÀ NÀNG CAONHÀ XI ÁT BÀN ĐẠI HỌC QUÓC GIA TP HÒ CH Giáo trình Chữ Nôm cơ sở và nâng cao ổn tim đến tư liệu chừ Nôm như một nguồn sứ liệu để tim hiểu quá khử cúa dân lộc.Việc học lập. giáng dạy và nghiên cứu chừ Nôm không chi cố ý nghía dơn thuần về khoa học. mà còn thế hiện sự kế thừa có chọn lọc trong tinh thằn lấy xưa phục vụ nay. và thủi độ trán trọng dối với những giá trị cùa di sá Giáo trình Chữ Nôm cơ sở và nâng cao n ván hỏa dán tộc.Tập giảo trình chừ Nôm này nhằm trang bị cho sinh viên những tri thức cơ bàn vẻ chừ Nòm. giúp sinh viên bước đáu tiếp cán với vein bGiáo trình Chữ Nôm cơ sở và nâng cao
àn Nỏm. dế sau này nến muôn họ có thể đì vào con đường nghiên cứu. Các chương ỉ, 2, 3 trình bày phần lý thuyết, những vấn đề cơ bàn cùa chừ Nôm, chươnĐẠI HỌC QUÓC GIA TP HÒ CHÍ MINH TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÂ HỘI VÀ NHÂN VÃN NGVYẺN KHI ÊCHỮ NÔMCơ SỞ VÀ NÀNG CAONHÀ XI ÁT BÀN ĐẠI HỌC QUÓC GIA TP HÒ CH Giáo trình Chữ Nôm cơ sở và nâng cao những công trinh nghiên cừu cùa các học giá tiền bối, đồng thời thêm phần đóng góp khiêm tốn cùa minh.Nhân đáy. chúng tỏi xin chân thành câm ơn nhùng nhà nghiên cứu có nhừng giá thuyết, nhũng ý kiến quý báu đà dược dùng làm chdt ỉiệu xảy dựng lập giáo trinh này.Soạn giãChưưng 1THỜI KỲ XƯẮT HIỆN CỦA Giáo trình Chữ Nôm cơ sở và nâng cao CĨTĨTNÔMChừ Nôm là một ihứ chừ do nhân dàn la vận dụng chừ Hán mà chc lác ra đe ghi liếng nói của dàn lộc. Dân lộc la lừ ihời đại các vua Hùng đà có mGiáo trình Chữ Nôm cơ sở và nâng cao
ội nen văn hóa và liếng nói riêng. Sự xuất hiện cúa chù Nòm là mộl bưcrc phái Iriến quan irọng của nền văn hóa dân tộc. Đó là sự kiện lịch sứ mang mộtĐẠI HỌC QUÓC GIA TP HÒ CHÍ MINH TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÂ HỘI VÀ NHÂN VÃN NGVYẺN KHI ÊCHỮ NÔMCơ SỞ VÀ NÀNG CAONHÀ XI ÁT BÀN ĐẠI HỌC QUÓC GIA TP HÒ CH Giáo trình Chữ Nôm cơ sở và nâng cao thứ chữ nãy. chừ Nôm, dà nói lên rò ràng dầy dù ý nghĩa dó. Nỏm (khấu + nam) hoặc 1$) (ngôn + nam) lã thứ chừ viết dề glũ tiếng nói cùa người Việt, người phương Nam. thường gọi là quốc ngừ liay quốc âm. đối lập với chừ Hán của người phương Bắc. người Trung Quốc.Van đề đầu tiên đật ra cho bất cử ai m Giáo trình Chữ Nôm cơ sở và nâng cao uốn lìm hiểu, nghiên cứu chừ Nôm vần là chừ Nôm củ từ bao giờ? Cảu Irã lời không phái đơn giàn. Thật vậy, về niên đại xuất hiện của chừ Nôm, cho đen nGiáo trình Chữ Nôm cơ sở và nâng cao
ay các nhã nghiên cứu đà đưa ra nhiều thời diêm khác nhau dựa trên nhũng cơ sớ khác nhau. Thậm chi dà có nhũng ý kiến kliác hẳn nhau xuất phát từ cũngĐẠI HỌC QUÓC GIA TP HÒ CHÍ MINH TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÂ HỘI VÀ NHÂN VÃN NGVYẺN KHI ÊCHỮ NÔMCơ SỞ VÀ NÀNG CAONHÀ XI ÁT BÀN ĐẠI HỌC QUÓC GIA TP HÒ CH Giáo trình Chữ Nôm cơ sở và nâng cao cỏ từ thời Húng Cương (2879 - 258 trước Tày lịch)Người duy nhài đưa ra giá ihuyêl chữ Nòm đà có lừ đời các vua Hùng lã Phạm Huy Hò. Ong vicl: “Thiel lưỡng la bicl chừ Hán ày ngay lừ khi họ Hông Bàng mới dựng nước [... J Xem như hiệu nước hiệu vua. tên mười tám dời. tên mười lãm bộ. và các bách thần Giáo trình Chữ Nôm cơ sở và nâng cao dời Hùng, các lâng di tích dời Hùng, dều phàn minh bằng chừ Hán ca [...] Nay xem các thần dời Hùng có nhiều vị duệ hiệu bán tự bán nòm. có vị nòm naGiáo trình Chữ Nôm cơ sở và nâng cao
quá. như là Ỏng Còng. Óng Chấu. Chàng Cà. Chàng Hai, v.v... Nhưng lên nôm ấy nếu đôi ra chừ Hán thì có khó gi. thề mà dân đề hiệu, liệt Iriều sắcphongĐẠI HỌC QUÓC GIA TP HÒ CHÍ MINH TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÂ HỘI VÀ NHÂN VÃN NGVYẺN KHI ÊCHỮ NÔMCơ SỞ VÀ NÀNG CAONHÀ XI ÁT BÀN ĐẠI HỌC QUÓC GIA TP HÒ CH Giáo trình Chữ Nôm cơ sở và nâng cao iờ” *.b.Chừ Nổm cỏ từ thời Sĩ Nhiếp (187- 226)Già thuyết xưa nhắt được biết hiện nay về thời kỳ xuất hiện cua chừ Nòm là cùa Pháp Tính, tác giã sách Chi nam ngọc âm giài nghĩa * l. Thuyết này dựa trên nhu cầu truyền bá học thuật và cho rằng chữ Nòm do Sĩ Nhiếp đặt ra để dạy người Việt học chữ Hán. B Giáo trình Chữ Nôm cơ sở và nâng cao ài tựa sách ấy có đoạn viết: “Chi ư Sĩ xương chi thời, di xa tựu quốc, tứ thập dư niên, đại hành giáo hóa. giải nghĩa Nam tục dĩ thòng chương cú, tậpGiáo trình Chữ Nôm cơ sở và nâng cao
thành quốc ngừ thi ca dĩ chi hiệu danh, vận tác Chì nam phâm vựng thương hạ nhị quyên". (Niên hiệu Cánh Hưng thứ 22. 1761) (= Đen khi Sì vương dời xe ĐẠI HỌC QUÓC GIA TP HÒ CHÍ MINH TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÂ HỘI VÀ NHÂN VÃN NGVYẺN KHI ÊCHỮ NÔMCơ SỞ VÀ NÀNG CAONHÀ XI ÁT BÀN ĐẠI HỌC QUÓC GIA TP HÒ CH Giáo trình Chữ Nôm cơ sở và nâng cao ngữ đê ghi tên gọi. theo vần làm sách Chi nam phàm vựng gồm hai quyên thượng và hạ).Vàn Đa cư sĩ (Nguyền Văn San), tác giã sách Dại Nam quốc ngừ (để tựa năm Tự Đức thứ 33. 1880). ỡ thiên "Nghĩa lệ” cùng có ý kiến giống như Pháp Tính: "Liệt quốc ngôn ngừ bất đồng, nhất quốc hừu nhất quốc ngừ. Ngà quố Giáo trình Chữ Nôm cơ sở và nâng cao c tự Sì vương dịch dì Bắc âm, kỳ’ gian bách vật do vị tường chí. như "thư cưu” bất tri hà điểu, “dương đào” bất tri hà mộc”. (= Các nước ngôn ngừ khácGiáo trình Chữ Nôm cơ sở và nâng cao
nhau, nước não có tiếng nói của nước ấy. Nước ta từ Sĩ vương lấy tiếng phương Bấc mà dịch ra tiếng ta. trong đó tên các vật còn chưa ghi rồ. như “thưĐẠI HỌC QUÓC GIA TP HÒ CHÍ MINH TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÂ HỘI VÀ NHÂN VÃN NGVYẺN KHI ÊCHỮ NÔMCơ SỞ VÀ NÀNG CAONHÀ XI ÁT BÀN ĐẠI HỌC QUÓC GIA TP HÒ CH Giáo trình Chữ Nôm cơ sở và nâng cao đương thời ta học sách chừ Hán tất phái lấy tiếng Việt đê giai thích mới hiểu được, và do đó phai có chừ Nôm để ghi tiếng Việt. Ông viết: "Lấy ý riêng cua tòi xét ra, thi tường đương thời ta học sách chừ Tàu. thầy dạy hay lã học trò học, thế nào cũng phái lấy tiếng nước ta mà giãi thích, mói có thê Giáo trình Chữ Nôm cơ sở và nâng cao hiểu; lại can phải có một thứ chữ gi đê làm phủ hiệu, ghi cho dề nhó. nliàn vậy Sĩ vương mói lựa những thứ chừ Hán1 Phạm Huy Hố. “Việt Nam ta biết chừGiáo trình Chữ Nôm cơ sở và nâng cao
Hán tir đời não?”. Nam phong tập V. số 29. 1 - 1919. tr. 416.1 Trằn Văn Giáp chù lằng Chi nam ngọc âm giãi nghía được biên soạn khoáng giữa thế kỳ XVĐẠI HỌC QUÓC GIA TP HÒ CHÍ MINH TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÂ HỘI VÀ NHÂN VÃN NGVYẺN KHI ÊCHỮ NÔMCơ SỞ VÀ NÀNG CAONHÀ XI ÁT BÀN ĐẠI HỌC QUÓC GIA TP HÒ CH Giáo trình Chữ Nôm cơ sở và nâng cao n vảo thời Lè sơ (thể ký XV) đòng thời VỚI Ọnốc àm thi tập của Nguyền Trải (Chừ Nỏm - nguồn gổc. cầu tạo. (liền biền. Hà Nội. Nhã xuất bán Khoa hoc Xà hòi. 1975, tr. 115). Lê Văn Quản cho răng sách ẩy xuất hiện sau thẻ kỹ XVI (Ngỉùẻn cữu vê chừ Nôm. Hã NỘI. Nhả xuất bân Khoa hoc Xâ hội. 1981. tr. 15 Giáo trình Chữ Nôm cơ sở và nâng cao 3). Theo Trằn Xuân Ngoe Lan. sách ấy cô nhiều khả năng xuất hiên khoáng giữa liai thế kỷ XVI vã XVII (Sơ bộ kháo sát quyển từ điên Chi nam ngọc àm giòGiáo trình Chữ Nôm cơ sở và nâng cao
i nghía. Tóm tát luận ãn Phó tiền sì. Hà Nội. 1982.tr. 34).nào phát âm như tiếng ta. lấy những thứ chừ ấy để làm phù hiệu, âm cái tiếng chừ Tàu; học tĐẠI HỌC QUÓC GIA TP HÒ CHÍ MINH TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÂ HỘI VÀ NHÂN VÃN NGVYẺN KHI ÊCHỮ NÔMCơ SỞ VÀ NÀNG CAONHÀ XI ÁT BÀN ĐẠI HỌC QUÓC GIA TP HÒ CH Giáo trình Chữ Nôm cơ sở và nâng cao g không âm hết đưọc thứ tiếng cua minh, to hết ỷ của minh, nliân vậy mới lây một nửa cái hình chừ Hán và một nứa chừ Hán khác hợp lại thành chừ. hoặc dùng tiếng, hoặc dùng nghĩa, hoặc củng ỷ hội. đem mà Làm phù hiệu, dịch cái tiêng của ta; đay là một cái nguyên do băt đầu bây ra thử chữ Nòm”.Một luậ Giáo trình Chữ Nôm cơ sở và nâng cao n điếm nừa cua Sớ Cuồng lã Sĩ Nhiếp vốn người Quáng Tây, ơ đấy từ xưa đà có một thứ tục tự giống như chữ Nôm. nên đà phóng theo thứ chữ ấy mà đặt ra cGiáo trình Chữ Nôm cơ sở và nâng cao
hừ Nòm. Ong viết liếp: “Vả chăng Sĩ vương là người đất Quãng Tín. quận Thương Ngô. thuộc về đai tinh Quãng Tây nước Tàu bây giờ. mà bên ấy từ xưa đã cĐẠI HỌC QUÓC GIA TP HÒ CHÍ MINH TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÂ HỘI VÀ NHÂN VÃN NGVYẺN KHI ÊCHỮ NÔMCơ SỞ VÀ NÀNG CAONHÀ XI ÁT BÀN ĐẠI HỌC QUÓC GIA TP HÒ CH Giáo trình Chữ Nôm cơ sở và nâng cao ra chữ là S’ mà đọc là oảnh. toàn lã thê thức như chừ Nôm cua ta; cứ theo trong bộ sách Lình ngoại đại đáp cua ông Chu Khư Phi đời Tống chép lại, thi rò ràng thứ chừ tục ấy toàn như thứ chữ Nôm của ta. Sĩ vương sang lâm thứ sử nước ta mới suy theo lối chữ tục cùa Quãng Tây. bày ra chừ Nỏm ta. như lờ Giáo trình Chữ Nôm cơ sở và nâng cao i Văn Đa cư sĩ nói”1.Sau Sơ Cuồng, mài đến gần đây một số học gia vần còn tán thành ý kiến cua Pháp Tính và Vãn Đa cư sĩ. như Nguyễn Đổng ChiTrần VãnGiáo trình Chữ Nôm cơ sở và nâng cao
Giáp Hoàng Trọng Miên * 4.c.Chừ Nôm có từ thời nước ta bị phong kiến phương Bằc thống trịTheo Liên Giang, chừ Nôm Là do các tàng lừ sáng chê sau khi đĐẠI HỌC QUÓC GIA TP HÒ CHÍ MINH TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC X HỘI VÀ NHÂN VÃN NGVYẺN KHI ÊCHỮ NÔMCơ SỞ VÀ NÀNG CAONHÀ XI ÁT BÀN ĐẠI HỌC QUÓC GIA TP HÒ CHGọi ngay
Chat zalo
Facebook