Bài giảng kiến thức bản địa trong nông lâm nghiệp
➤ Gửi thông báo lỗi ⚠️ Báo cáo tài liệu vi phạmNội dung chi tiết: Bài giảng kiến thức bản địa trong nông lâm nghiệp
Bài giảng kiến thức bản địa trong nông lâm nghiệp
ĐỎNG THỊ THANH, KIÊU TRÍ ĐỨCBài giảngKIẾN THỨC BẢN ĐỊA TRONG NÔNG LÂM NGHIỆPTRƯỜNG ĐẠI HỌC LÂM NGHIẸP, 2013LỜI NÓI ĐÀUKiên thức ban địa trong nông lâm Bài giảng kiến thức bản địa trong nông lâm nghiệp m nghiệp là môn học nám trong chương trinh dào tạo kỳ sư của một so ngành học trong Trường Đại học Lâm nghiệp. Dông thời là lài liệu tham khao có ý nghĩa cho các ngành học khác có liên quan, cùng như các cán bộ, nhân viên làm còng tác phát triền cộng dong, dặc biệt là cộng đòng nông thôn miền núi.Tr Bài giảng kiến thức bản địa trong nông lâm nghiệp cn CƯ SƯ kiến thức, kinh nghiệm giang dạy nghiên cứu. công lác phát triển nông thôn, các tài liệu dà dược nhiều tác giá nghiên cứu và dủc ket. ('uốn lBài giảng kiến thức bản địa trong nông lâm nghiệp
ài liệu này đà kc third, tông hợp đê phù hợp với chương trình đào lạo lại Trường Đại học I .âm nghiệp nhàm cung cấp cho sinh viên, dộc giá nhừng kiên ĐỎNG THỊ THANH, KIÊU TRÍ ĐỨCBài giảngKIẾN THỨC BẢN ĐỊA TRONG NÔNG LÂM NGHIỆPTRƯỜNG ĐẠI HỌC LÂM NGHIẸP, 2013LỜI NÓI ĐÀUKiên thức ban địa trong nông lâm Bài giảng kiến thức bản địa trong nông lâm nghiệp àng quan trọng trong phát triển và hỗ trợ cộng đồng góp phan phát triển nông thôn ben vững.Trong quá trình biên soạn cuốn bài giang này, mặc dù dà có nhiều cố gang nhưng không thế tránh khỏi nhũng thiêu sót. Chủng tỏi rất mong nhận dược nhiêu ỷ kicn dóng góp đê cuốn bài giang ngày càng dược hoàn thi Bài giảng kiến thức bản địa trong nông lâm nghiệp ện hơn.Xin trân trọng câm ơn!Nhóm tác giả1Chương 1TONG QUAN VÉ KIÊN THỨC BẢN DỊAKiên thức bân địa là những kinh nghiệm dược hình thành và đúc kết quaBài giảng kiến thức bản địa trong nông lâm nghiệp
nhiều the hệ ỡ các cộng dồng cư dàn, qua thực tiền sân xuất và dời song. Trải qua nhieu the kỷ, các cộng dong dàn cư dà tích gỏp dược lượng lớn các thĐỎNG THỊ THANH, KIÊU TRÍ ĐỨCBài giảngKIẾN THỨC BẢN ĐỊA TRONG NÔNG LÂM NGHIỆPTRƯỜNG ĐẠI HỌC LÂM NGHIẸP, 2013LỜI NÓI ĐÀUKiên thức ban địa trong nông lâm Bài giảng kiến thức bản địa trong nông lâm nghiệp án, quản lý tài nguyên thiên nhiên, to chức cộng dong lâng bán,... Sự hình thành vã phát triển cúa nhỏm kiến thức này chịu tác dộng và lâ kết quá tương tác giừa nhiều yếu tố như: Dân so, dân tộc, phong tục tập quân, chuẩn mực dạo dửc, thế che, cơ cấu xà hội... dược xem lã kết quá tích lũy làu dài th Bài giảng kiến thức bản địa trong nông lâm nghiệp òng qua quá trinh tiếp xúc với thiên nhiên, dưới áp lực chọn lọc trong tiến trinh tiến hóa cúa sinh quyên và dẩn trờ thảnh thói quen, kinh nghiệm truyBài giảng kiến thức bản địa trong nông lâm nghiệp
ền thống.Hiện nay, xà hội đà có sự nhận thức đúng đan về giá irị cua kiến thức ban địa, vai trò cùa nó trong lịch sư và sự can thiết phai bao tồn, duyĐỎNG THỊ THANH, KIÊU TRÍ ĐỨCBài giảngKIẾN THỨC BẢN ĐỊA TRONG NÔNG LÂM NGHIỆPTRƯỜNG ĐẠI HỌC LÂM NGHIẸP, 2013LỜI NÓI ĐÀUKiên thức ban địa trong nông lâm Bài giảng kiến thức bản địa trong nông lâm nghiệp địa vào nồ lực giâm nghẽo, thậm chi là làm giàu. Nhiều công trinh nghiên cứu của các nhã khoa học đà chứng minh, kiên thức bân địa đóng vai trò quan trọng trong đời sổng cư dân. thê hiện "bán sac" của cộng đong, tinh thích nghi và hỏa nhập với tự nhiên lã rất cao. Nhũng tri thức này là tài sân quốc Bài giảng kiến thức bản địa trong nông lâm nghiệp gia vô giá, cỏ thè giúp ích rat nhiều cho quá trình phát triển, it ton kém và có sự tham gia cùa người dân dè dạt tới một hệ thong ben vừng. Chinh vìBài giảng kiến thức bản địa trong nông lâm nghiệp
vậy, kiên thức bản địa ngày càng nhận dược sự quan tàm nghiên cứu không chi cũa các nhà khoa học, mà cả của các nhã quán lý vá nhũng người lãm còng tĐỎNG THỊ THANH, KIÊU TRÍ ĐỨCBài giảngKIẾN THỨC BẢN ĐỊA TRONG NÔNG LÂM NGHIỆPTRƯỜNG ĐẠI HỌC LÂM NGHIẸP, 2013LỜI NÓI ĐÀUKiên thức ban địa trong nông lâm Bài giảng kiến thức bản địa trong nông lâm nghiệp đào lạo với mục đích lạo ra mộl ihâi (ìộ Irân trọng và sừ dụng đen mức toi đa; rèn luyện một sò kỹ ĩùíng lư liệu hóa và đánh giá kiến thức ban địa trong no lực phái triên. Mặc dù có nhiều chuyền gia VC phát triền đà nhận thức được liêm nàng cua kiến thức ban địa. song van đề này van thường bị làng Bài giảng kiến thức bản địa trong nông lâm nghiệp quen hoặc chưa được nghiên cứu tương xứng với tiềm năng - kê ca trong Hull vực nồng lầm nghiệp, vốn là ngành có liên quan nhiều nhất đến các nhóm xà hBài giảng kiến thức bản địa trong nông lâm nghiệp
ội mà cuộc song cùa họ gan bó nhiều nhất với các cư sớ lài nguyên thiên nhiên, và ở vị thê bai lợi nhất trong việc tiếp cận2các thành quã phát triển. ĐỎNG THỊ THANH, KIÊU TRÍ ĐỨCBài giảngKIẾN THỨC BẢN ĐỊA TRONG NÔNG LÂM NGHIỆPTRƯỜNG ĐẠI HỌC LÂM NGHIẸP, 2013LỜI NÓI ĐÀUKiên thức ban địa trong nông lâm Bài giảng kiến thức bản địa trong nông lâm nghiệp n dịa có nguy cơ trờ thành vô nghĩa làm càn trớ sự phát triên, vả khi không có một thái độ dũng đối với kiến thức bàn địa, cán bộ nông làm nghiệp, phát triển nông thôn có thê không nhìn nhận phủ hợp trước những khó khăn trong phát trièn sinh ke của các cộng đong.1.1. Khái niệm về kiến thức ban địaKh Bài giảng kiến thức bản địa trong nông lâm nghiệp ái niệm kiến thức bàn địa hiện đà không còn xa lạ đoi với rat nhiều nhà nghiên cứu nhàn học, văn hoá, dân tộc học và đặc biệt dối với các chuyên gia pBài giảng kiến thức bản địa trong nông lâm nghiệp
hát trièn.Thuật ngừ kiến thức bán địa được Robert Chambers dùng đau tiên trong một ân phàm phát hành năm 1979, tiêp theo đó được Brrokemha và D.M.WareĐỎNG THỊ THANH, KIÊU TRÍ ĐỨCBài giảngKIẾN THỨC BẢN ĐỊA TRONG NÔNG LÂM NGHIỆPTRƯỜNG ĐẠI HỌC LÂM NGHIẸP, 2013LỜI NÓI ĐÀUKiên thức ban địa trong nông lâm Bài giảng kiến thức bản địa trong nông lâm nghiệp ác nước đang phát triền tại châu Á và châu Phi.Kiên thức bân địa là nhóm kiên thức được tạo ra bởi một nhóm người qua nhiều the hệ sống và quan hệ chặt chè với nhiên nhiên trong một xúng nhất định. Nói một cách khái quát, kiên thức ban địa là nhùng kiên thức được rút ra từ môi trường địa phương, vì Bài giảng kiến thức bản địa trong nông lâm nghiệp vậy nó gan lien x ới nhu cầu của con người và điều kiện địa phương (Langil vã Landon. 1998).Kiến thức băn địa là một phan của kiến thức địa phương- dạBài giảng kiến thức bản địa trong nông lâm nghiệp
ng kiến thức duy nhất cho một phan nen văn hoá hay một nen xã hội nhắt định. Đây là kiến thức cơ bân cho việc ra quyết định ờ mức địa phương về nòng nĐỎNG THỊ THANH, KIÊU TRÍ ĐỨCBài giảngKIẾN THỨC BẢN ĐỊA TRONG NÔNG LÂM NGHIỆPTRƯỜNG ĐẠI HỌC LÂM NGHIẸP, 2013LỜI NÓI ĐÀUKiên thức ban địa trong nông lâm Bài giảng kiến thức bản địa trong nông lâm nghiệp thức ban địa hệ thong kiến thức hàn lâm thường được xây dựng từ các trường Đại học, Viện nghiền cứu... (Warren, 1991).ơ Việt Nam trong những năm gan đày, cụm từ “kiến thức/tri thức bán địa” (indigenous knowledge), “tri thức địa phương” (local knowledge), “tri thức dân gian" (folk knowledge) đã được Bài giảng kiến thức bản địa trong nông lâm nghiệp sừ dụng trong một sổ công trinh nghiên cứu với nhiều tên gọi khác nhau. Van dề này cũng được nhiều nhà khoa học thuộc cá hai lình x ực - khoa học tự nBài giảng kiến thức bản địa trong nông lâm nghiệp
hiên và khoa học xà hội quan tâm - như Lê Trọng Cúc, Đào Trọng Hùng, Phạm Quang Hoan, Ngô Đức Thịnh... Tuỳ theo cách hiểu, lĩnh x ực nghiên cứu khác nĐỎNG THỊ THANH, KIÊU TRÍ ĐỨCBài giảngKIẾN THỨC BẢN ĐỊA TRONG NÔNG LÂM NGHIỆPTRƯỜNG ĐẠI HỌC LÂM NGHIẸP, 2013LỜI NÓI ĐÀUKiên thức ban địa trong nông lâm Bài giảng kiến thức bản địa trong nông lâm nghiệp ịa phương có the được phân biệt làm hai lơại chính. MỘI lơại có the được gọi là “tri thúc kỷ thuật”. Một lơại khác lien quan đến các lên gợi như “luật lệ địa phương” hoặc là “phong lục” hay lục lệ. Thuộc về một sò tri thúc kỷ thuật cua người V ùng cao có sự hicu bict chi tict về che độ âm trong V ùn Bài giảng kiến thức bản địa trong nông lâm nghiệp g. về liêm nàng cua đai đai. về kỷ thuật trồng trọt, về chọn giong. VC các loại động vật và thục vật. Thuộc về lục lệ không chi giới hạn (rong các quyBài giảng kiến thức bản địa trong nông lâm nghiệp
lac sinh hoại như cưới xin. ihira kế, ma chay và nep nhà truyền thòng. Tục lệ còn đóng vai trò quan trọng hơn trong nhiều hoạt động xà hội có lác độnĐỎNG THỊ THANH, KIÊU TRÍ ĐỨCBài giảngKIẾN THỨC BẢN ĐỊA TRONG NÔNG LÂM NGHIỆPTRƯỜNG ĐẠI HỌC LÂM NGHIẸP, 2013LỜI NÓI ĐÀUKiên thức ban địa trong nông lâm Bài giảng kiến thức bản địa trong nông lâm nghiệp êu ờ vùng cao, ai được phcp hoạt dộng ớ khu rừng nào, bao nhiêu súc vật cỏ thè chăn thả ớ nhũng dồng cò liêng, kỹ thuật canh tác nào dược chấp nhận (John Ambler, 1996).Tri thức dịa phương hay còn gọi là tri thức bán dịa lả hệ thống tri thức của các cộng dồng dân cư bán dịa ớ các quy mô lânh thô khác Bài giảng kiến thức bản địa trong nông lâm nghiệp nhau. Tri thức địa phương dược hình thành trong quá trinh lịch sứ lâu đòi, qua kinh nghiệm úng xư với môi trường xà hội, dược định hình dưới nhiều dạBài giảng kiến thức bản địa trong nông lâm nghiệp
ng thức khác nhau, dược truyền từ dời này sang đời khác qua trí nhớ. qua thực tiền sán xuất và thực hành xà hội. Nó hướng đến việc hướng dần và điều hĐỎNG THỊ THANH, KIÊU TRÍ ĐỨCBài giảngKIẾN THỨC BẢN ĐỊA TRONG NÔNG LÂM NGHIỆPTRƯỜNG ĐẠI HỌC LÂM NGHIẸP, 2013LỜI NÓI ĐÀUKiên thức ban địa trong nông lâm Bài giảng kiến thức bản địa trong nông lâm nghiệp thức dịa phương” (hay “tri thức bán địa”, “tri thức dân gian”, “tri thức tộc người”) lã toàn bộ nhưng hieu biết, nhưng kinh nghiệm của một tộc người nhát định dược tích lũy, chọn lọc vã trao truyền từ the hệ này sang the hệ khác. Von tri thức dó phán ánh trong các lình vực khác nhau của dời song cộn Bài giảng kiến thức bản địa trong nông lâm nghiệp g dong dế mồi tộc người sinh ton. phát triền và thích nghi trước những biến dổi dà vã dang diễn ra. Nôi cách khác, tri thức địa phương là phương thứcBài giảng kiến thức bản địa trong nông lâm nghiệp
ứng xử. là dặc tinh thích nghi với những diều kiện sinh thái nhân vãn cúa mồi tộc ngtrời. (ung có thẻ coi dỏ là bân sac vãn hỏa tộc người. Hai là, “trĐỎNG THỊ THANH, KIÊU TRÍ ĐỨCBài giảngKIẾN THỨC BẢN ĐỊA TRONG NÔNG LÂM NGHIỆPTRƯỜNG ĐẠI HỌC LÂM NGHIẸP, 2013LỜI NÓI ĐÀUKiên thức ban địa trong nông lâm Bài giảng kiến thức bản địa trong nông lâm nghiệp tri thức dịa phương cùng phân ánh xu hướng giao lưu và biên doi vãn hóa hay thích nghi vãn hóa giừa các tộc người... (Phạm Quang Hoan, 2003).Tri thức ban địa là hệ thông tri thức, bao gom rat nhiều lĩnh V ực liên quan4đến sàn xuất, phong tục, tập quán, tín ngưởng, sức khỏe, tô chức cộng đồng, của m Bài giảng kiến thức bản địa trong nông lâm nghiệp ột tộc người hoặc một cộng đòng tại một khu vực địa lý cụ thè. Nó được hình thành trong quá trinh song và lao động của cà cộng đong, từ đàn ông, đàn bBài giảng kiến thức bản địa trong nông lâm nghiệp
à, người lớn tuổi đen tré em. Nó được lưu giữ bằng tri nhớ và lưu truyền băng miệng (Trần Công Khánh - Trần Văn ơn, 2008).Mặc dù có nhiều cách hiểu, dGọi ngay
Chat zalo
Facebook